Wereldwijd staan kleinere mandarijnen onder druk, zowel op de import- als op de exportmarkten, omdat goede groeiomstandigheden in het begin van het seizoen hebben geleid tot een overvloed aan mandarijnen van deze grootte in teeltlanden zoals Zuid-Afrika. Vervoersproblemen en tekorten aan arbeidskrachten blijven de teelt van mandarijnen net als andere fruitsoorten belemmeren, vooral in Australië, dat zijn grenzen niet heeft opengesteld voor de buitenlandse arbeidskrachten die de vruchten gewoonlijk oogsten. Hierdoor is een deel van de oogst in dit land niet geplukt.
Nederland: Mandarijnenmarkt voor grote maten stabiel, kleine maten meer onder druk
"De markt voor overzeese mandarijnen begon goed met de Satsuma's uit Peru en Zuid-Afrika. Doordat er niet al te veel grote maten op de markt zijn, bleef die markt redelijk stabiel. De kleine maten zijn wel wat meer onder druk komen te staan. Ook rassen als Clementines, Nules en Nova’s zijn inmiddels gearriveerd op de markt", aldus een Hollandse importeur. De vertragingen blijven ondanks het containertekort in de markt volgens de importeur tot op heden redelijk binnen de perken.
Op de vraag of deze nieuwe markten zullen leiden tot druk op de Europese markt, antwoordt de importeur: "Men wil niet teveel van bepaalde markten afhankelijk zijn en wil daarin altijd de balans zoeken. De toegenomen aanplant van de late mandarijnen en citroenen zorgt ervoor dat men ook een goede spreiding in haar afzet nodig heeft. Tegelijkertijd verwacht ik dat Europa altijd een belangrijke markt voor Zuid-Afrika zal blijven, maar men blijft zich wel verder ontwikkelen richting andere markten."
België: Mandarijnenmarkt ligt op zijn gat
Mandarijnenmarkt is een moeilijke markt tijdens de maanden mei, juni, juli en augustus. Het is een product dat nog altijd geassocieerd wordt met de herfst. Op dit ogenblik concentreert men zich volop op zomerfruit en de mensen eten al sinds oktober mandarijnen. De vraag komt weer op gang als de Nardocot-mandarijnen uit Zuid-Afrika op de markt komen, eind augustus/begin september.
Spanje: Vroeg eind voor Spaanse mandarijnenseizoen
Het Spaanse mandarijnenseizoen is dit jaar veel vroeger afgelopen dan normaal. Hoewel de kwaliteit dit jaar hoog was, is de oogst van mandarijnen van de rassen Tango, Nadorcott en Orri lager uitgevallen dan verwacht en zijn de prijzen bij oorsprong door speculatie de hoogte in geschoten. Dit was niet in overeenstemming met de markt, waar de vraag en de prijzen normaal waren en de extra kosten van dit jaar niet konden worden gecompenseerd.
Bijna alle mandarijnen waren eind april al geoogst. Kleine producties bleven nog een maand lang in de opslag om te voldoen aan enkele programma's met supermarktketens die de weg vrijmaken voor de mandarijnen van het zuidelijk halfrond. De vraag naar Zuid-Afrikaanse en Peruviaanse mandarijnen tijdens de zomer blijft toenemen in Spanje, vooral vanaf juli, met de eerste Clemenvillas. De eerste Spaanse Satsuma's komen in september, gevolgd door de eerste clementines. De teelt van vroege mandarijnen en clementines lijkt van jaar tot jaar af te nemen, aangezien de supermarkten de voorkeur geven aan de Tangos en Nadorcotts van het zuidelijk halfrond.
China: Vroege start van het mandarijnenseizoen
Half juni, terwijl andere citrusvariëteiten zich nog in de vruchtontwikkelingsfase bevinden, zijn de Satsuma-mandarijnen uit Chongzuo, Guangxi, begonnen met oogsten en verhandelen, wat het begin van het verkoopseizoen voor citrus markeert.
Elk jaar druppelt een kleine hoeveelheid vroege en extra vroege citrus half tot eind juni op de markt, terwijl de vroege producten uit Hunan, Yunnan en andere teeltgebieden pas half juli beschikbaar zijn. Het oogstseizoen is dit jaar bijna een week vroeger dan vorig jaar, omdat de handelaren wilden profiteren van het Drakenbootfestival. Het oorspronkelijke plan was om tien dagen later met de oogst te beginnen. In dit stadium is de smaak van vroege mandarijnen nog vrij wrang en is het merendeel van de vruchten 50-55 mm groot, zodat alleen de rijpere vruchten worden geplukt.
