De citroenmarkt in Europa kent momenteel een stabiele vraag met enige prijsschommelingen. Volgens een Nederlandse importeur is er op de markt een goede vraag naar citroenen, waarbij de prijzen voor citroenen van extra klasse I oplopen tot 16-17 euro. Er is echter meer concurrentie van importeurs op de Nederlandse markt. In Duitsland wordt de markt gedomineerd door Spaanse en Turkse citroenen, waarbij de verkoop en de prijzen stabiel blijven. In Italië vlakt de verkoop van citroenen ondanks een goed groeiseizoen af als gevolg van lagere prijzen en hogere teeltkosten. In Spanje is het citroenseizoen begonnen met een latere oogst dan normaal en lagere volumes, maar de prijzen blijven stabiel en de sector vertrouwt erop dat de consumptie vanaf februari zal aantrekken. In het algemeen zijn vraag en aanbod op de citroenmarkt in Europa in evenwicht.
Nederland: Vraag naar citroenen blijft stijgen
De citroenmarkt kent momenteel een stabiele, goede vraag. "Je ziet wel prijsverschillen tussen de echte klasse I extra waar de prijzen oplopen tot 16-17 euro, maar ook voor de standaard rassen liggen de prijzen nog steeds op een niveau rond de 14-15 euro", constateert een Nederlandse importeur. Hij verwacht dat de huidige marktsituatie de komende tijd zal aanhouden. "Wel zie je op de Nederlandse markt dat er meer concurrentie is van importeurs met citroenen. Met sinaasappels en mandarijnen is het voor ons makkelijker om het verschil goed te maken."
België: Weinig schommelingen verwacht
“De vraag naar citroenen is sinds de feestdagen weer richting een goed niveau gestegen en de markt is op het moment prima in balans”, vertelt een Belgische handelaar. “We werken voornamelijk met de Spaanse citroenen en de aanvoer is wel iets minder dan voorgaande jaren, maar loopt in lijn met de vraag. Er komt natuurlijk over het algemeen wat moeizamer citrus uit Spanje, waardoor de prijzen op een relatief hoger niveau liggen. Zo lang het goede kwaliteit is, blijft men echter bereid die hogere prijs ervoor te betalen. Ik verwacht dat er de komende tijd niet veel schommelingen op de markt zullen komen.”
Duitsland: Markt momenteel gedomineerd door Spanje en Turkije
De Spaanse Primofiori en de Turkse Interdonato domineren de huidige marktsituatie. Zij worden vergezeld door enkele onbehandelde Italiaanse partijen. Over het geheel genomen is de verkoop vrij stabiel, evenals de prijzen in januari. In Frankfurt zijn de prijzen voor Spaans fruit direct na het weekend gestegen. In Keulen daarentegen dalen de prijzen. Ondertussen melden groothandelaren in Berlijn prijsverlagingen voor Turkse citroenen.
De afgelopen jaren is Spanje het aanbod op de Duitse markt blijven domineren met een totaal marktaandeel van 70-80%. Andere relevante leveranciers zijn Italië, Zuid-Afrika en Brazilië.
Frankrijk: Een ingewikkelde markt aan het begin van het seizoen
Citroenen uit Spanje, Italië en Portugal zijn momenteel verkrijgbaar op de Franse markt. Wat de Spaanse producten betreft, heeft het warme weer in Spanje de vrucht en de ontwikkeling ervan verzwakt. Wat de prijs betreft, is de biologische citroen goedkoper dan de conventionele citroen, wat zeer ongebruikelijk is. Hoewel de markt aan het begin van de campagne ingewikkeld was, moeten de maand januari en de traditionele "detox" na de feestdagen een weinig dynamische markt nieuw leven inblazen en de vraag doen toenemen. "Vanaf dat moment en tot de eerste zomercitroenen, de beroemde Verna, zouden de prijzen moeten stijgen", aldus een marktdeelnemer.
