De vraag naar grapefruit is afgenomen op veel markten, wat leidt tot een langzamere afzet. De teelt van grapefruit op het zuidelijk halfrond zal naar verwachting met 11,58% groeien tot 532.539 ton in 2024. Zuid-Afrika zal naar verwachting iets minder dan 13,85 miljoen dozen van 17 kg exporteren, maar nog steeds 4% meer dan vorig jaar. In Spanje groeit het aanbod sneller dan de consumptie, wat de afzet vertraagt. Duitsland verwacht een overschakeling naar overzeese aanvoer midden mei, vooral kleinere grapefruit uit Zuid-Afrika en Uruguay. In Italië is de teelt van grapefruit al tien jaar geleden gestopt vanwege de economische onrendabiliteit. Nederland richt zich op aanvoer uit Zuid-Afrika en moedigt leveranciers aan goede maten te sturen om de markt stabiel te houden. In de VS daalt de teelt van grapefruit in Californië, terwijl Florida een positief seizoen achter de rug heeft. Geïmporteerde grapefruit uit verschillende landen op het zuidelijk halfrond zal beschikbaar zijn vanaf eind mei tot het einde van de zomer.
Nederland: Hoop op discipline bij Zuid-Afrikaanse exporteurs
"Er wordt in Zuid-Afrika een redelijk goede grapefruitoogst verwacht, waarbij de nadruk ligt op de klein vallende maten (45-55). Gelukkig zijn de lokale sapprijzen goed. Nu hoop ik dat de Zuid-Afrikaanse leveranciers de discipline hebben om de kleinere maten en klasse II richting de sapindustrie af te zetten en de goede maten naar Europa te sturen. Als dat gebeurt, verwachten we een stabiele markt", aldus een Hollandse citrusimporteur.
Duitsland: Medio mei omschakeling van Europa naar aanvoer overzee verwacht
In 2023 kwamen er extreem grote maten grapefruit van overzee en minder normale tot kleine maten. Dit jaar verwachten importeurs daarentegen meer normale tot kleine maten uit Zuid-Afrika en Uruguay, wat vooral te danken is aan de overvloedige oogst.
De grapefruitoogst is nu begonnen in de vroege regio's van Zuid-Afrika (Mpumalanga, Limpopo) en de eerste containers zijn al onderweg naar Europa, zegt een Duitse importeur. De overstap van Europa naar overzeese gebieden zal naar verwachting half mei plaatsvinden. "De grapefruitoogst komt echter traag op gang door de zware regenval. In het begin worden de vruchten in het midden van de boom altijd als eerste geplukt, omdat deze als eerste kleuren. Bovendien zijn deze vruchten gemiddeld ook groter dan de vruchten die aan de buitenkant van de boom groeien. Deze vruchten zijn meestal kleiner en daarom verwachten we meer vruchten in de 50/55 sortering dan voorgaande jaren. Dit zal vooral merkbaar zijn op de Europese afzetmarkt vanaf eind juni, omdat het meeste fruit aan de binnenkant voor die tijd wordt verscheept en de Europese markten vooral gericht zijn op de 35/40/45 kalibers."
Italië: Afzet niet hoog, vraag trekt aan in zomer
Op dit moment is de afzet van grapefruit op de Italiaanse markt niet erg hoog. "Het is een nicheproduct waarvan de vraag aanzienlijk toeneemt in de zomerperiode, wanneer het toerisme toeneemt en daarmee ook de vraag naar speciale cocktails. Maar het verse product heeft een klein klantenbestand," zegt een groothandelaar in Noord-Italië die het product 12 maanden per jaar verkoopt. Hij betrekt het uit Israël, Cyprus, Spanje en Egypte. Het Spaanse product is het duurst, omdat het van betere kwaliteit wordt geacht. Aan de andere kant is er geen grapefruit van Italiaanse oorsprong. Wat de markttrends betreft, zegt de groothandelaar dat de prijzen de afgelopen maand tussen €1,30 en €1,80 per kilo lagen. De rode grapefruit heeft een lagere prijs dan de gele, waar meer vraag naar is bij consumenten. De prijs van het product is vrij stabiel en schommelt niet veel over de 12 maanden.