Mandarijnen uit Yunnan komen in kleine hoeveelheden beschikbaar twee weken nadat de Satsuma-mandarijnen uit Chongzuo beschikbaar komen. Na nog eens twee weken beginnen de vroege mandarijnen uit Hunan, Hubei en andere delen van Guangxi op de markt te komen. Dit jaar beginnen de extra vroege mandarijnen bij 55 mm en worden ze verkocht voor 3,5 yuan per halve kilo; de vroege producten beginnen bij 60 mm en worden verkocht voor 3,0 yuan per halve kilo. Verwacht wordt dat de prijs van vroege mandarijnen in juli zal aantrekken.
Noord-Amerika: Uitdagend seizoen in het verschiet voor mandarijnen
De aanvoer van mandarijnen in Noord-Amerika ondergaat momenteel de overgang tussen de binnenlandse oogst en het geïmporteerde product.
In Californië is de aanvoer van mandarijnen net op gang gekomen. "We hebben waarschijnlijk nog twee tot drie weken oogst en zullen daarna nog een beetje aanvoer hebben", zegt een handelaar uit Californië. "We eindigen net iets later dan normaal." Hij merkt op dat Californië qua volume wel iets meer volume heeft dan de oogst van 2020. "Er hangt iets meer fruit aan de boom en we hebben ook wat areaal in productie gekregen", zegt hij. In het begin van het seizoen waren de kleinere maten van het Californische fruit een punt van zorg.
Dit jaar is de vraag naar mandarijnen goed geweest. De prijzen zijn dit seizoen iets lager. "Ik denk dat het komt doordat we een beetje meer areaal hebben. Tegelijkertijd zien we ook import binnenkomen."
Eén ding waar Californische citrustelers nog steeds mee te maken hebben, zijn problemen met de aanvoerketen: toegang tot containers, hogere transportkosten, te kleine voorraden en nog veel meer. "Dit alles drijft onze productiekosten op. De toeleveringsketen is volledig overhoop gehaald en je kunt er pleisters op plakken, maar eigenlijk staat onze hele toeleveringsketen onder druk", vervolgt de handelaar.
Ondertussen komen er al 1,5 maand geïmporteerde mandarijnen binnen, grotendeels uit Peru. "We verwachten een seizoen van goede kwaliteit en een toename van het volume uit Peru", zegt een teler en importeur van citrus, avocado's en druiven uit Miami. Peru is al klaar met het verschepen van vroege mandarijnen, zoals clementines, en schakelt nu over op W. Murcotts. De W. Murcotts zouden begin juli beschikbaar moeten komen en de teler voegt eraan toe dat zijn Peruviaanse bedrijven steeds meer overgaan op het telen van pitloze W. Murcotts.
De oogst van dit jaar uit Peru is ongeveer 10 procent groter dan vorig jaar en er zijn goede maten voor zakken in de detailhandel. "Er komen meer bomen in productie. Het is niet alleen Peru, het is ook Chili. Zuid-Afrika komt ook met meer productie," zegt hij.
Gezien de grotere volumes, kan de verplaatsing een probleem zijn voor geïmporteerde voorraden. Toch verwacht hij dat de prijzen toegankelijk genoeg zullen zijn om de consumentenvraag te stimuleren. "We kunnen de komende weken enkele prijsstijgingen verwachten, voordat de grotere volumes uit Peru, Chili en Zuid-Afrika in juli op de markt komen."
Vooruitkijkend zal het beheer van de aankomende volumes ook helpen bij de beweging. Chili kende een trage start, maar verscheept momenteel clementines en verwacht wordt dat in de komende twee tot drie weken een groot volume van het fruit zal binnenkomen. Hij merkt op dat Chili over het algemeen grotere volumes voor kleinere maten ziet. "Als we dat combineren met de W. Murcotts uit Peru en de volumes uit Zuid-Afrika, wordt het een uitdagend seizoen", besluit de teler en importeur.