Italië: Goed groeiseizoen voor Italiaanse citroenen, maar verkoop stagneert
Op Sicilië voldoet de citroen van Syracuse (Primofiori), ondanks de vertraging van 40 dagen, aan de gebruikelijke normen. De droogte eerst en de sterke hitte later zorgden voor verschillende problemen die de producenten moesten aanpakken en overwinnen. De meest kritieke punten betroffen de groei, de rijping en de kleuring van de vruchten. Helaas was er ook een te lang gebrek aan regen en koude, wat een negatieve invloed had op de timing en de afzet. Daarbij komt nog de stijging van de kosten, waardoor een behoorlijke prijs niet mogelijk is. Voor Siciliaanse citroenen verlopen de markten, zowel in Italië als in het buitenland, vrij traag. De prijzen liggen namelijk lager dan vorig jaar en gezien de hogere teeltkosten vertaalt zich dat in een zeer lage of onsamenhangende groei-index. Momenteel bedraagt de prijs van de citroen 0,60 euro, reeds geoogst, voor producten van goede kwaliteit die bestemd zijn voor verse consumptie, met een toeslag van 0,10 euro voor biologische producten.
"Citroenen beleven een weinig opwindend commercieel moment. Momenteel is Zuid-Italië aan het oogsten en is het aanbod op de markt overvloedig", aldus een producent uit Campanië. "Wat de prijzen betreft verkopen premium citroenen goed, tegen niet minder dan 2 €/kg, maar er zijn ook niet-premium producten op de markt, met prijzen vanaf 0,70 €/kg. De export ligt stil en wordt beïnvloed door de aanwezigheid van Spaanse producten op de Europese markt. De klimatologische ontwikkeling, die wordt gekenmerkt door hoge temperaturen in vergelijking met het gemiddelde van deze periode, leidt tot een versnelling van het kleuringsproces van de citroen, wat de houdbaarheid van de vrucht niet ten goede komt. Ik denk zelfs dat het seizoen dit jaar eerder zal eindigen, rond april."
Citroenen worden door meer dan 69% van de Italiaanse gezinnen gekocht (gegevens van het GfK Consumer Panel). Wat de afzetkanalen betreft hebben hypermarkten en discounters de afgelopen twee jaar stabiele huishoudens die citroenen kopen, terwijl de supermarkten - het grootste kanaal met bijna 12 miljoen huishoudens - een lichte krimp vertonen.
Spanje: Goed evenwicht tussen vraag en aanbod van citroenen
Het Spaanse citroenenseizoen is begonnen met een latere oogst dan normaal en met lagere volumes dan het vorige seizoen. Tot dusver vertoont de oogst dit jaar een tekort aan grote maten, iets wat bij alle citrusrassen voorkomt. De prijzen blijven stabiel tussen 0,35 en 0,40 euro per kilo op de boom, iets hoger dan die van de vorige seizoenen. De volumes Primofiori-citroen die sinds het begin van het seizoen zijn uitgevoerd, liggen echter tussen 7 en 8% lager dan die van het seizoen 2021-22 en liggen onder het gemiddelde van de afgelopen 4 jaar. Zoals altijd wordt de maand januari geconfronteerd met een lage vraag na Kerst. De sector vertrouwt er echter op dat het verbruik vanaf februari weer zal aantrekken. Door het lagere aanbod in dit seizoen blijven vraag en aanbod echter in evenwicht. De Turkse concurrentie is tot Kerst zeer gering geweest als gevolg van de sterke daling van de Interdonato-oogst door de vorst. Sinds begin januari trekt hun export echter aan met hun Lamas-ras, met goede volumes die de Spaanse citroenen op de Oost-Europese markt sterker onder druk zetten.
