De piek in de inflatie voor voedingsprijzen lijkt te zijn bereikt, maar voedingsmiddelen zijn inmiddels in België in 2 jaar tijd wel 16,2% duurder geworden. En hoewel de energieprijzen inmiddels fors gedaald zijn, geldt dit vooralsnog niet voor de voedingsprijzen, zo meldt Agroberichten Buitenland op basis van Statbel-statistiek. Daarmee lijkt de energiecrisis van 2022 in België tot een voedselcrisis te verworden. Dit heeft o.a. grote gevolgen voor de consumentenbestedingen en de dienstverlening van de voedselbanken.
En de teler die ploegde maar voort…..
…. zonder te profiteren van de historisch hoge voedselprijzen. En dat terwijl de inputprijzen voor o.a. kunstmest en energie wel fors zijn gestegen, gemiddeld met 25%. Ervaring heeft geleerd dat deze hoge inputprijzen slechts gedeeltelijk en met vertraging doorberekend worden aan de keten. Volgens de Vlaamse organisatie Boerenbond is de omzet van de primaire sector in 2022 met 19% gestegen, maar vanwege een prijsstijging van 25% voor de inputprijzen, is het gerealiseerde inkomen van de sector sterk negatief. Vooral de telers van tomaten, appels en peren leden forse verliezen.
Vanuit de sector wordt er bij monde van de Boerenbond sterk opgeroepen om te komen tot een permanent instrument om de prijzen in de hele keten te monitoren en om de eerlijke prijszetting in de agro-foodketen in een wet vast te leggen.
Gevolgen van de inflatie op het aankoopgedrag van de Belg
De huidige hoge voedselprijzen volgen op een periode van hoge bestedingen aan verse voeding tijdens de COVID-19 pandemie. Zo lagen de bestedingen in 2020 14% (+12% voor FMCG (voedingsmiddelen, toiletartikelen of wasmiddelen)) hoger dan in 2019. In 2021 daalden deze bestedingen licht tov 2020, maar ze lagen nog altijd 12% hoger dan in 2019.
Maar daar waar de hoge bestedingen in 2020 en 2021 vooral door volumestijging werden bepaald, werden de hoge bestedingen in 2022 vooral gedreven door hogere prijzen met een gelijktijdige volumedaling. Bovendien vond er een verschuiving plaats van de duurdere premium- en A-merken naar de goedkopere B- en huismerken en van de duurdere supermarkt naar discounts (het zogenaamde ‘downtrading’-effect: compensatie van hoge inflatie door goedkopere alternatieven en/of goedkopere verkoopkanalen).
Ook de verkoopkanalen voelen de gevolgen van de hoge voedingsprijzen. Zo verloor de categorie DIS 1 (hyper- en supermarkten) 1% marktaandeel in de eerste 8 maanden van 2022 tot 48,5% en de speciaalzaak tot 13,9%. De aandelen van de categorieën buursupermarkten, openbare markt, overige kanalen, e-commerce en korte keten, die het meestal goed deden tijdens de pandemie, stagneerden rond respectievelijk 10,5%, 3%, 3%, 1,7% en 1,2%. Het marktaandeel van de gebruikelijke winnaar in moeilijke tijden, de discount, nam toe tot 18%.
Bron: Agroberichten Buitenland