Het Zimbabwaanse blauwe bessenseizoen van Delecta Fruit is inmiddels drie weken aan de gang. Het is fruit, dat van uitmuntende kwaliteit is en goede maten heeft, wordt vanuit Harare per luchtvracht naar lucratieve markten in het Verre en Midden-Oosten verladen.
Nu er meer bessen in kleinere maten beschikbaar komen, gaan ook de programma's in het VK en de EU weer van start.
"De voorbije dagen was het koeler in Zimbabwe en daarom zijn telers alert. Vorig seizoen verloren sommige Zimbabwaanse telers tot wel 60% van hun oogst als gevolg van vorst, Een aantal telers heeft daarom geïnvesteerd in vorstbeschermende apparatuur," zegt Rossouw Lambrechts, accountmanager blauwe bessen bij Delecta Fruit.
Zimbabwaanse bodem doet wonderen voor blauwe bessen
De prestaties van een aantal oude blauwe bessenrassen in Zimbabwe waren verrassend, zo vervolgt Rossouw, met name van rassen die als oud en beneden de maat werden beschouwd.
Foto's met dank aan Delecta Fruit
Uit feedback van klanten kan het bedrijf opmaken dat de eetkwaliteit van in Zimbabwe geteelde rassen, zoals Ventura en Boloxi, ongekend goed is ten opzichte van fruit uit andere herkomstgebieden. De kwaliteit is zo goed dat sommige Britse retailers ze in een hogere kwaliteitsklasse hebben ingedeeld. "Een zeer aangename verrassing," zegt hij.
Voor de teelt van blauwe bessen is de bodem (en het schone water) in Zimbabwe magisch, zo vervolgt hij. Zimbabwe bouwt zo een goede reputatie op het gebied van blauwe bessen op.
"Het aantal nieuwe telers neemt in rap tempo toe. We verwachten onze export dit seizoen te kunnen verdrievoudigen. We zijn klein begonnen, maar de successen van de voorbije seizoenen laten veel potentie zien. Er is momenteel sprake van groei en een gezonde uitbreiding van de blauwe bessensector."
Zimbabwaanse blauwe bessenboomgaarden. de rijen zijn omgeven door beplanting waar bijen foerageren.
Het Zimbabwaanse seizoen loopt van week 20 tot week 45, met zeevrachtverlading vanaf eind juli, waarbij gebruik wordt gemaakt van Zuid-Afrikaanse havens, zoals Durban en Kaapstad.
Lastige werkomstandigheden in Zimbabwe
Zimbabwaanse telers hebben met een aantal specifieke uitdagingen te maken op het gebied van financiering. Hun operationele cashflow staat vaak onder druk, waardoor het lastiger is om zaken als antivorstventilatoren of verpakkingsmaterialen aan te schaffen.
Rechts: Een vorstventilator moet herhaling van de vorstschade aan de blauwe bessen van vorig jaar voorkomen.
Rossouw merkt op dat het geweldig is wat Zimbabwaanse telers weten te bereiken ondanks deze tegenwerking. "Wanneer je hun bedrijven in Zimbabwe bezoekt, dan zie je dat ze er hetzelfde uitzien als de beste teeltbedrijven in Zuid-Afrika," merkt hij op. "Hun bedrijven zijn goed onderhouden en modern. De koelcellen zijn netjes en volledig geaccrediteerd. Je zult versteld staan."
Blauwe bessenmarkt
Momenteel is de blauwe bessenmarkt in het Verre Oosten nagenoeg leeg. Er is sprake van enige concurrentie van de laatste bessen uit Marokko en Spanje, hoewel deze snel van de markt verdwenen zullen zijn. "We zien al wat fruit uit Peru, wat vroege blauwe bessen uit Portugal en fruit uit Roemenië, Azerbeidzjan en Servië. De oogst in Oekraïne concurreert ook met die van Zimbabwe, maar het is nog de vraag of het land erin zal slagen fruit te exporteren. Er is momenteel geen enkel land dat de overhand op de markt heeft en hopelijk blijft Peru wat langer aan de VS leveren, voor ze haar fruit aan markten in het Verre Oosten gaat leveren."
Blauwe bessentelers in de Kaap hopen op een beter seizoen 
De blauwe bessen van Delecta worden in Zuid-Afrika in West-Kaap geteeld, waar de oogst rond week 35 van start gaat. Rossouw zegt dat hij enthousiast is over de nieuwe Topfruit-rassen, die nu volgroeid zijn. Hij is vooral benieuwd hoe deze het op markten in het VK en de EU zullen doen.
Telers in West-Kaap maken zich zorgen over de geleidelijke daling van de inkomsten in de blauwe bessensector. Helaas oogsten de meeste telers in dit gebied hun fruit in een periode dat ook in Peru het blauwe bessenseizoen in volle gang is.
"De combinatie van een overvolle markt en ondeugdelijke aankomsten is een recept voor financiële problemen. Tussen ongeveer week 40 en week 12 is de wereld goed voorzien van blauwe bessen, eerst uit Peru en daarna uit Chili. De bessen uit West-Kaap komen ook ergens in deze periode op de markt."
Hij vertelt dat de uiterst efficiënte toeleveringsketen van de blauwe bessen, waarbij deze binnen enkele dagen worden geplukt, gekoeld, vervoerd, verpakt en verladen in containers, teniet wordt gedaan door het haperende havensysteem.
"Blauwe bessen zijn een zeer kwetsbare fruitsoort die kort houdbaar is. Ze zijn simpelweg niet bestand tegen vertragingen van twee weken, waar we vorig seizoen mee kampten. Eenmaal op het schip duurt de reis ook nog eens drie tot vier weken. Dit houdt in dat de klant een product ontvangt dat al zeven weken oud is. Deze vertragingen raken de blauwe bessensector dan ook hard," zegt hij.
Tel daar nog eens de hevige regenval bij op waar West-Kaap vorig seizoen door werd geteisterd, en dan zal je zien dat het seizoen van 'uitdagend' al vrij snel veranderde in 'onmogelijk'," aldus Rossouw.
Voor meer informatie:
Rossouw Lambrechts
Delecta Fruit
rossouw@delecta.co.za
www.delecta.co.za