De wortelopbrengst in Libanon bedroeg twee jaar geleden 5.400 ton, een peulenschil in vergelijking met de 643.000 ton in Nederland. Ahmad Mostafa Khodr, een van de weinige wortelboeren in het land, stond ons te woord.
De cijfers komen van de Wereldvoedselorganisatie (FAO) en die van Libanon worden evenwel aangemerkt als “niet officieel bevestigd”. Waarom dat zo is, blijkt al meteen wanneer Ahmad vertelt dat hij jaarlijks zo’n 32.000 ton peen oogst, verwerkt en op de markt brengt. Maar dat peen hoe dan ook een klein product is in Libanon, daarvan getuigt ook de ontstaansgeschiedenis van Fresh Products.
Moderne inpakmachines voor folie en polybalen
Gat in de markt
Ahmad begon in de jaren 90 als AGF-groothandelaar. Hij betrok zo’n 50 verschillende producten rechtstreeks bij telers in de vruchtbare Bekaa-vallei. Met eigen ogen zag hij welk product het goed deed in de teelt, maar ook wat niet functioneerde of waar een tekort van was. Met name van peen bleek er een gat in de markt.
Er werd wel wat peen geteeld op kleine schaal, vooral bospeen, maar helemaal niet op een kostenefficiënte manier. Importproduct bleek veel goedkoper, met name van Syrië, Turkije, Egypte en Oman. En dus vatte hij mettertijd het plan op daar zelf een mouw aan te passen.
Sorteermachine van Allround
In 1999 ging hij van start met een teeltproject op 2 hectare, zonder daarbij z’n handelsactiviteit op te geven. Bejo Zaden en enkele Franse bedrijven leverden hem het zaad en samen met een aantal telers had hij ook oog voor verbeteringen en modernisering van de teelttechnieken. Meerdere bezoeken aan internationale beurzen waren daarbij van grote hulp. Waar hij eind jaren 90 ongeveer 50-60 ton peen per hectare oogstte, is dat momenteel 70 à 80 ton.
Gewasrotatie
In 2011 richtte hij het teeltbedrijf Fresh Products op, dat vandaag de dag niet alleen peen, maar ook rode, gele en witte uien (15% van de omzet) en Agria en Spunta aardappelen (10% van de omzet) op de markt brengt. De teelt van uien en aardappelen dient hoofdzakelijk voor gewasrotatie, want peen is en blijft het hoofdproduct.
Fresh Products levert naast wortelen ook aardappelen, gele, rode en witte uien en knoflook
Met twee teeltlocaties op verschillende hoogtes, een op 50 meter hoogte in Akkar, in het noorden van het land, en de ander op 900 meter boven de zeespiegel in Bekaa, kan Fresh Products met een areaal van 400 hectare de klanten jaarrond voorzien van verse wortelen. In Akkar is er productie van midden januari tot juni, in Bekaa van juni tot december. In de zomermaanden is een hogere hoogte aangewezen, want peen houdt niet van hitte. Toch wordt het ook in Bekaa vaak te warm in volle zomer.
Eigen koelcellen met opslagcapaciteit van 5000 ton
Volgens Ahmad, die meerdere keren in Nederland op reis is geweest, verschilt de wortelteelt in Libanon niet zo veel van die in Europa. "De zaden zijn dezelfde, alsook de machines, teelttechnieken en gewasbeschermingsmiddelen. Het enige verschil is misschien dat er in Nederland in rijen wordt geteeld, terwijl in Bekaa niet alleen in rijen van 75 cm breed (winterseizoen), maar ook op ruggen van 1,5 meter breed (het droge zomerseizoen)", vertelt de teler.
Wortelen worden in Poolse kuubkisten bewaard
Export naar West-Afrika
Fresh Products levert wortelen in 12 maten, afhankelijk van de klantvraag. Ook kanjers tot 40 cm lang, die naar verwerkingsbedrijven gaan die er babywortelen van maken. Bio vormt maar een klein aandeel, al is de lokale vraag wel stabiel.
De vraag naar conventioneel peen op de lokale markt is erg goed en dat is dan ook de hoofdbestemming voor de wortelen van Fresh Products. De export is van recente datum en spitst zich toe op de westkust van Afrika, met name Ghana en Ivoorkust, in 10x1 kg zakken. Het zeetransport naar West-Afrika gebeurt in reefers en neemt maar liefst 45 tot 50 dagen in beslag, gezien de vele tussenstops in Europa en meerdere Noord- en West-Afrikaanse landen.
Nieuwe aardappelen in netzakken
De keuze voor West-Afrika is ingegeven door de voorkeur van die markt voor Nederlands product. Aangezien er de voorbije twee jaar een tekort was, ging West-Afrika op zoek naar bijkomend, maar wel gelijkaardig product. En kwam het dus uit bij Libanon. Het is evenwel een dure operatie, met een tarief van $ 6.000 per container. De veel dichterbij gelegen Golfstaten daarentegen houden van de iets grotere en langere Australische en Chinese wortelen.
Op de Fruit Logisica dit jaar was er ook Europese interesse voor het peen van Fresh Products, maar het bedrijf hield vooralsnog de boot af, omdat het nog niet kon voldoen aan de gewenste volumes. De prijs op de binnenlandse markt is nog hoog genoeg om daar de voorkeur aan te geven.
Naast wortelen ook 500 ton CA-bewaring van appelen
Water naar de zee
Wat betreft de watervoorziening, een heikel punt in meerdere teeltlanden de voorbije jaren, valt er volgens Ahmad gemiddeld 500 mm neerslag per jaar. Er is dus nog geen waterstress in Libanon, al vloeit veel van het water gewoon naar de zee. In die zin kunnen er nog inspanningen worden gedaan op het vlak van wateropslag. In de toekomst zal dat waarschijnlijk ook noodzakelijk worden.
Unitec sorteermachine voor appelen
Waar voor Nederlandse telers het klimaat, plaag- en ziektedruk, arbeid of energieprijzen de grootste uitdaging vormen, gaat dit deels natuurlijk ook wel op voor een teler als Ahmad, al twijfelt hij geen seconde en komt hij met een voor Europese normen verrassend antwoord als hem de vraag naar de grootste uitdaging voor de voeten wordt geworpen: de politieke instabiliteit in Libanon. Dit zou wel eens het grootste obstakel kunnen zijn voor verdere groei van het bedrijf. En op de tweede plaats komt de beperkte beschikbaarheid van gekwalificeerd personeel, al is het team van Fresh Products mooi uitgebalanceerd.
Achter op het erf wordt een nieuwe grote koelcel bij gebouwd. Verder liggen er overal zonnepanelen
En de plannen voor de nabije toekomst? "Een optische sorteerlijn, een sapfabriek en dochterbedrijven in andere landen", besluit de ambitieuze Ahmad.
Je kunt Fresh Products een bezoekje brengen op de komende Fruit Attraction in Madrid, in hal 1, stand 1C10.
Voor meer informatie:
Ahmad Osman Khoder
Fresh Products
Zahle (Libanon)
Tel: +961 3 530 200
ahmad.osman@freshproducts-lb.com
www.freshproducts-lb.com