“Ik verwacht zeker dat de vraag naar citrus net zo sterk zal zijn als vorig seizoen en de reden hiervoor is Covid," zegt Lyndsay Roux van het Zuid-Afrikaanse fruitexportbedrijf FabFresh. Ze merkt hierbij op dat de situatie ernstiger is dan vorig jaar vanwege een gevaarlijkere mutatie.
"De vraag naar vitamine C zal sterk zijn en dat is gunstig voor citrustelers. Ik verwacht dat we wederom op een zeer goed seizoen kunnen rekenen."
Er wordt een grote oogst verwacht en aan vraag is er geen gebrek.
Vorig jaar werd er volgens de Zuid-Afrikaanse Citrus Growers' Association bijna €210 mln in de aanleg van nieuwe boomgaarden geïnvesteerd en een aantal daarvan wordt nu productief.
Zo werd Lyndsay benaderd door een citrusteler uit Oostkaap die verwacht dat zijn jonge boomgaard hem dit seizoen 300.000 dozen citrus extra op zullen leveren.
Het seizoen gaat volgende week voor het bedrijf van start met citroenen uit Limpopo, eind maart gevolgd door de eerste Navels.
"Er is simpelweg minder vraag naar appelen en peren dan naar citrus. We werken maar weinig met steenfruit en ik heb gehoord dat vanwege de prijzen die Europese afnemers betalen voor premium pruimenrassen de export eigenlijk niet rendabel is. Iedereen zit te wachten op citrus en de vraag is dan ook ongekend."
Ondertussen is de koers van de rand gestegen naar R14,60 ten opzichte van de Amerikaanse dollar, tegenover R18 - 19 gedurende het voorgaande citrusseizoen.
Hagel in Langkloof: Verliezen tot 100% in een aantal boomgaarden
Ze vertelt dat de appel- en perenoogst ook langzaam op gang begint te komen na de lange en koude winter. In Westkaap en Langkloof begon de zomer aarzelend.
Foto's: FabFresh
Het afgelopen weekend werd Langkloof opnieuw getroffen door hagel. Volgens berichten is de schade minder groot dan tijdens de vreselijke hagelstorm van vorige maand, die sommige telers hun volledige oogst kostte en die schade aan 1.500 hectare appel-, peren- en steenfruitboomgaarden veroorzaakte.
De perenmarkt ging drie weken geleden van start met hoge prijzen voor Rosemarie-peren, die rond de €20,63 per doos (12,5 kilo) lagen, maar inmiddels zijn de prijzen gezakt naar €14,85 - €15,68 per doos en dat is volgens Lyndsay een forse daling.
FabFresh exporteerde Rosemarie-peren naar het Midden-Oosten en Panorama Golden-peren naar Nigeria.
Er is sprake van een stabiele vraag naar Royal-Gala-appelen vanuit Bangladesh. "Bangladesh is een goede markt voor ons omdat Royal Gala over het algemeen een wat kleinere appel is, die piekt bij de maten 150 - 165, en daar is men op deze markt juist naar op zoek."
Rechts: In deze Royal Gala-boomgaard zijn de appelen dit seizoen prefect van kleur
Ze merkt op dat de kleuring van de Royal Gala-appelen in Free State dit seizoen 'fenomenaal' is en dat is een garantie voor goede prijzen op markten in het Verre Oosten. FabFresh koopt hier nog geen appelen in maar hoopt hier in de toekomst wel mee te beginnen. Momenteel ligt onze focus op de regio's Ceres, Villiersdorp en Grabouw in de Westkaap.
Sinds vorig jaar handelt het bedrijf ook in blauwe bessen en aardbeien omdat steeds meer telers starten met de teelt van zachtfruit. Deze categorieën worden door FabFresh vermarkt in samenwerking met de zachtfruitspecialisten Afriberry en ToroFruit.
Tot wel €170 geboden voor 10 kilo gember
Als het bedrijf gember zou kunnen leveren, dan zou zij dit kunnen aanbieden voor prijzen van €113 tot €170 per 10 kilo. Dit zijn namelijk de bedragen die lokale retailers de afgelopen weken voor gember hebben geboden.
"Als je gember kunt leveren, dan is dat geweldig. Ik heb geprobeerd aan gember te komen maar dit is niet gelukt. Er zijn maar weinig gembertelers in Zuid-Afrika maar ik kan je verzekeren dat velen vanaf nu gember zullen gaan telen. Ook ik heb mijn huiswerk gedaan en ontdekte dat je minimaal 5 hectare moet hebben om winst te kunnen maken. De inputkosten bedragen €28.354 per hectare, wat in totaal dus neerkomt op €141.700."
Kleine telers hebben het moeilijk
Lyndsay, een voormalige advocate (ze zegt dat ze in haar hart nog altijd advocate is) aarzelt niet om haar afkeuring over de bedrijfscultuur te laten blijken noch om bepaalde aspecten te benoemen die voor verbetering in aanmerking komen (de betalingsvoorwaarden in de sector bijvoorbeeld) of ronduit fout gaan (achterbakse telers en handelaren, die ze er ook wel een paar kent).
"FabFresh is een klein bedrijf. We zijn maar met zijn vieren maar we hebben in slechts vijf jaar tijd veel weten te bereiken. Ik bezoek telers graag persoonlijk. Ik wil niet dat we zo groot worden dat we het persoonlijke contact met onze telers verliezen."
Het team van FabFresh team: Wally Rover en Charmaine Swart. Inzet: Zandra Botha (boven) en Lyndsay Roux (onder)
Ze legt uit dat kleine telers het moeilijk hebben. "Om deze reden streven we ernaar echt waarde toe te voegen voor onze telers. Ze hebben namelijk al met zoveel andere problemen te maken."
“Ik meen oprecht dat we beter met onze telers omgaan”
“Ik meen oprecht dat we beter met onze telers omgaan dan een groter bedrijf, waar alle producten op één hoop terechtkomen en tegen een onderhandelde prijs worden geëxporteerd."
Ze vervolgt: "We werken nog steeds met één, vijf of tien containers, zodat we kunnen kijken naar de bijzondere kwaliteit van de teler en op ad hoc-basis kunnen onderhandelen. Op deze manier krijgen telers betere prijzen voor hun producten. We streven ernaar onze overheadkosten laag te houden. We hebben geen grote kantoorpanden en wanneer we moeten reizen dan huren we een klein autootje en verblijven we in bescheiden accommodaties."
De commissie van het bedrijf is vastgesteld op een gemiddelde van €0,41 per doos.
Ze heeft niet zoveel op met bedrijfscultuur, zegt ze, en ze heeft gemerkt dat veel telers hier hetzelfde over denken.
Voor meer informatie:
Lyndsay Roux
FabFresh
Tel: +27 84 454 2433
Email: lyndsay@fabfresh.co.za