Het zuidelijk halfrond heeft de aanvoer van kiwi's overgenomen nu de oogst is begonnen. Voor de Zuid-Afrikanen lijkt het een moeilijk seizoen te worden. Het seizoen in Nieuw-Zeeland lijkt eindelijk positiever te worden na meerdere jaren van uitdagingen voor telers en exporteurs.
Als we naar het aanbod van kiwi's in Europa kijken, zien we dat Italië de laagste opbrengst voor groene kiwi's in de geschiedenis had, terwijl het Portugese kiwiseizoen naar verwachting tot eind juni zal lopen. In Californië in de VS loopt het seizoen ook ten einde, dus de import zal de komende maanden een belangrijke rol spelen.
Nederland: Vraag naar kiwi's overtreft aanbod
De eerste Chileense kiwi's zijn aangekomen op de Nederlandse markt. "De kwaliteit is goed, de prijzen zijn hoog, maar de verwachting is dat het de komende weken wat stabiliseert. Door de grote vraag uit de VS en Azië verwacht ik, zolang de kwaliteit goed blijft, dat de vraag groter zal zijn dan het aanbod en dat de hoge prijzen zullen blijven," aldus een importeur.
België: Grote maten groene kiwi's beperkt
"Er waren wat problemen met de aanvoer van de eerste Zespri kiwi's, maar inmiddels heeft iedereen zijn aanhalen beschikbaar", aldus een Belgische groothandelaar. "Het was in de gele nog even zoeken naar grote maten, maar inmiddels loopt de verkoop vlot. De prijs is ongeveer hetzelfde dan vorig jaar. De groene kiwi is sinds twee weken gestart. De grote maten zijn echter beperkt. Ze lijken er gewoon niet te zijn, maar desalniettemin zie je dat iedereen weer blij is als de Zespri weer aangekomen is. Zeker als de zon zich iets meer zou laten zien."
Duitsland: Importvolume is onderhevig aan sterke schommelingen
In 2022 werd in Duitsland 99.080 ton kiwi's geïmporteerd. Het importvolume is onderhevig aan jaarlijkse schommelingen. De belangrijkste origines zijn Italië (43 procent van alle invoer) en Nieuw-Zeeland. Kiwi's beleven momenteel ook een renaissance in de teelt in Griekenland. Een Duitse importeur bevestigt dat veel telers overstappen van asperges naar kiwi's vanwege de enorme kostenstijgingen. Bovendien kon de Griekse kiwisector profiteren van de sterke daling van de volumes in Italië vorig seizoen, vooral in het begin van het seizoen. "In het algemeen kan worden gezegd dat Italië de toon blijft zetten voor gele kiwi's en dat Griekenland nu op gelijke hoogte staat wat betreft exportvolume voor groene kiwi's", zegt een importeur, verwijzend naar de langetermijnontwikkeling van de Duitse kiwi-import. De toenemende aanwezigheid van kiwi's op de Duitse markt lijkt nog niet te hebben geleid tot een neerwaartse trend in 'gewone' kiwi's, volgens groothandelaren.
Frankrijk: "Huidige vraag is goed"
Het Franse seizoen loopt ten einde. Net als vorig jaar was de markt dit jaar traag, met hoge prijzen. De tegenseizoenaanvoer begon meer dan een maand geleden, met Nieuw-Zeeland dat zoals elk jaar op de markt komt. "De huidige vraag is goed, maar niets bijzonders", zegt een operator met prijzen tussen de 4,80 en 5,60 euro per tray.
Italië: Laagste groene kiwi-oogst in de geschiedenis
Een zeer ongebruikelijk seizoen voor de Italiaanse groene kiwi. Volgens de manager van een grote handelsgroep in Noord-Italië was 2023 het jaar met de laagste groene kiwi-opbrengst in de geschiedenis van Italië. Dit bevoordeelde andere concurrenten, zoals Griekenland, dat de grootste teler van Europa werd. De gemiddelde prijs was erg hoog sinds het begin van het seizoen afgelopen herfst. Een verdere prijsstijging vond plaats van half maart tot half mei, toen de voorraden Italiaanse groene kiwi's uitgeput of bijna uitgeput waren.
