De meer dan twee weken durende hittegolf in Hongarije, met dagenlang recordhoge temperaturen tussen 37 en 40 graden aan het begin van de zomer, ondermijnt het oogstseizoen voor telers en exporteurs van morellen. Deze producten worden uit Hongarije hoofdzakelijk uitgevoerd naar EU-landen, waaronder Duitsland, Oostenrijk, Slowakije en Tsjechië en Zwitserland. Ongeveer 40% van de producten blijft in Hongarije en wordt verkocht aan plaatselijke winkels en de verwerkende industrie.
Csaba Juhos, verkoopmanager bij de coöperatie Fresh Fruit TÉSZ
Volgens Csaba Juhos, verkoopdirecteur van de coöperatie Fresh Fruit TÉSZ, waarvan 300 telers van kersen, pruimen en vlierbessen in het zuiden van Hongarije lid zijn, begonnen hun problemen al voor de hittegolf met vorstschade in het vroege voorjaar. "In onze regio heeft de fruitteelt voor het derde opeenvolgende jaar te lijden gehad van vorstschade. Dit jaar zullen we dus niet meer morellen, ongeveer 1.000 ton, en pruimen, 1.500 ton, hebben dan vorig jaar, wat misschien twee derde is van het gemiddelde van de vorige jaren. Voor vlierbessen verwachten we een iets grotere oogst, 700-800 ton, die vanaf volgende maand wordt binnengehaald. Paprika's hebben minder last van het weer, omdat ze in kassen worden geteeld."
Naast de hoge dagtemperaturen daalden de nachttemperaturen zelden onder de 20 graden, wat leidde tot een groeistilstand en een snellere rijping van het fruit. Dit bracht nog meer complicaties met zich mee voor de telers die deel uitmaken van Fresh Fruit TÉSZ.
Oogst van morellen in Hongarije
"Het extreem warme weer van de afgelopen twee weken heeft niet alleen ons, mensen, maar ook de planten getroffen. De kersen zijn zeer abrupt gerijpt en de laatste fase van de groeifase heeft zich niet kunnen voltrekken. Dit is de reden waarom de vruchten dit jaar kleiner zijn dan vorig jaar. Voor pruimen is de verwachting helaas soortgelijk. Ook de oogst verloopt bij dit weer zeer moeizaam: de temperatuur op het veld stijgt vaak tot meer dan 40 graden Celsius. Het fruit moet zeer snel naar de koelcel worden vervoerd," legt Juhos uit.
Hij zegt dat de oorlog in buurland Oekraïne geen directe invloed heeft gehad op de verkoop van hun producten. "Onze producten worden minder direct getroffen door de oorlog in Oekraïne. Helaas heeft Rusland al in 2014 een embargo gelegd op de levering van vers fruit, dus sindsdien hebben we een deel van onze morellen elders moeten verkopen. Indirecte effecten, zoals de stijging van de prijzen van verpakkingsmateriaal, vrachttarieven en energieprijzen, raken ons natuurlijk ook. Het is ons ook niet ontgaan dat de verwerkende industrie haar eigen kostenstijgingen probeert te compenseren met grondstofprijzen, aangezien de markt voor fruit veel minder georganiseerd is dan die voor andere inputs (bv. glas, energie, meststoffen, enz.)."
"Indirect wordt de binnenlandse markt natuurlijk ook beïnvloed door de situatie in Oekraïne. Mensen zijn voorzichtiger met het uitgeven van geld wanneer ze goederen moeten kopen die niet absoluut noodzakelijk zijn. Dit kan met name gelden voor producten waarvan de productie- en teeltkosten, en dus ook de prijzen in de winkels, in de afgelopen periode aanzienlijk zijn gestegen. Wat voor de producenten rampzalig is, is dat de inkoopprijzen van morellen voor de verwerkende industrie (conserven en sap) in verhouding tot de omstandigheden zeer laag zijn."
Juhos betreurt de stijging van de inputkosten voor de teelt en productie, die voor telers over de hele wereld een realiteit is geworden. "De productie- en teeltkosten zijn sterk gestegen. Meststoffen kunnen worden gekocht voor het dubbele of drievoudige van de prijs van vorig jaar. De arbeids- en energiekosten zijn met ongeveer 20-50% gestegen. Weliswaar kunnen tractoren nu nog tegen door de staat gesubsidieerde prijzen worden gevuld, maar ook de transportkosten zijn door de gestegen brandstofprijzen 30% hoger. Het zou mooi zijn als we onze verkoopprijzen konden verhogen, maar dan zullen de consumenten hun uitgaven terugschroeven en blijven we zitten met veel onverkocht fruit. We gaan dus een heel moeilijk economisch jaar tegemoet."
Ondanks al deze uitdagingen zegt Juhos dat ze uitkijken naar het komende lokale pruimenseizoen. "We zijn momenteel bezig met de voorbereidingen voor het pruimenseizoen. We willen graag van begin juli tot half september continu verse, verpakte Hongaarse pruimen kunnen leveren."
Voor meer informatie:
Csaba Juhos
Fresh Fruit TÉSZ
Tel: +36 30 9457390
csaba.juhos@freshfruit.hu
www.facebook.com/fresh.fruit.tesz