Eind maart werd de steen- en hardfruitteelt in het noordoosten van Spanje zwaar geteisterd door nachtvorst. In Aragón en Catalonië is de schade nog nooit zo groot geweest, net in een jaar dat de teeltkosten enorm zijn gestegen.
"We hebben 80% van onze steenfruitoogst verloren", zegt Sergio Alonso, verkoopdirecteur bij telersvereniging Cosanse in Zaragoza. "Bij kersen was de schade niet zo groot en hebben we 50-60% van de oogst kunnen redden. Bij appelen en peren zullen we uitkomen op 60-70% van ons productiepotentieel."
Er was vorst in veel gebieden waar het normaal gesproken niet vriest. De antivorstsystemen waar de telers over beschikken, voldeden niet om weerstand te bieden tegen zoveel uren onder de -3 graden. "Ik werk al bijna 20 jaar in deze coöperatie en iets dergelijks heb ik nog nooit gezien. Zelfs oudere telers herinneren zich geen schade van deze omvang. Het is heel ontmoedigend, want na een heel jaar te hebben geïnvesteerd en gewerkt in de boomgaarden, is in twee nachten alles verloren gegaan. We hadden net ook twee goede jaren achter de rug, zonder grote tegenslagen op weergebied en zelfs met goede prijzen..."
Volgens Sergio Alonso wordt het moeilijk dit jaar alle klanten te bedienen, de vaste kosten te betalen – die sinds vorig jaar ook aanzienlijk zijn gestegen – en het bestaande personeel werk te geven. "De prijzen zullen hoog zijn, maar niet hoog genoeg om het gebrek aan kilo's te compenseren. Het zal niet gemakkelijk worden de kosten door te rekenen. Zowel onze telers als aangesloten pakstations zullen het moeilijk hebben. Het is zeer waarschijnlijk dat we aan het einde van het seizoen in de rode cijfers zitten. De landbouwverzekeringen zouden herzien moeten worden, aangezien ze vandaag de dag niet voldoende dekking geven voor wat ze kosten. Zo heeft 50% van onze leden ervoor gekozen zich niet te verzekeren."
De coöperatie brengt momenteel kersen op de markt. De oogst begon half mei met ongeveer 8 dagen vertraging ten opzichte van vorig seizoen. In de eerste weken waren de kersen van de vroege rassen nog zacht, maar nu is het fruit al wat steviger en kan het langere reizen aan. "Het is nu mooi weer en dat zorgt ervoor dat het fruit van uitstekende kwaliteit is. De prijzen zijn tot nu toe hoog en over het algemeen beter dan vorig jaar, maar vanaf half juni kan daar verandering in komen met de komst van meer hoeveelheden uit andere Spaanse teeltgebieden en andere landen, aangezien Frankrijk, Italië, Griekenland of Turkije dit jaar geen last hebben van vorstschade."
Naast de verpakking in houten kistjes van verschillende maten en in plastic bekers voor consumptie als snack, lanceert de coöperatie dit jaar een nieuwe houten kist die de waarde van de traditionele teeltmethode in de verf zet. "Met z’n smartphone kan de consument de QR-code op de kist scannen om meer te weten te komen over hoe de kersen worden geteeld, geoogst en gesorteerd. In tegenstelling tot de meeste bedrijven die kersen verkopen, doen wij het sorteren handmatig in de boomgaard. De sortering is natuurlijk minder nauwkeurig en minder homogeen als met geavanceerde machines, maar de consument wordt beloond met een verser en langer houdbaar product. De kersen krijgen geen na-oogstbehandeling. Eigenlijk doen we dit al 30 jaar, maar we hadden het nog nooit eerder gecommuniceerd. Nu zal de consument kunnen zien dat er achter dit product hele families zitten die elk jaar hun uiterste best doen om een kwaliteitsvol product op de markt te brengen."
De coöperatie gaat nog steeds door met de verkoop van hardfruit, al zijn er nauwelijks winstmarges te behalen door de stijging van de kosten met 30-40% en de stagnatie van de verkoopprijzen.