De redenen voor het tekort aan groene kiwi's zijn de vorst in 2023 en de overvloedige regenval gevolgd door lange perioden van droogte. Een gebrek aan nieuwe aanplant vermindert ook de beschikbaarheid, omdat veel telers groene kiwi's vervangen door gele kiwi's. Volgens GfK Consumer Panel Services kocht 44% van de Italiaanse huishoudens kiwi's in het jaar dat eindigde in maart 2024, vergeleken met meer dan 48% twee jaar geleden.
Portugal: Seizoen loopt door tot eind juni
Zoals verwacht nam de vraag na maart toe. Dit zijn historisch gezien de drukste maanden en dit jaar is geen uitzondering. Dit jaar was het vooral mogelijk om niet-traditionele markten aan te boren omdat er minder fruit beschikbaar was op het noordelijk halfrond. In de meer traditionele markten, zoals Portugal, Spanje en Frankrijk, was er een grotere marktdruk van potentiële nieuwe klanten, omdat veel van de andere spelers beperkt waren in het fruit dat in deze tijd van het jaar beschikbaar was.
De verwachtingen voor de rest van het seizoen zijn goed, aldus een exporteur: "We hebben nog steeds erg goed fruit, met een goede hardheid voor het seizoen waarin we zitten. We hopen ons seizoen voort te zetten tot eind juni. En we kijken nu al uit naar het fruit waarmee we in de zomer werken, waarbij we kiwibes, geteeld in de centrale regio van Portugal, in de kijker zetten. Dan in september en oktober de rode en gele kiwi's en in november werken we weer met de groene kiwi."
Zuid-Afrika: Moeilijk seizoen voor gele kiwitelers
Het Zuid-Afrikaanse kiwiseizoen dat nu ten einde loopt, was een verhaal van twee helften: een moeilijk seizoen voor de telers van gele kiwi's uit de gebieden met zomerregen vanwege een schimmelziekte die "plotseling de kop opstak", aldus een kiwiteler, wat leidde tot een hoog percentage afwijzingen. Bepaalde variëteiten die werden geoogst tijdens warme en vochtige omstandigheden in februari en maart werden dit jaar bijna "weggevaagd"; de Universiteit van Pretoria onderzoekt de ziekte al een paar jaar en telers wachten met spanning op de onderzoeksresultaten. Voor telers in de gebieden met winterse neerslag, waar de laatste containers net zijn geladen, was het volgens één teler een uitstekend seizoen, terwijl een ander opmerkt dat de exportmarkt voor kiwi's erg vol aanvoelt als Nieuw-Zeeland binnenkomt.
"We hadden een uitdagender seizoen dan andere jaren, maar het blijft duidelijk dat er een gat in de markt voor gele kiwi's blijft tussen de teelt op het noordelijk en zuidelijk halfrond. Als je voor dat gat teelt, kun je relatief goede prijzen krijgen, maar als andere telers op het zuidelijk halfrond op de markt komen, dalen de prijzen drastisch en krijgen we veel druk van de markt," zegt een exporteur. "Als Nieuw-Zeeland met gele kiwi's op de markt komt, voelt het oververzadigd, maar daarvoor voelt de markt onderbezet."
Een klein aantal Zuid-Afrikaanse rode kiwi's is dit jaar ook op de markt gebracht, de meeste via zeevracht, met goede aankomsten. De sector zegt dat een betere markttoegang - met name tot het Verre Oosten - enorm zou bijdragen aan de opbouw van de Zuid-Afrikaanse kiwisector. In de tussentijd heeft een concurrent op het zuidelijk halfrond als Chili toegang tot de "zeer lucratieve" Zuid-Koreaanse markt, wat de druk voor Zuid-Afrika in Europa mogelijk vermindert. Lokaal stegen de prijzen voor traditionele groene kiwi's (nog steeds geliefd bij binnenlandse consumenten) tot grote hoogten door de vermindering van de aanplant van de Hayward-variëteit.