Een groothandelaar uit Zuid-Italië voegt hieraan toe: "In Europa loopt de teelt van grapefruit uit het Middellandse Zeegebied ten einde en de eerste aanvoer van producten uit het zuidelijk halfrond is al geregistreerd. De afzet is redelijk stabiel, variërend van €1,00 tot €1,20/kg, en de markt zal naar verwachting niet al te veel pieken vertonen, noch omhoog noch omlaag ten opzichte van de startprijs." Volgens de handelaar zal de verwerkende sector een ondersteunende rol spelen voor het product.
De voorzitter van een grote organisatie van citrustelers op Sicilië zegt dat er tot ongeveer tien jaar geleden ook grapefruit werd geteeld in Italië, maar dat dit bijna werd opgegeven omdat het economisch niet rendabel was. Hij zegt dat hij ook heeft samengewerkt met bedrijven in Calabrië, een regio waar de teelt nog klein is. In dit geval is het seizoen al afgelopen.
Spanje: Lagere vraag, trage en langere afzetperiode
De Spaanse grapefruitoogst ligt 2% boven die van het vorige seizoen, met een volume dat in de buurt zou komen van 79.600 ton. "Het areaal Spaanse grapefruit is de afgelopen seizoenen toegenomen en de volumes zullen de komende jaren blijven groeien", zegt een van de belangrijkste telers en handelaren van deze citrusvrucht in Spanje.
"We merken dat het aanbod sneller groeit dan de consumptie, wat volgens ons de afzet afremt. In feite is de markt bijna het hele seizoen rustig geweest, waardoor we later dan normaal zullen eindigen. Normaal eindigen we ons seizoen rond half mei, maar dit jaar verwachten we het in de eerste weken van juni af te sluiten", aldus de teler.
"Het seizoen voor grapefruit is over het algemeen erg stabiel, behalve in de maanden januari en februari, wanneer grapefruit uit Griekenland en Turkije met goedkopere prijzen zorgt voor een stagnatie in onze afzet, vooral op Oost-Europese markten, zoals Polen", legt een exporteur van een bedrijf in Sevilla uit. Er wordt ongeveer 26.200 ton geteeld in Andalusië, met Sevilla aan het hoofd, waar dit seizoen meer dan 58% van de Andalusische oogst (en bijna 20% van het nationale totaal) wordt geproduceerd.
De eerste partijen grapefruit uit Zuid-Afrika beginnen aan te komen op de Europese markt, maar volgens de exporteurs zijn de volumes nog steeds zeer beperkt, met vooral kleine maten. "De Zuid-Afrikaanse grapefruit komt later dit jaar en dat zal ons in staat stellen om onze laatste partijen te verkopen zonder dat ze elkaar overlappen."
De prijzen blijven momenteel stabiel, terwijl telers het fruit aan de bomen beter moeten sorteren naarmate het einde van het seizoen nadert. "Na de bloei heeft het fruit zich al aan de bomen gezet," vervolgt hij. "De regens in maart zijn erg goed geweest en, niet alleen voor grapefruit, maar in het algemeen voor alle citrussoorten, kunnen we nu al voorspellen dat als alles goed gaat, de oogst volgend jaar erg goed zal zijn qua volumes."
Zuid-Afrika: Raming naar beneden bijgesteld, maar nog steeds hoger dan vorig jaar
De Star Ruby-oogst heeft een kleinere grootteverdeling door de hoge vruchtzetting dit seizoen, waardoor kleinere maten (tel 55 en kleiner) en klasse II fruit momenteel beperkt worden geëxporteerd. De raming van de export is naar beneden bijgesteld tot iets minder dan 13,85 miljoen kartons van 17 kg (een miljoen kartons minder dan de oorspronkelijke raming), maar nog steeds 4% meer dan de export van rode grapefruit van vorig jaar.
