De prijzen van sinaasappelen zijn momenteel hoog op veel markten, om uiteenlopende redenen, afhankelijk van de locatie. De populaire citrusvrucht is in de winter op het noordelijk halfrond traditioneel erg in trek wegens zijn gezondheidsvoordelen, zoals het hoge gehalte aan vitamine C. Als gevolg van de warme temperaturen en de droogte in teeltlanden als Spanje en Italië zijn er momenteel gaten in het aanbod op de markten, wat heeft geleid tot hogere prijzen, met name in Europa. De prijzen worden verder opgedreven door een gebrek aan grotere maten, ook als gevolg van de hitte deze zomer. Ondertussen zijn de berichten uit Egypte positief, met een toename van zowel het aanbod als de kwaliteit van de sinaasappelen uit dit land. In Florida, VS, hebben de orkanen van begin dit jaar geen domper kunnen zetten op het seizoen, hoewel er tegen het voorjaar enkele gaten in het aanbod kunnen vallen. De invasie van Oekraïne door Rusland heeft echter gevolgen gehad voor de Argentijnse markt, aangezien de export van dit land naar Rusland dit seizoen met 69% is gedaald.
Nederland: Positieve marktontwikkeling sinaasappelen
De situatie op de sinaasappelmarkt is volgens een Hollandse importeur op dit moment goed te noemen. “Het begin was wat stroef, maar het verdwijnen van de laatste Zuid-Afrikaanse sinaasappelen op de markt en het kouder wordende weer, heeft de markt positief beïnvloed. Prijzen liggen op een niveau tussen de 13 en 15 euro voor de dikke maten, maar ook de middelsortering wordt met 11-13 euro goed betaald. Het aanbod is niet al te groot, waardoor de vraag toeneemt. De Egyptische sinaasappelen zijn nog niet op de markt, maar ook daarvan verwacht ik geen lage prijzen dit seizoen”
Ook een andere importeur bevestigt de goede vraag naar sinaasappelen. “Handsinaasappelen zijn voornamelijk middel maten 60-70-80-90, de dikke maten zijn nog erg beperkt beschikbaar. We verwachten volgende week de eerste Salustiana’s uit Spanje. We verwachten dat de markt de komende weken stabiel blijft vanuit Spanje.”
België: Vraag richting feestdagen goed, maar aanbod beperkt
Nu het weer kouder wordt en we richting het einde van het jaar gaan groeit de vraag naar sinaasappelen, en eigenlijk al het citrus, weer in België. "We merken dat het traditioneel een goede periode is voor het citrus. Ze zorgen natuurlijk uitstekend voor de nodige vitaminen met deze koude dagen en men lijkt toch altijd nog even een stukje zomer op te willen zoeken met citrus", vertelt een Belgische handelaar. "Echter valt het aanbod wel wat tegen. Zuid-Afrika is zo langzamerhand verdwenen op de markt en uit Spanje komen, vanwege de droogte van de zomer, toch fors minder volumes deze kant op. Bovendien heeft het er ook voor gezorgd dat de maten wat kleiner uitvallen dan andere jaren. De goede vraag resulteert wel in redelijke prijzen op het moment."
Duitsland: Gevarieerde aanvoer van sinaasappelen op de markt
Een groothandelaar meldt dat er momenteel bepaalde hiaten zijn in het aanbod van Spaanse sinaasappelen. "Er is zeer weinig beschikbaarheid van sinaasappels van het seizoensgebonden hoofdras Navelina, vooral in kaliber 1 en 2, dus de grotere maten. Vanaf kaliber 3 zijn de vruchten daarentegen wel voldoende beschikbaar."
Ondertussen waren Valencia Late, Midknight en Delta Seedless nog beschikbaar uit Zuid-Afrika en werden ze vooral aangekocht voor de sapproductie. Hun aanwezigheid was beperkt. De eerste Turkse Washington Navel kwamen op de markt, maar zij kregen weinig aandacht.
Italiaanse Navelina hadden een aanvullende status, de onbehandelde vruchten kostten tussen € 1,40 en 1,75 per kg. In het algemeen had het natte en koude weer de opslagmogelijkheden meermaals verbeterd. Dit had echter zelden gevolgen voor de waarderingen. In plaats daarvan konden de verkopers meestal hun eerdere eisen bevestigen. De eerste Spaanse Cara Cara worden aan het eind van de week verwacht, en ook het Italiaanse bloedsinaasappelseizoen gaat binnenkort van start met de eerste partijen Moro.
Frankrijk: Gebrek aan volume op de markt leidt tot aanhoudende hoge prijzen
Ondanks de winterse temperaturen is de verkoop niet erg dynamisch. De aanvoer van ingevoerde sinaasappelen van verder weg, met name uit Zuid-Afrika, loopt momenteel ten einde. Vervolgens vinden we op de markt de origines van het noordelijk halfrond zoals Spanje en Portugal. Dit seizoen wordt gekenmerkt door een gebrek aan volume op de markt, wat leidt tot aanhoudende prijzen. "De vraag, zelfs bij een beperkter aanbod, is er echter niet", zegt een importeur van Rungis.
