Groentenfabrikant HAK ontving afgelopen week samen met landbouwcoöperatie CIGTA en teeltorganisatie TOG, Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Carola Schouten bij HAK in Giessen, gelegen in het land van Heusden en Altena in Noord-Brabant. De minister ging in gesprek met telers met wie HAK zeer nauw samenwerkt. Tijdens het bezoek sprak zij met hen over hoe een lokale en meer duurzaam vormgegeven teelt niet alleen leidt tot duurzamere producten, maar ook het verdienvermogen van telers kan versterken.
Minister Schouten met Adri den Dekker van HAK, foto HAK
Het programma, dat door HAK en de telers voor de minister was samengesteld, bestond uit gesprekken met lokale telers over duurzame teelt - wat dit met zich mee brengt en wat dit betekent voor hun verdienvermogen - en met HAK over hoe zij On The Way to PlanetProof en kringlooplandbouw aanpakt, inclusief een rondleiding door de fabriek waar minister Schouten met eigen ogen kon zien hoe de oogst van On the way to Planetproof rode kool wordt verwerkt.
Tijdens het bezoek werd de minister ook bijgepraat over waarom HAK al meer dan 65 jaar vasthoudt aan het principe haar groenten en peulvruchten grotendeels binnen een straal van 125 km rondom de fabriek in Giessen te betrekken. En hoe zij volgens de principes van de kringlooplandbouw groenten teelt, verwerkt en reststromen vervolgens binnen een straal van 60 kilometer van haar fabriek weer terug de keten in brengt (zie infographic in bijlage, red.). Ook werd aangegeven op welke wijze de langetermijnrelaties met lokale groenten- en peulvruchtentelers de groentenfabrikant in staat stelt lokale landbouw stap voor stap te verduurzamen.
De vier aanwezige telers uit het Land van Heusden en Altena, samenwerkend in landbouwcoöperatie CIGTA, telen sinds 2019 rode kool voor HAK op basis van de eisen en uitgangspunten van het onafhankelijke duurzaamheidskeurmerk On the way to PlanetProof. HAK compenseert de telers vervolgens voor hun extra inspanningen en kostenverhogende maatregelen die zij daarvoor moeten nemen zoals bijvoorbeeld het gebruik van dierlijke mest in plaats van kunstmest wat goed is voor het verrijken en gezonder maken van de bodem. Verder wordt het gebruik van mechanische onkruidbestrijding en groene gewasbeschermingsmiddelen gestimuleerd naast een heleboel andere eisen en maatregelen waar telers binnen dit duurzaamheidsschema aan moeten voldoen.
Minister Schouten zei na afloop van haar bezoek: “Ik vond het heel waardevol om van de telers te horen hoe zij samen met HAK werken aan een duurzamere teelt en hun verdienvermogen. Natuurlijk zijn er de nodige hobbels te nemen, maar ik ben onder de indruk van hun positieve instelling, hun visie en ondernemerschap.”
Ook de telers van CIGTA waren content hun uitdagingen die ze dagelijks tegenkomen én hun wijze van werken met de minister te kunnen delen. “We zijn erg tevreden over het eerste seizoen met de On the way to Planetproof teelt voor HAK en we gaan er zeker mee verder. Uiteindelijk is dit de toekomst.”
In oktober 2019 oogstten de telers en HAK samen hun eerste On the Way to Planetproof rode kool in Nederland die inmiddels in de supermarkten in Nederland verkrijgbaar is. Volgens het uitrolschema zullen in 2020 alle bladgroenten, zuurkool, spruiten en rode bieten op deze duurzamere wijze geteeld worden. Hierbij zal dan ook weer samen met de telers gekeken worden wat de betrokken extra kosten zijn en welke compensatie hierbij past. In 2021 wil HAK al haar zomer- en wintergroenten geteeld binnen de straal van 125 kilometer On the Way to PlanetProof gecertificeerd hebben.
Vruchtbare bodem en betere beloning
De telers (vaak generatie op generatie), voor wie rentmeesterschap prevaleert boven korte termijn gewin, meldden de minister tevens dat zij te maken hebben met veel en steeds meer regelgeving. Dat maakt het ondernemen er niet makkelijker op. Desondanks zien zij hun toekomst in een duurzamere teelt (On the way to PlanetProof en biologisch) omdat zij langs deze weg meer waarde kunnen toevoegen. Daarbij blijft hun bodem vruchtbaarder dan als zij commodity gewassen verbouwen zoals tarwe en aardappelen die daarnaast ook nog eens met name voor de export zijn bestemd.
Op haar beurt was Minister Schouten ook geïnteresseerd op welke wijze HAK haar eerdere pleidooi dat ‘telers die investeren in duurzame teelt, daarvoor financieel gecompenseerd moeten worden door alle schakels in de handelsketen’, gedragen wordt en hoe de gesprekken met supermarkten daarover verlopen en de keten daarop aanstuurt.
Bron: HAK