Met een nieuw aardappelras hoopt de Libanese teler Michel Rahme een hoge vlucht te nemen. "Rassenvernieuwing dringt zich op. We waren op zoek naar een aardappel die hogere opbrengsten op het land levert, veelzijdig is in de keuken en de deuren naar andere markten kan openen. We denken dat gevonden te hebben in Maverick", zegt Michel.
Met het nieuwe ras Maverick, dat 60 ton haalt, hopen ze het rendement op te krikken.
In 2021 bedroeg de aardappeloogst in Libanon 660.000 ton. Dat is meer dan de 510.000 ton in buurland Israël, maar 10 keer minder dan in Nederland (6.675.000 ton), zo leren ons cijfers van de Wereldvoedselorganisatie (FAO). Het land is met een verzending van 37.000 ton aardappelen naar het buitenland vooralsnog weinig exportgericht – slechts 5% van het totaal –, in tegenstelling tot Israël (165.000 ton; 32%) of Nederland (2.364.000 ton; 35%). Het gros van de Libanese aardappelen blijft in eigen land voor binnenlandse consumptie.
Nemen we ook het bevolkingsaantal en de importcijfers van Libanon en Nederland in rekening (in beide gevallen verschilt de import niet zoveel van de export), dan kunnen we de gemiddelde consumptie berekenen. Het kan geen verrassing zijn dat aardappelland Nederland de kroon spant: een Nederlander eet gemiddeld drie keer meer aardappelen dan een Libanees.
In 2021 bedroeg de aardappeloogst in Libanon 660.000 ton
Kansen op de exportmarkt
Voor een teler en exporteur als Michel Rahme, die overigens ook burgemeester is van een bergdorp in Noord-Libanon en directeur van een unie van telersverenigingen in de regio (FaV Lebanon), is dat evenwel niet zo’n slecht nieuws. Het duidt immers op exportmogelijkheden naar Europa, vooral als je weet dat buurland Israël met z’n vroege aardappelen een marktniche heeft gevonden op het Europese continent, naast bijkomende kansen op de binnenlandse markt, aangezien de consumptie er nog relatief laag is.
Het familiebedrijf Nasr Rahme werd opgericht in 1987 en teelt aardappelen op een areaal van 160 hectare en uien op 30 hectare. "In de aardappelteelt halen we een gemiddelde opbrengst van 40 ton per hectare, maar met het nieuwe ras Maverick, dat 60 ton haalt, hopen we dat rendement op te krikken. Van onze uien oogsten we ongeveer 60/70 ton op een hectare land."
In de aardappelteelt lag de focus traditioneel op Spunta, en vervolgens ook op rassen zoals Agria, Everest en Fabula
Naast aardappelen ook uien
Uien zijn goed voor 20% van de omzet van Nasr Rahme. "We telen het gele ras Oscar, dat in februari/maart wordt ingezaaid en in september wordt geoogst. Het wordt vooral afgezet op de binnenlandse markt, nu Jordanië steeds meer zelfvoorzienend wordt, maar we hopen onze uien in de nabije toekomst ook te kunnen exporteren naar Libië, waar we een goede vraag zien en waar de prijzen op een mooi niveau liggen. Niet alleen voor onze uien zouden er kansen liggen, ook andere Libanese producten zoals appelen, kersen, avocado’s en druiven zouden ruimte vinden op de Libische markt, want de teelt van die producten is er omwille van het klimaat niet sterk ontwikkeld", weet Michel.
Van Spunta naar Maverick
In de aardappelteelt lag de focus traditioneel op Spunta, en vervolgens ook op rassen zoals Agria, Everest en Fabula. "De Libanese markt neemt vooral rassen op voor de fritesindustrie. Spunta is lange tijd populair geweest. Het presteert heel goed vers, maar uit de bewaring zijn de resultaten iets minder. De voorbije 5-6 jaar zijn eigenlijk niet gemakkelijk geweest voor de aardappelsector in Libanon. Hopelijk kan het nieuwe ras Maverick, met zijn veelzijdigheid als consumptie- en fritesaardappel en met zijn goede bewaarkwaliteit, voor een kentering zorgen op de binnenlandse markt, en kunnen we met de hulp van het CBI dit ras ook op enkele exportmarkten afzetten. Het is overigens niet het enige nieuwe ras op onze velden, maar wel het meest belovende", zegt Michel.