Nieuw-Zeeland: Positieve wending na vier jaar van verstoringen
De Nieuw-Zeelandse kiwi's kennen een goede oogstperiode, die wordt toegeschreven aan gunstige weersomstandigheden. In de Bay of Plenty is dankzij het droge weer een continue en vlotte fruitstroom van boomgaard naar pakstation op gang gekomen, wat een positieve wending betekent na vier jaar van verschillende onderbrekingen. Deze verstoringen bestonden onder andere uit een recordoogst die samenviel met een tekort aan arbeidskrachten twee jaar geleden, wat leidde tot slechte plukpraktijken, en operationele uitdagingen als gevolg van Covid-beperkingen in de jaren daarvoor.
Desondanks is er bezorgdheid ontstaan over de herziene raming van de oogst van Zespri, die nu 180 miljoen trays bedraagt, tegen 195 miljoen trays in eerste instantie. De versnelde implementatie van de Nieuw-Zeelandse vrijhandelsovereenkomst met de Europese Unie is een belangrijke stimulans voor de kiwisector dit seizoen. Deze handelsovereenkomst werd van kracht op 1 mei 2024. Ongeveer 90% van Zespri's export naar Europa dit seizoen komt daarna aan.
Aan het begin van het Nieuw-Zeelandse seizoen was er een grote verstoring toen meer dan een miljoen trays met Nieuw-Zeelandse kiwi's vernietigd moesten worden vanwege een muizenprobleem op een schip. Het probleem werd ontdekt op de eerste zending van Zespri naar Europa voor het seizoen. Er werden pogingen ondernomen om het fruit te redden, waarbij 54 procent van de pallets werd onderzocht.
Verenigde Staten: Teelt van Californische kiwi's in Noord-Amerika begint af te nemen
Het aanbod van kiwi's in Californië begint af te nemen, hoewel degenen die nog op de markt zijn nog tot 1 juli fruit uit Californië zullen blijven verzenden. Daarna wordt overgeschakeld op Chileense import en de timing van de overgang komt overeen met de historische timing. De Californische oogst van dit jaar was middelgroot, van goede kwaliteit en van de juiste grootte voor de sector om op de markt te brengen.
Op dit moment worden er ook kiwi's verscheept uit landen op het zuidelijk halfrond, waaronder Nieuw-Zeeland. Dit zijn voornamelijk de gele kiwi's, maar er worden ook Hayward kiwi's verscheept. Chili is meer gericht op Hayward. Californië kweekt voornamelijk de groene Hayward-kiwi's, maar is ook bezig met het kweken van zijn eigen versie van de gele kiwi en is al begonnen met de rode kiwi.
De vraag naar kiwi's ziet er ook zoals gewoonlijk uit: deze is de afgelopen jaren consistent geweest. De prijzen zijn verbeterd ten opzichte van vorig jaar, wat nodig was, aangezien de teelt- en verzendkosten de afgelopen vier tot vijf jaar met ongeveer 50 procent zijn gestegen.
China: Binnenlands product beschikbaar tot juli, importseizoen in volle gang
Er zijn nog steeds Chinese kiwi's op de markt. Deze komen nu uit de koelhuizen. Sommige grotere koelhuizen hebben nog genoeg voorraad tot juli. In 2023 daalde de teelt in sommige teeltgebieden. Dit kwam door de strenge vorst in het voorjaar van 2023, tijdens de bloeiperiode.
Sinds begin januari zijn er ook heel wat geïmporteerde kiwi's op de markt gekomen. De belangrijkste importlanden zijn Griekenland, Chili, Italië, Australië en Nieuw-Zeeland. Het Nieuw-Zeelandse seizoen is ongeveer 2 maanden geleden begonnen. Zespri is een zeer populair kiwimerk in China.
De eerste reis van het gekoelde charterschip van Zespri kiwi's, genaamd "Kowhai", vertrok op 26 maart vanuit de haven van Tauranga, Nieuw-Zeeland. In minder dan 12 dagen leverde het met succes ongeveer 2100 ton verse Zespri kiwi's af in Nangang, Shanghai.
Voor het seizoen 2024 zijn in totaal 22 gecharterde schepen geladen met Zespri kiwi's gepland voor levering aan de Chinese markt. Het verwachte totale volume is 193.000 ton, wat neerkomt op 27% van Zespri's wereldwijde marktaanvoer en Zespri's positie als marktleider in één land veilig stelt.
Volgende week: Overzicht wereldmarktk nectaries, perziken en paraguayos