De verkoop van grapefruit begon in week 11 en het doel is om deze zo lang mogelijk te rekken, geholpen door late gebieden zoals Pongola en Nkwalini in KwaZulu-Natal en de Noordkaap. De sector heeft sinds vorig jaar zijn Star Ruby-export strak gecoördineerd, vooral tijdens de piekperiode tussen week 16 en 22, om de rampzalige seizoenen van 2021 en 2022 te vermijden, toen markten zoals China overbevoorraad waren in combinatie met hoge vrachttarieven en er zware verliezen werden geleden.
De meeste Zuid-Afrikaanse grapefruit gaat naar Rotterdam, iets minder dan 1,6 miljoen kartons van 17 kg tot nu toe dit seizoen, gevolgd door China (minder dan een miljoen kartons) waar de grapefruitmarkt het omgekeerde is van elders in de wereld: in China zijn theewinkels de grootste kopers van Star Ruby grapefruit, niet de verse markt.
Het probleem voor Zuid-Afrikaanse grapefruit is dat de vraag wereldwijd afneemt: een land als Japan, dat drie decennia geleden samen met Florida de belangrijkste markt voor Zuid-Afrikaanse grapefruit was, is nu de op twee na grootste afnemer. Zuid-Korea betaalt de beste prijzen voor Zuid-Afrikaanse grapefruit, maar het land is zeer streng op fytosanitaire kwesties; Koreaanse inspecteurs zijn gestationeerd in Durban voor de duur van de export van grapefruit naar het land.
Taiwan en Italië, respectievelijk de zesde en zevende grootste kopers van grapefruit, zijn landen die kleiner fruit afnemen. Naast de export is de binnenlandse prijs van grapefruitsap beter dan normaal, wat concurreert met de lokale verse afzet.
Chili: Kleine hoeveelheid geëxporteerd
Chili heeft geen sterke teelt van grapefruit. Van de 400.000 ton citrus die jaarlijks wordt geëxporteerd, is slechts 600 ton grapefruit.
Verenigde Staten: Californische teelt van grapefruit daalt
De grapefruitoogst in Zuid-Californië begint nu. Dit seizoen hebben de groeiomstandigheden voor een lichtere oogst gezorgd en experts in het veld voorspellen een daling van de teelt met 35 tot 40 procent ten opzichte van vorig jaar. De verwachtingen voor de kwaliteit, zowel intern als extern, zijn goed met fruit uit het zuidelijke teeltgebied dat beschikbaar is tot september of oktober. In de Central Valley van Californië begon de oogst al in maart en de teelt is daar met ongeveer 14 procent gedaald. Star Ruby is de populairste variëteit omdat het vruchtvlees een dieprode kleur heeft en het sap minder bitter smaakt dan bij andere variëteiten.
Aan de andere kant van het land eindigde het grapefruitseizoen in Florida eind maart, begin april en telers kijken terug op wat zij zien als een positief seizoen. De vraag was goed en kwam goed overeen met het aanbod van fruit, wat zorgde voor zeer consistente prijzen. Vroege rapporten laten ook zien dat er meer grapefruit uit Florida in de herfst komt, met een aantal jongere bomen in buitenboomgaarden die volwassen worden en bomen binnen het Citrus Under Protective Screens (CUPS) programma die ook volwassen worden en dit jaar commerciële hoeveelheden produceren. Vanaf eind mei tot het einde van de zomer zal import grapefruit beschikbaar zijn uit verschillende landen op het zuidelijk halfrond, waaronder Zuid-Afrika.
Terwijl de consumptie van grapefruit vroeger een dalende trend liet zien, is er de afgelopen jaren een kleine positieve groei waargenomen. Sinds vorig jaar is grapefruit opgenomen in het voedingswaardeprogramma van het USDA voor scholen, voedselbanken, enz. Dit heeft geholpen bij de opwaartse beweging. Aangezien de vraag naar grapefruit erg kwetsbaar is en concurrentie ondervindt van andere fruitsoorten, wordt niet verwacht dat de lagere teelt in Californië een grote impact zal hebben op de prijzen.
Volgende week: Overzicht wereldmarkt ananas