Deze week zal het Permanent Comité voor planten, dieren, voeding en diervoeders (SCOPAFF) van de Europese Unie (EU) nieuwe en waarschijnlijk verkeerd geïnformeerde voorschriften inzake de bestrijding van de Afrikaanse fruitmot (FCM), die een grote bedreiging vormen voor de export van sinaasappelen uit zuidelijk Afrika, bespreken en mogelijk goedkeuren.
Indien deze nieuwe voorschriften door de lidstaten worden goedgekeurd, zullen zij een verwoestend effect hebben op de export van sinaasappelen uit Zuid-Afrika naar de regio. Dit zou kunnen leiden tot grote gaten in de toeleveringsketen en hogere prijzen voor de Europese consument, op een ogenblik dat de regio geconfronteerd wordt met een reëel risico van voedselonzekerheid als gevolg van het slepende Oekraïens-Russische conflict. In Zuid-Afrika zal deze nieuwe regelgeving de duurzaamheid van de sector in gevaar brengen, alsook de 140.000 banen die de sector, meestal op het platteland, biedt.
De voorgestelde wetgeving verplicht exporterende Afrikaanse landen om een drastische koudebehandeling (0°C tot -1°C gedurende ten minste 16 dagen) uit te voeren voor sinaasappelen die naar de regio worden vervoerd. Dit ondanks het feit dat Zuid-Afrika een rigoureus risicobeheerssysteem toepast, dat de afgelopen jaren zeer doeltreffend is gebleken bij de bescherming van de Europese teelt tegen de dreiging van plagen of ziekten, waaronder FCM.
Als het gaat om de 800.000 ton citrus dat jaarlijks in de EU wordt geïmporteerd, zijn de onderscheppingen van FCM de afgelopen drie jaar constant laag geweest, respectievelijk 19 (2019), 14 (2020) en 15 (2021) onderscheppingen. Zuid-Afrika heeft ook zes van de gemelde onderscheppingen door de EU tijdens het seizoen van vorig jaar betwist, omdat uit het overweldigende wetenschappelijke bewijsmateriaal van deskundigen blijkt dat de gemelde larven dood waren, wat betekent dat ze geen risico vormden.
Dit staat in schril contrast met de onderscheppingen van FCM uit andere derde importlanden, die veel hoger waren; met 53, 129 en 58 onderscheppingen in dezelfde periode. Toch zijn tegen deze landen geen maatregelen voorgesteld, wat de nieuwe verordeningen die tegen Zuid-Afrika worden voorgesteld, nog onverklaarbaarder maakt.
Deze voorgestelde nieuwe verordeningen zijn ook onevenredig en onhaalbaar om de volgende redenen:
Wat de Zuidafrikaanse conventionele sinaasappelen betreft, zal slechts een deel van de oogst bestand zijn tegen de nieuwe voorgeschreven temperaturen voor koudebehandeling. Bovendien zijn de nieuwe bepalingen in de verordeningen die "dataloggers" van containers en een "gemeten temperatuurdrempel voor pulp" vereisen, totaal verschillend van het huidige door de EU aanvaarde risicobeheersysteem voor FCM. Deze bepalingen vereisen gespecialiseerde containerapparatuur met een groot tekort, die niet berekend is op de enorme hoeveelheden fruit die van Zuid-Afrika naar de EU worden geëxporteerd.
De voorgestelde verplichte koudebehandeling zal ook een einde maken aan alle export van biologische en niet-behandelde sinaasappelen naar de EU, waaronder verschillende populaire rassen zoals bloedsinaasappelen, Turkey, Salustiana, Benny en Midknights. Dit is te wijten aan het feit dat deze producten eenvoudigweg niet bestand zijn tegen de voorgestelde koudebehandeling. Toch is er bij deze milieuvriendelijke en duurzame sinaasappelsoorten nog nooit een FCM-interceptie geconstateerd.
Bovendien heeft er geen overleg plaatsgevonden met de Zuid-Afrikaanse Nationale Plantenbeschermingsorganisatie (NPPO) voordat deze nieuwe verordeningen op 10 februari 2022 bij de Wereldhandelsorganisatie werden ingediend. Dit staat in schril contrast met de normale gang van zaken in de EU, waar kwesties of problemen in verband met fytosanitaire schadebeperking bilateraal worden besproken en praktische opties of procedures om het risico te beperken in overweging worden genomen en voor opneming worden goedgekeurd.
Het feit dat dit wetgevingsvoorstel is ingediend, ondanks het feit dat er alternatieve en even doeltreffende opties voor koudebehandeling voorhanden zijn, waarin reeds is voorzien in het Zuid-Afrikaanse risicobeheerssysteem voor FCM, wijst erop dat dit voorstel wordt ingegeven door een politieke agenda.
Het is om deze redenen dat belangengroepen, waaronder telers in Zuidelijk Afrika en importeurs uit een aantal EU-landen zoals Nederland, Duitsland, België en Frankrijk, tijdens de recente inspraakprocedure van de EU bezwaar hebben aangetekend tegen de voorgestelde verordeningen. In totaal werd een recordaantal van 164 reacties ontvangen, waarvan 90% bezwaar maakte tegen de voorgestelde regelgeving.
De CGA heeft ook met de lidstaten vergaderd om te wijzen op de bedreiging die deze "ongerechtvaardigde" regelgeving vormt voor de continuïteit van de sinaasappelimport uit Zuid-Afrika, de beschikbaarheid voor EU-consumenten het hele jaar door en de 140.000 banen die de plaatselijke sector in stand houdt. Wij hopen dat het gezond verstand zal zegevieren tijdens de SCOPAFF-besprekingen deze week en dat deze nieuwe verordeningen worden verworpen.
Voor meer informatie:
Nicole Mirkin
+27 84 552 3122