Tholen – Wit-Rusland maakt een interne politieke crisis door. Het brute geweld van president Loekashenko tegen zijn eigen bevolking en de duidelijk vervalste stembusgang waren voor de Europese Unie de aanleiding om sancties aan te kondigen. De sancties zorgen echter voor ongerustheid bij de Vlaamse perentelers. Zij vrezen een nieuwe boycot, bovenop de importban die Rusland sinds 2014 ingevoerd heeft op groenten en fruit uit Europa. Voor de Vlaamse perentelers betekende dat hun belangrijkste afzetmarkt van de één op andere dag verdween.
Hilde Vautmans
Volgens Europees Parlementslid, Hilde Vautmans, is een boycot voorlopig onwaarschijnlijk. “De situatie in Wit-Rusland niet te vergelijken is met de situatie in Oekraïne. De opstanden in Wit-Rusland zijn niet gericht voor of tegen Rusland en zijn ook niet gericht voor of tegen de EU. Zoals de Wit-Russische oppositiekandidate nog recent benadrukte in haar toespraak aan de leden van de commissie buitenlandse zaken van het Europees Parlement: dit is geen geopolitieke revolutie. De Wit-Russische bevolking wil louter democratische verandering in eigen land nadat het 26 jaar onder de dictatuur van Loekashenko heeft geleefd. Ze willen eerlijke en vrije verkiezingen. Ze willen uit de economische malaise en een president die de corona-uitbraak serieus neemt. Dit is een vreedzame, democratische revolutie.”
Toch heeft Hilde al een aantal berichten en telefoontjes gehad van fruittelers die vrezen voor een tweede boycot. “Dat is ook normaal. De Ruslandboycot zorgt tot op de dag van vandaag voor zo veel problemen bij onze Haspengouwse telers. Door de sancties verloren ze hun grootste afzetmarkt en werden ze slachtoffer van een politiek conflict waar ze niets mee te maken hadden. Als reactie richtten de Haspengouwse telers een actiecomité op: "Politiekers, geef ons Rusland terug". Vandaag exporteren Belgische telers ook naar Wit-Rusland en dus willen ze een tweede scenario "politiekers, geef ons Wit-Rusland terug", koste wat het kost vermijden.”
“10 jaar geleden was Wit-Rusland eerder een kleinere afnemer van Belgische peren, zeker in vergelijking met grote broer Rusland”, constateert Hilde. “Maar we kunnen wel zeggen dat de export van peren naar Wit-Rusland gedurende de jaren voorafgaand aan de Ruslandboycot sterk aan het groeien was: waar België in 2010 nog 1122 ton exporteerde naar Wit-Rusland, was dit in 2013 al gestegen tot maar liefst 11 161 ton. De Ruslandboycot zorgde ook hier voor een sterke terugval van de exportcijfers, maar de cijfers liggen wel nog altijd hoger dan 10 jaar geleden.”
“Ik begrijp dan ook zeker de ongerustheid van de fruittelers, ook omdat de situatie in Wit-Rusland de spanningen tussen Rusland en de EU verder op de spits zou kunnen drijven. Dit is voorlopig geen geopolitiek conflict, maar wat als de situatie in Wit-Rusland niet verandert en Loekashenko – waarop Rusland toch enige invloed heeft - weigert op te stappen? En wat met al de desinformatie die rond dit conflict verspreid wordt? Er kunnen relatief snel onbedoelde én ongewenste misverstanden optreden, en die vermijden we maar beter. Dit mag echt geen EU-Rusland conflict worden, want dan verdwijnt meteen ook elk perspectief – hoe klein dit ook was - op een eventuele opheffing van de boycot”, stelt het Europees Parlementslid.
“Wat mij betreft blijven we dus maar beter spreken met Rusland. Het zullen de Wit-Russen zijn die de toekomst van hun land bepalen, laat dat duidelijk zijn. Maar dat hoeft ons er niet van te weerhouden om te blijven spreken met Rusland, bijvoorbeeld in het kader van de bemiddelingsopdracht van de Organisatie voor Veiligheid in Europa (OVSE). Ook Rusland is immers niet happig dat Loekashenko blijft zitten. De EU zou samen met Rusland, in het kader van de OVSE, kunnen bijdragen aan een inclusieve dialoog in Wit-Rusland”, besluit Vautmans.
Voor meer informatie:
www.hildevautmans.eu