Tholen - Het areaal zaaiuien op de zandgronden in het oosten van het land breidt al een aantal jaren snel uit. Inmiddels is alleen het zaaiuienareaal in de provincie Drenthe uitgebreid naar 2.300 hectare. Arjan Bos, vertegenwoordiger van Hazera in Groningen, Drenthe en Overijssel, geeft zijn toelichting op de uienteelt op de Drentse zandgronden. "De meeste handelaren zijn erg te spreken over de uien van het zand."
De vertegenwoordiger ziet de uienteelt in deze provincie dan ook niet meer afnemen. "De uien hebben een vaste plek op het bedrijf. Misschien dat er een aantal telers na dit jaar stopt vanwege tegenvallende resultaten en mindere prijzen. Op verreweg de meeste bedrijven waar nu uien geteeld worden zal er volgend jaar ook wel weer een blok staan. De meeste telers vinden de teelt een uitdaging, dat merk in wanneer ik er met hen over spreek. Naast de vaste teelten van (zetmeel)aardappelen, suikerbieten en granen geeft het reuring op het bedrijf. Er komt geregeld handel aan de deur en dat geeft voor de telers echt extra dimensie, men is dat met de andere teelten niet gewoon. Ik spreek telers die zeggen dat ze door de uienteelt het bedrijf heel anders hebben ingericht, op sommige bedrijven is het een hoofdteelt en heeft het de hoogste prioriteit. De kosten voor de uienteelt zijn dan wel relatief hoog, maar over de afgelopen vier jaar hebben de uientelers gemiddeld genomen wel goed met de teelt kunnen verdienen. Nieuwkomers beginnen vaak met al behoorlijke oppervlaktes; 10 tot 15 ha is daarbij eerder regel dan uitzondering. Helaas wil het dit jaar met de prijs nog niet zo vlotten."
Steeds meer uien voor bewaring
Waar de Drentse uien in het verleden vaak vroeg in het seizoen werden verkocht, worden er volgens de vertegenwoordiger ook steeds meer uien voor de bewaring geteeld. "Er zijn telers die met gemak tot april bewaren. Veel boeren investeren in schuren of bewaring elders om hun uien te verkopen als de prijs ze aanstaat, zodat ze niet met de rug tegen de muur worden gezet. Men is zich er goed van bewust dat ze niet het afvalputje willen zijn waar de handel voor de prijs komt kopen en dat ze als er geld verdiend wordt uit de schuren kopen."
"Het voordeel van de teelt in Drenthe is dat de gronden nog maagdelijk zijn. Het is een heel ander soort teelt dan de kleigronden, al zijn er wel verschillen per gebied. De onkruiddruk is gigantisch groot en dat is de komende jaren ook de grootste uitdaging; hoe houden we de uien schoon, maar van bijvoorbeeld fusarium hebben de telers geen last, als ze tenminste een ruime rotatie aanhouden. En iedereen kan beregenen. Maar omdat het een vrij nieuwe teelt is, moet er ook nog veel ontdekt worden. Op kleigronden wordt vaak een rotatie van 1 op 6 aangehouden, maar misschien is de uienteelt op zandgrond wel veel intensiever en de druk van bodemgebonden ziektes groter. Hoe zal de druk van de uienvlieg volgend jaar zijn? Het zijn zaken die de toekomst moet uitwijzen."
Degelijk rassenpakket
Met de Vento heeft Hazera een ras voor de vroege zaai op de zand- en dalgronden, die een goede positie heeft opgebouwd op de primeurgronden. "Het is een harde, ronde kwaliteitsui met een goede huidvastheid. Dat maakt het tot de nummer 1 ui in dit gebied, ook omdat de verwerking er enthousiast over is", vertelt Arjan. "Ook de Paradiso en Centro worden hier geteeld en een ras van ons dat het dit jaar erg goed gedaan heeft, is de Fasto. We hadden al lang hoge verwachtingen van dit vroege ras, maar de afgelopen jaren konden de kilo's nog weleens tegenvallen. Dit jaar maakt de Fasto zijn verwachtingen echter helemaal waar. Het gehele jaar door sta ik tussen de telers. Door middel van praktijkgerichte adviezen behalen we zo het optimale rendement.
"Dit jaar was het niet het makkelijkste seizoen voor de uienteelt. "Door het koude voorjaar hadden we een trage start en de meeldauw kwam al vroeg in de uien. Daarnaast is er op sommige plekken extreem veel water gevallen, net als veel hagel in het vroege voorjaar. Die getroffen percelen pik je er nu wel meteen uit. Er zijn best wat percelen ondergeploegd vanwege hagelschade en andere percelen geven niet de mooiste partijen", constateert Arjan.
Kwaliteit boven kilo's
"De grote uitdaging voor de telers in dit gebied is om de kwaliteit hoog te houden. Uien telen, doe je er tenslotte niet zomaar even bij. Daarvoor moet de teelt van A tot Z serieus worden genomen. Gelukkig doet het overgrote deel van de telers dit ook. Toch zie ik ook dit jaar weer veel te veel percelen die er al lang op het zwad hadden moeten liggen. Als je kwaliteit wilt telen, moet je tenslotte niet teveel kale uien naar de verwerkers brengen. Het is goed om daar alert op te zijn. Je teelt niet alleen voor je eigen portemonnee, maar we hebben gezamenlijk ook een naam hoog te houden om onze exportpositie te verstevigen. Dan gaat het niet om de laatste kilo."
Voor meer informatie:
Arjan Bos
Hazera
+31 (0)6 50 59 53 65
[email protected]
www.uienvanhazera.nl