Zuid-Afrika: Mandarijnen geconfronteerd met extreem verzadigde markt
De clementine- en Novaseizoenen lopen ten einde en de maten waren kleiner, een trend die naar verwachting ook zal gelden voor late mandarijnen, vooral in de West- en Oostkaap. Dit betekent dat de markten al vol zitten met zachte citrus van kleine afmetingen en dat de telers moeten stoppen met het verpakken van de maten 4 en 5, merkt een exporteur in de Westkaap op, die de markten voor zachte citrus "extreem verzadigd" noemt - en dan zijn we nog niet eens begonnen met de Nadorcotts.
De uitvoer van Tango late mandarijnen vanuit Limpopo is begonnen en de eerste Nadorcotts beginnen nu ook; er zijn operationele problemen geweest bij pier 2 van de haven van Durban door een tekort aan functionerende apparatuur, maar de situatie is aan het verbeteren.
"We hebben een zeer zware oogst aan de bomen dankzij perfecte weersomstandigheden tijdens de bloei, maar vijf of zes weken regen aan het begin van het jaar heeft niet geleid tot de verwachte grotere vruchten; dat is niet gebeurd vanwege lange perioden van bewolking die de groei vertraagden," zegt een teler van zachte citrus uit Limpopo. De aanzienlijke regenval in die periode heeft de waterzekerheid voor de citrustelers in het noorden van het land verbeterd, maar de vruchten zijn kleiner van omvang.
De droogte en het gebrek aan regen in delen van de Oostkaap hebben geleid tot klein fruit. In Boland, West-Kaap, zegt een teler van zachte citrus dat hij dit seizoen nog geen tendens naar kleinere vruchten in zijn teelt heeft gezien. Het aantal markten voor kleine zachte citrus (aantal 4 of 5 of 6) wordt beperkt. Een optie voor kleine mandarijnen zou Bangladesh zijn, merkt een citrustexporteur op, maar het verschepen naar Bangladesh is nog steeds een grote uitdaging en vertragingen in de omloop van containers. De opening van de Filipijnen voor Zuid-Afrikaanse citrus dit seizoen biedt een potentieel goede markt voor zachte citrus.
"Ik denk dat het totale volume geëxporteerde mandarijnen lager zal uitvallen dan geraamd, maar toch meer zal zijn dan vorig jaar, omdat er jonge boomgaarden in productie komen", zegt een citrusteler uit Limpopo. Voorlopig blijft het bij 29,5 miljoen 15 kg kartons mandarijnen, clementines en Satsuma's. Vorig jaar werden 23,6 miljoen 15 kg kartons zachte citrus door Zuid-Afrika geëxporteerd.
"Dit is geen gemakkelijk jaar, totaal anders dan 2020. De prijzen zijn laag en de Rand is sterk," merkt een citrusexporteur op. Er is concurrentie van Peru en Chili in de VS, Canada en de EU.
Australië: Arbeidskwesties laten fruit aan de bomen hangen
Het Australische mandarijnenseizoen is in volle gang, met een productie in de zuidelijke staten die in mei en juni van start is gegaan. Voor de telers in Queensland, die het citrusseizoen in Australië beginnen, waren er echter enkele groeiende uitdagingen, met niet alleen problemen met de arbeidskrachten, wat betekent dat het fruit ongeoogst aan de bomen blijft hangen. Dit komt door de sluiting van de grenzen door de federale regering vanwege Covid-19, waardoor buitenlandse werknemers niet in Australië worden toegelaten. Andere telers hebben gemeld dat zij problemen hebben met het koudere weer en met vorst. Op groothandelsniveau is het fruit dat op de markt komt van hoge kwaliteit, volgens een Zuid-Australische onderneming, die verklaarde dat zij uitkijkt naar lokaal fruit omdat er veel vraag naar is en vaak hogere prijzen worden gevraagd.
De totale productie van mandarijnen in Australië is gestegen: in het jaar eindigend in juni 2020 werd volgens de cijfers 172.934 ton geoogst. Dat is een volumestijging van 10 procent en tegelijkertijd is de waarde met 20 procent gestegen tot 357 miljoen dollar. De uitvoer is ook aanzienlijk gestegen, tot 77.316 ton, een stijging van 30 procent, met een sprong van 34 procent in waarde tot 187 miljoen dollar. China is de belangrijkste groeimarkt voor Australische mandarijnen, met bijna een derde van alle export die daarheen gaat.
Volgende week: Overzicht wereldmarkt kersen