Citroenen zijn, samen met grapefruit, het citrus dat in 2022 verhoudingsgewijs het meest zijn gegroeid ten opzichte van het voorgaande jaar. Misschien begint deze stijging nu te vertragen, aangezien er met het beschikbare areaal al een aanzienlijk teeltpotentieel is, naast de onzekerheid die de beschikbaarheid van water in de belangrijkste teeltgebieden met zich meebrengt. De oogst van de Verna-citroen zal in het voorjaar beginnen en de volumes zullen naar verwachting vergelijkbaar zijn met die van het vorige seizoen.
Frankrijk: een ingewikkelde markt aan het begin van het seizoen
Citroenen uit Spanje, Italië en Portugal zijn momenteel verkrijgbaar op de Franse markt. Wat de Spaanse producten betreft, heeft het warme weer in Spanje de vrucht en de ontwikkeling ervan verzwakt. Wat de prijs betreft, is de biologische citroen goedkoper dan de conventionele citroen, wat ongewoon is! Als de markt aan het begin van het seizoen ingewikkeld was, zouden de maand januari en de traditionele "detox" na de feestdagen een weinig dynamische markt nieuw leven moeten inblazen en de vraag moeten doen toenemen. "Vanaf dat moment en tot de eerste zomercitroenen, de beroemde Verna, zouden de prijzen moeten stijgen", aldus een marktdeelnemer.
Turkije: Late start en lage volumes veroorzaken traag seizoen voor Turkse citroen
Het Turkse citrusseizoen begon twee weken later dan normaal, waardoor de verkoop van citrus in Turkije langzamer op gang kwam dan normaal. Bovendien waren de volumes van de meeste vroege citroen-, grapefruit- en mandarijnrassen in Turkije over het algemeen laag, waardoor de prijzen ook niet gunstig waren. Hierdoor verliep het seizoen nog langzamer. Het ziet er nu beter uit dan aan het begin van het seizoen. Hoewel er concurrentie is, lijkt Turkije sterker te staan op de Russische en Oost-Europese markt, terwijl Egypte zich meer richt op de markten in het Midden-Oosten.
Zuid-Afrika: Veel vraag vanuit China, maar exporteurs terughoudend
"Er is een enorme aantrekkingskracht voor citroenen vanuit China, met een secundair effect vanuit Zuidoost-Azië, waar de markten ook een nieuwe belangstelling voor dit gebied tonen", aldus een citroenexporteur. "Ook vanuit Hong Kong is er grote belangstelling."
De citroentelers hebben echter al eerder hun vingers gebrand: citroenen zijn zeer gevoelig voor schade door koude als gevolg van het door China vereiste koudeprotocol. Zelfs onder de recente wijziging blijft het riskant om vroege citroenen bij de vereiste temperatuur te verzenden.
Rond week 8 tot 12 is het risico van koudeschade voor Limpopo-exporteurs meestal kleiner, maar in deze tijd van het jaar zijn de producenten zeer terughoudend met het verzenden van citroenen naar China, ondanks de zeer grote vraag.
Voor Europa wordt verwacht dat de omschakeling naar citroenen van het zuidelijk halfrond ongeveer overeenkomt met die van vorig jaar.
Volgens een verpakkingsmanager in Hoedspruit piekt de vroege oogst op 88 en 113 en ziet de kwaliteit er goed uit. Volgens FreshPlaza zijn de citroenen uit Hoedspruit tien dagen eerder dan normaal geoogst.
Lokaal is de citroenmarkt zeer onregelmatig geweest met merkbaar meer spelers (vooral uit Limpopo) op de markt (de afgelopen jaren heeft er een grootschalige expansie van citroenen plaatsgevonden).
"De pull-factor die we vroeger op de lokale markt voor citroenen zo vroeg in het seizoen en tijdens de kerstdagen kregen, is soms meer een push-factor geworden," zegt een citroenleverancier. "We hadden veel regen in december en de lokale verpakking was erg onregelmatig. De prijzen schommelden naargelang er in de teeltgebieden regen of zon was."
Limpopo zet zijn citroenseizoen voort tot eind maart, wanneer de Oostkaap met grotere volumes binnenkomt.
