Bijna 90% van de 59.000 ton geoogste druiven in Libanon werd in 2021 geëxporteerd, zo leren ons cijfers van de Wereldvoedselorganisatie (FAO). Het is ongetwijfeld een indicatie van de hoge kwaliteit van het product. Toch is de teelt er bescheiden in vergelijking met de 270.000 ton van Griekenland, 300.000 ton van Spanje of 720.000 ton van Italië (cijfers USDA). Ondanks de kleinschaligheid, is het meer dan de moeite waard de Libanese druiventeelt even onder de loep te nemen. Elie Haddad van Farmers Valley, een druiven- en steenfruitteler in Bekaa, maakt ons wegwijs.
"In 2005 exporteerde Libanon behoorlijk wat druiven naar Europa, maar de kwaliteit was toen nog laag", vertelt Elie. "De voorbije drie jaar is daar verandering in gekomen met de focus op pitloze rassen en premiumkwaliteit." De cijfers van FAO bevestigen de bewering van Elie, met tussen 1978 en 2019 een export die schommelde tussen de 15.000 en 30.000 ton, om in 2020 opeens op te klimmen naar 47.000 ton en in 2021 naar 52.000 ton.
Elie heeft rode en witte pitloze druiven, waaronder Arra 15
Gestage uitbreiding
Zelf heeft Elie zijn druivengaard in 2018 aangelegd met rode en witte pitloze druiven, waaronder Arra 15, en enkele Libanese rassen, waarvan hij momenteel 300 ton per jaar oogst op een areaal van 6 hectare. Vooralsnog een kleine speler dus, maar wel een ambitieuze, die in de nabije toekomst gestaag wil uitbreiden, niet alleen wat betreft het areaal of de introductie van nieuwe rassen (er zijn plannen om volgend jaar Arra 36 toe te voegen aan het productassortiment), maar ook met de bouw van een eigen pakstation.
"Momenteel pakken we de druiven in op het veld en deels in het pakstation bij een ander bedrijf. Ook voor de logistiek werk ik samen met anderen. Coöperatie is belangrijk om als sector te kunnen groeien. Zo exporteer ik mijn druiven nog niet zelf naar Europa. Dat laat ik over aan grotere exportbedrijven."
Stabiel klimaat en aanvaardbare investeringskosten
Volgens Elie zijn het stabiele klimaat en de vruchtbare bodem in Libanon uitermate geschikt voor de teelt van druiven, die er hun superieure kwaliteit aan ontlenen. "Een vriend van me, een Italiaanse wijnboer, zei me onlangs dat je hier elk druivenras met succes zou kunnen telen. Met vele uren zon, voldoende jaarlijkse neerslag, aanzienlijke grondwaterreserves, droog weer van mei tot begin november en de afwezigheid van verwoestende hagelbuien zijn alle ingrediënten aanwezig om de druiventeelt tot een hoog niveau te brengen wat betreft smaak, houdbaarheid en gemiddelde opbrengst."
Met een gemiddelde kost van $ 18.000 voor de aanleg van een hectare druiventeelt en $ 4.000 om die te bedekken, is de investering ook veel lager dan in Europa. "Al is die bedekking hier geen must, toch niet om de druiven te beschermen tegen regen of hagel of om de hoeveelheid UV-licht te regelen. Dat betekent dat we tegen een lagere kost minstens dezelfde kwaliteit kunnen leveren als in Italië."
Zero waste
Naast productkwaliteit pakt Farmers Valley graag uit met nog enkele troeven: een zero waste filosofie en moderne, duurzame teelttechnieken. "De plantenresten blijven op de grond liggen om de organische materie in de bodem te verhogen. En al onze druiven, van de eerste tot de laatste, krijgen naargelang hun kwaliteit een bestemming: versmarkt, wijn, sap, melasse, likeur en zelfs azijn. Waterbeheer gebeurt via druppelirrigatie en dankzij een uitgekiend gewasbeschermingsprogramma zitten we in elke laboratoriumtest onder de MRL’s. Daar getuigen ook al onze certificeringen van, die ons toelaten overal op de internationale markt ons product af te zetten."
Druivengaard omringd met net, dat beschermt tegen insecten en ongewenste dieren
Export biedt meer kansen dan lokale markt
"Onze druiven worden in ongeveer 3 weken geoogst, tussen eind september en de eerste helft van oktober. Op de internationale markt ontwijken we zo de concurrentie met Egypte, want daar worden de druiven vroeger geplukt. Het is zelfs zo dat de laatste rassen van het noordelijk halfrond uit Libanon komen, voordat het Peru-seizoen begint", legt Elie uit.
Elie verkiest de export boven de lokale markt, ondanks de uitdagingen op logistiek gebied en wisselkoersschommelingen. "Voordat economisch woelige tijden aanbraken in 2019 was de prijs voor druiven op de lokale markt best goed met tussen 2 en 3 dollar voor het onverpakte product. Maar daarna zakte de prijs naar een niveau van rond de 1 euro en dat is nog steeds zo. Op markten als Maleisië en Singapore zitten we, ondanks de lange transittijd en de Chinese concurrentie met goedkopere Shine Muscat druiven, veel beter. Ons product krijgt er omwille van de kwaliteit een premiumprijs."
CBI heeft Elie geholpen met opzetten van certificeringen
Waar de lokale markt z’n aantrekkelijkheid heeft verloren, is Saoedi-Arabië zelfs geen optie meer sinds 2018. Toch niet rechtstreeks. "Vroeger werd er behoorlijk wat geëxporteerd naar Saoedi-Arabië, maar toen volgde een ban. Toch komt er nog Libanees product op de Saoedische markt. Maar dan onrechtstreeks, via de Verenigde Arabische Emiraten. Die betalen een goede prijs voor onze druiven. In de Golfstaten is ons fruit vanwege de uitmuntende smaak erg geliefd. Ook in Europa zouden we gezien de kwaliteit kunnen doorbreken, maar sommige telers en exporteurs moeten nog wat werken aan hun specificaties."
Kan alle concurrentie aan
Volgens Elie heeft de Libanese druif geen enkel probleem om op smaak te concurreren met het product uit Turkije, toch een van de grootste producenten op wereldvlak (2,2 mln ton in 2022/2023 volgens USDA). "Er zijn daar enkele klimaatproblemen die wij hier niet hebben", legt Elie uit. "Al hebben wij af te rekenen met een kostenstijging van chemicaliën en meststoffen vanwege hogere belasting- en douanetarieven sinds dit jaar." Ondanks de huidige inputkosten is er voor Elie, die ten volle vertrouwt op de uitzonderlijke kwaliteit van de Libanese druiven, geen enkele reden om geen hoge verwachtingen te koesteren voor de toekomst van de sector.
De uiterst vruchtbate Bekavallei
Voor meer informatie:
Elie Haddad
Farmers Valley
Bekaa-vallei (Libanon)
Tel: +961 71 989 796
efhaddad@farmersvalley.org