Momenteel heeft Michel Rahme contacten in de EU en we zouden graag met meerdere kopers in gesprek gaan
De Libanese markt houdt volgens de teler van lange, ovale, witvlezige aardappelen die geschikt zijn voor de fritesindustrie. Meer dan 80% van Maverick, een ras van de Ierse IPM Potato Group, heeft maat 60+. "Vorig jaar heeft deze multifunctionele aardappel het heel goed gedaan op de lokale markt."
Goedkoop Syrisch product
De problemen waarvoor de Libanese aardappelsector zich sinds enkele jaren gesteld ziet, hebben volgens Michel veel te maken met het grote aanbod goedkoop product dat vanuit buurland Syrië wordt binnengesmokkeld. "Het is smokkel, want onze regering laat enkel aardappelimport toe in de maanden februari en maart. Syrische telers willen Amerikaanse dollars en dus richten ze zich op de export. Daarbij is het nabije Libanon de gemakkelijkste bestemming, ook al omdat het Syrische product 10 à 15 cent per kilo goedkoper op de markt wordt gebracht dan het Libanese. Een Libanese teler vraagt gemiddeld 35 cent per kilo. Dat is niet weinig, maar de teeltkosten zijn hier aanzienlijk door de hoge energie- en transportkosten."
In juli en november worden de aardappelen gerooid.
Twee oogsten per jaar
Nasr Rahme teelt de aardappelen in het noorden van de Bekaa vallei, waar er twee oogsten per jaar worden behaald. Medio juli worden de aardappelen gerooid die eind februari werden gepoot en in november vindt de oogst plaats van wat in juli werd gepoot. "We zijn er ons van bewust dat we onze teelt- en verwerkingskosten naar beneden moeten krijgen, want de verkoopprijzen op de internationale markt zullen niet veel meer stijgen. Dat kunnen we door de gemiddelde opbrengst te verhogen – daarvoor stellen we onze hoop in Maverick –, maar ook door efficiëntere irrigatie en bemesting en meer automatisering op het veld en in het pakstation."
Voor de bewatering gebruikt Michel sproeiers. Het water wordt opgepompt uit waterputten. "Maar zowel het sproeien als het oppompen van het water verbruikt veel energie. We hebben al druppelirrigatie geprobeerd, maar dat is nog geen succes geweest. Ook de klimaatverandering wordt voor ons misschien een issue, want hoe warmer de zomers, hoe meer we moeten bewateren en hoe meer gewasbehandelingen we moeten toepassen."
Dure grond
Ook in het pakstation hoopt Michel meer automatisering binnen te brengen. "Arbeid wordt schaarser. Er zijn veel Syrische vluchtelingen in Libanon, maar met de geldelijke steun die ze van de internationale gemeenschap ontvangen, is werken geen noodzaak voor hen. Het is zelfs zo dat een deel van hen ook land pacht om zelf hun groenten op te telen, zodat de grond duurder wordt voor de Libanese telers. We zien ons dus verplicht te investeren in een efficiëntere postharvest."
Michel Rahme
Blik op Europa
Tot nu toe zijn de binnenlandse markt en de Golfstaten de enige afzetmarkten geweest voor de Libanese aardappelen. "In de Golfregio zien we nu veel concurrentie van Egypte en Pakistan, dat nagenoeg jaarrond goedkope aardappelen kunnen leveren. Ook Turkije en Syrië zijn er van de partij. We zijn dus op zoek naar andere markten. Momenteel hebben we contact met Carrefour in de EU en we zouden graag met meerdere kopers in gesprek gaan. Onze GlobalGAP certificering moet ons daarbij helpen, alsook het feit dat we mooie volumes kunnen leveren, want naast onze eigen teelt betrekken we ook product bij contracttelers."
Begin dit jaar stond Nasr Rahme als exposant op de Fruit Logistica en begin oktober is het bedrijf present op de Fruit Attraction. "Beurzen als deze laten ons toe onze naam bekend te maken bij kopers in de regio en daarbuiten, alsook een goede reputatie op te bouwen, want klanten zien dat je bezig bent met kwaliteit in product en service. Hopelijk kunnen we er enkele nieuwe contacten leggen, niet alleen onder kopers uit het Middellandse Zeegebied, maar ook uit Oost- en Noord-Europa", besluit Michel.
Nasr Rahme vind je op de komende Fruit Attraction in Madrid in hal 1, stand 1C10.
Voor meer informatie:
Michel N. Rahme (CEO)
Nasr Rahme
Pierre Gemayel Str
Rebound bldg., Beiroet (Libanon)
Tel: +961 325 59 99
Mob: +961 3 292229
info@nasrrahme.com
www.nasrrahme.com