Er zijn berichten dat er internationaal geen vraag is naar citroensap en dus zal er weinig vraag zijn naar onpopulaire matenen (189s, 216s) en de specificaties zullen niet meteen vanaf het begin van het seizoen verkocht worden.
China: Recente coronapiek stimuleert binnenlandse citroenconsumptie
"Midden september zijn verse citroenen op de Chinese markt gekomen. Het oogstseizoen loopt door tot eind december. De kwaliteit van het product is dit jaar beter dan in voorgaande jaren, maar het totale oogstvolume is met bijna 40% gedaald. Een deel van de citroenbomen heeft vorstschade opgelopen door de lage temperaturen en de droogte in het voorjaar. Bovendien hebben sommige telers moeite met het beheer van de plantages tijdens de pandemie. Ook daarom is het oogstvolume dit jaar gedaald," zegt een Chinese citroenteler en -exporteur.
De Chinese citroenconsumptie kreeg in december en januari een impuls. De vraag wordt gestimuleerd door het hoge aantal Covid- en griepinfecties en de ontstekingsremmende werking die Chinese consumenten koppelen aan vitamine C en citroenconsumptie. Chinese citroentelers richten zich sinds kort op Rusland, Zuidoost-Azië en het Midden-Oosten voor exportmarkten.
Noord-Amerika: Positieve vooruitzichten voor het citroenseizoen
Na de recente regenval in Californië is het aanbod krapper geworden en dalen de opslagniveaus. "Maar inclusief wat er op de bomen staat, is het aanbod goed", zegt een verlader. "Het komt voornamelijk uit District #1, gevolgd door District #3 dat snel ten einde loopt en District #2 begint."
Vergeleken met vorig jaar om deze tijd is D3 vergelijkbaar in boomteelt. "D1 en D2 hadden vorig jaar grote volumejaren, waarbij D1 naar verwachting 10 tot 15 procent minder zal zijn dan vorig jaar en D2 naar verwachting 5 procent minder," zegt hij. "Natuurlijk is deze schatting veranderlijk gezien de regens en de waarschijnlijke toename van de omvang."
Andere regio's die momenteel wereldwijd produceren zijn Spanje, Turkije, Italië en China.
Ondertussen is de vraag solide, hoewel de verlader zegt dat er hier en daar wat vertraging is opgetreden, afhankelijk van het weer in de VS en Canada, inclusief de extreme kou van eind december. "We verwachten de gebruikelijke retailfocus tijdens de winter als citrus meer in de spotlights komt te staan. De foodservice is stabiel geweest en we verwachten dat de vraag zal toenemen naarmate we het voorjaar ingaan met warmer weer en het begin van de vastenperiode", zegt hij.
De prijzen zijn op hun beurt gestegen ten opzichte van een paar weken geleden, nu de opslagniveaus beginnen te dalen. De verlader zegt echter dat de prijzen over het geheel genomen vergelijkbaar zijn met die van vorig jaar op dit moment, hoewel de aanhoudende hogere teeltkosten en de sterke dollar die de wisselkoers voor exportzendingen beïnvloedt, uitdagingen voor de prijzen zijn.
Voor de komende weken wordt echter verwacht dat de regen rond 20 januari zal afnemen omdat er een hogedrukgebied wordt voorspeld. "Natuurlijk kan het in februari weer gaan regenen. Dat is een beetje ver weg om nu te voorspellen," zegt hij. "Er zullen citroenen zijn, maar het gaat om specifieke kwaliteiten en maten. Dit wordt ook beïnvloed door de aanhoudend koele tot koude temperaturen die we in Californië en Arizona hebben meegemaakt."
