De import van sinaasappelen uit derde landen, met name uit Egypte, is een kwestie die dit seizoen de Spaanse citrussector zorgen baart. Import is net zoals export inherent aan een vrije marktsituatie, maar telers uit heel Europa hebben de voorbije weken duidelijk gemaakt dat ze niet akkoord zijn met het feit dat importproducten vaak niet aan dezelfde eisen moeten voldoen als hun eigen producten.
Maandelijks verstrekt het Spaanse ministerie van Landbouw een gedetailleerd verslag over de import van citrus in Europa, met info over de aangekochte volumes, de belangrijkste leveranciers op landenniveau en de evolutie doorheen de tijd. Maar wat zijn de belangrijkste importlanden?
Het antwoord vinden we in Agridata, een gegevensbank van de Europese Commissie. In 2022/23, toen de import van Egyptisch citrus met 121% ten opzichte van het voorgaande seizoen toenam, namelijk van 206.413 ton naar 457.077 ton, was Nederland de grootste importeur met 213.055 ton, goed voor 46,6% van het totaal. Op de tweede plaats kwam Spanje met 97.740 ton, gevolgd door Italië met 38.652 ton en Slovenië met 25.185 ton.
Vorig seizoen viel de oogst op Spaans grondgebied tegen, maar het moet opgemerkt dat de Spaanse import van Egyptisch citrus die afname hoegenaamd niet compenseerde. Toch bieden de gegevens de kans om na te denken over de rol van Spanje als de op een na grootste koper in de EU en over de rol die het in de toekomst wil spelen in de import van Egyptische sinaasappelen. Het contrast met 2021/22, toen volgens cijfers van de Europese Commissie slechts 25 ton uit Egypte werd geïmporteerd, is groot.
Wat betreft de import van sinaasappelen uit Zuid-Afrika, een land dat vorig jaar door Egypte werd verdrongen naar de tweede plaats onder de grootste leveranciers van dit citrus aan Europa, stond Nederland vorig seizoen opnieuw bovenaan het lijstje van kopers. Het importeerde 280.000 ton van de in totaal 449.702 ton uit Zuid-Afrika geïmporteerde sinaasappelen door de EU, goed voor 62,4% van het totaal. Portugal stond op twee met 78.819 ton, Italië op drie met 36.153 ton, en twee plaatsen lager pas Spanje, met bijna 12.000 ton import tussen juli en oktober.
Wat met 2023/24?
Vooralsnog biedt de Europese Commissie alleen cijfers per land voor de maand december 2023. Van de 3.399 ton geïmporteerde sinaasappelen uit Egypte werd er 1.296 ton gekocht door Slovenië, 1.050 ton door Nederland en 658 ton door Spanje.
Cijfers gedeeld door het Spaanse ministerie laten echter zien dat de EU in januari 2024 reeds 104,7% meer sinaasappelen uit Egypte heeft geïmporteerd dan in dezelfde maand vorig jaar. In totaal gaat het om 45.281 ton en dat volume was goed voor 87,6% van alle importsinaasappelen op de Europese markt in januari.
Het is nog koffiedik kijken hoe de handel zich ontwikkelt, maar de import uit Egypte concentreerde zich de afgelopen seizoenen steevast in de eerste helft van het jaar – samenvallend met het Spaanse seizoen –, met een aanzienlijke toename vanaf februari.
Het is dus nog wachten op officiële gegevens, maar het prijsverschil tussen sinaasappelen uit Spanje en andere Europese landen enerzijds en de Egyptische anderzijds, die volgens sommige handelaren tot 40-50% goedkoper op de markt komen, laat vermoeden dat dit jaar geen uitzondering zal zijn.