Argentinië: hoop op zoet 2023 na bitter citroenseizoen 2022
Voor 2023 hopen de citroenproducenten in Argentinië, een belangrijk citroenexporterend land, zich te concentreren op besparingen op de inputkosten, betere verzendingsprijzen en markten die hen eerlijk zullen belonen. 2022 was een bitter jaar voor de Argentijnse citroensector. Dit kwam vooral door de stijging van de logistieke kosten met meer dan 100%, niets is gemakkelijk geweest zeggen ze, de prijzen op de markt behoorden tot de laagste van de afgelopen drie jaar. De producenten zeiden dat ze geld verloren.
Een producent in Tucuman, het belangrijkste teeltgebied van citroenen in Argentinië, gaat zich meer toeleggen op biologische citroenen om te voldoen aan de groeiende vraag op de Amerikaanse markt. De producenten hopen zich in 2023 volledig te herstellen na de verliezen van vorig seizoen.
Zij willen ook nauwer samenwerken met Spanje om ervoor te zorgen dat de markten niet worden overbevoorraad en dat de prijzen stabiel blijven. De producenten van Tucuman staan ook in nauw contact met Spanje om eventuele tekorten aan het einde van het seizoen in dit Europese land op te vangen.
Wat de uitvoer naar de Europese Unie betreft, is volgens gegevens van het Spaanse ministerie van Landbouw tussen januari en oktober 2022 de uitvoer van Argentijnse citroenen naar de communautaire markt gestegen ten opzichte van dezelfde periode in 2021, met een stijging van 13% en een totaal van 120.172 ton.
Met de gegevens tot oktober -die tot nu toe beschikbaar zijn- verdringt Zuid-Afrika echter "Argentinië als eerste leverancier en verhoogt het zijn aandeel met 16 punten" -zo wordt in het verslag opgemerkt-, tot een marktaandeel in deze periode van 47,5%. In feite heeft het Zuid-Afrikaanse land "zijn volumes bijna verdubbeld (+87,7%, +95.500 ton) in vergelijking met het gemiddelde, terwijl de invoer uit Argentinië met 10,5% is gedaald (-14.000 ton), waardoor het marktaandeel met iets meer dan 11 punten is gedaald en op 28% is gebleven."
Deze daling van de zendingen is nog duidelijker in september en oktober, de eerste twee maanden van het Spaanse seizoen 2022/23, waarin Argentinië een aanzienlijke daling op jaarbasis van 77,8% (53,5% als men het gemiddelde van de laatste 5 seizoenen in aanmerking neemt) registreerde, van de meer dan 38.000 ton die in die maanden van 2021 werd verzonden naar de iets meer dan 8.400 die dit seizoen werden geteld, volgens het laatste verslag van het versterkte toezicht op de invoer van citrus in de EU, dat maandelijks door het Spaanse ministerie wordt uitgebracht.
Australië: Recordaantallen verwacht in sommige gebieden
De Australische citrussector verwacht dat deze zomer in Far North Queensland recordaantallen citroenen zullen worden geoogst, als gevolg van de uitbreiding van de citrussector in FNQ en het goede weer. "De afgelopen 3-4 jaar zijn de bestaande boomgaarden en de aanleg van nieuwe boomgaarden in FNQ uitgebreid en deze bomen komen nu in productie. Er is goed weer geweest tijdens de bloei- en vruchtzettingsfase, wat resulteert in een goede oogst," zegt een vertegenwoordiger van de sector.
De telers plukten van oktober tot en met december steekproefsgewijs en van januari tot en met maart werd er volledig geoogst. De Australische telers hopen dat de volumes in de komende seizoenen zullen blijven toenemen, om de import uit de VS en Egypte in de zomer te vervangen en zo aan de vraag van de consument te voldoen en het doel van een jaarrond aanbod te bereiken. "Onze sector heeft een gezamenlijke inspanning geleverd om te voldoen aan de vraag van Australische consumenten naar binnenlandse citroenen in de zomer en het is een verdienste van onze telers dat we nu in deze positie verkeren", aldus een vertegenwoordiger.
Volgende week: Overzicht wereldmarkt komkommer