Wat de kwaliteit betreft, zijn de Portugese en Spaanse sinaasappelen dit jaar zeer goed. De Maltezers uit Tunesië zouden rond 10 januari moeten aankomen, maar de oogst van 2023 zou een daling van 30 tot 40% moeten vertonen.
Italië: Hoge temperaturen en droogte tasten sinaasappelteelt aan
"De verkoop van sinaasappelen is zowel in Italië als in het buitenland minimaal, voornamelijk als gevolg van de weersomstandigheden en dus het uitblijven van winterse temperaturen. Momenteel zijn er van de vijf pallets met bestellingen vier voor clementines en slechts één voor sinaasappels. Een gebrek aan enthousiasme dat ertoe leidt dat de prijzen bijna gelijk zijn aan die voor clementines, terwijl het klassieke verschil ongeveer 0,20 €/kg bedraagt. Verwacht wordt dat de vraag vanaf januari weer zal aantrekken, zoals nu al enkele jaren het geval is." Dit werd gemeld door een bedrijf in Apulië dat citrus verwerkt en verkoopt.
Wat Sicilië betreft, is het seizoen voor bloedsinaasappelen, met prijzen tussen 0,45 en 0,60 euro, enkele weken geleden van start gegaan. "Het seizoen voor bloedsinaasappelen gaat namelijk officieel van start op 19 december, met de oogst en de afzet van de Moro", aldus een producent. "De pigmentatie van ons fruit hangt samen met het temperatuurbereik. In deze periode hebben we zeer warme dagen gehad en slechts enkele dagen geleden hadden we een temperatuurbereik dat geschikt was om de vruchten te laten rijpen. Het is dus nog onmogelijk om nu al prijsvoorspellingen te doen. De markt voor de Siciliaanse bloedsinaasappel, en met name de BGA-sinaasappel, is internationaal. We willen ons marktaandeel in Europa vergroten: Frankrijk, Duitsland, Zwitserland. Zodra we deze posities hebben geconsolideerd, zullen we klaar zijn om ook andere niet-Europese landen te veroveren."
Een andere Siciliaanse producent zegt: "Het citrusseizoen is 15 dagen te laat, als gevolg van de hoge temperaturen die tot 20 dagen geleden zijn geregistreerd. Door de droogte in de zomer is het citrus middelgroot. Wat de afzet betreft, zijn we in week 49/50 begonnen met het seizoen voor rode Tarocco-sinaasappelen, waarbij de volumes 25% lager waren. In een situatie van crisis en prijsstijgingen in elk onderdeel van de productieketen proberen wij het juiste evenwicht te vinden tussen een hogere vergoeding voor de opbrengst en een doeltreffende samenwerking met de retail, teneinde de Italiaanse teelt te bevorderen. Dat is niet gemakkelijk, want in tegenstelling tot concurrerende citrustelers zoals Spanje, kunnen tuinbouwbedrijven in Italië geen beroep doen op steun bij de stijging van de energieprijzen."
Spanje: Sinaasappelopbrengst daalt met 19,9%, nog steeds populairste citrus
Sinaasappelen zullen de grootste daling van het citrusassortiment ondergaan, met een daling van 19,9% ten opzichte van het vorige seizoen en 15,7% in vergelijking met het gemiddelde van de laatste vijf seizoenen. De overvloedige regenval tijdens de bloeifase en de vruchtzetting, de extreem hoge temperaturen in de latere stadia en de beperkingen op irrigatie, met name in Andalusië, het belangrijkste teeltgebied voor sinaasappelen, waar de oogstdaling 30% zal bedragen, zijn bepalend voor deze lage oogst. Niettemin zullen sinaasappelen zoals gewoonlijk het meest geteelde citrus zijn, met 3.010.491 ton, ongeveer 50,4% van de totale citrusteelt. 75% van de sinaasappelen behoort tot de Navel-groep.
Het sinaasappelseizoen is iets later van start gegaan dan gewoonlijk, met een duidelijkere markt voor fruit van het zuidelijk halfrond dan vorig seizoen. De droogte heeft een aanzienlijke hoeveelheid kleine maten opgeleverd, waardoor de grote kalibers (1 en 2) het meest gewild en het best betaald zijn. Er is veel vraag naar de maten 1 en 2, die veel hogere prijzen opleveren dan de kleine en middelgrote sinaasappelen. In de maand november waren er nog voorraden overzeese sinaasappelen, voornamelijk sinaasappelen voor sap, wat de Spaanse export enigszins belemmerde, behalve voor grote maten, terwijl de voorraden consumptiesinaasappelen "schoner" waren dan het afgelopen jaar. Nu in december is de aanwezigheid van sinaasappelen uit het zuidelijk halfrond niet meer merkbaar.
Egypte: Opbrengst en kwaliteit van sinaasappelen hoger dit jaar
De volumes zijn dit seizoen hoger dan vorig jaar, met een stijging van minstens 8%. De kwaliteit is echt goed. Er zijn geen grote hoeveelheden grote vruchten, kleine en middelgrote zijn meer aanwezig. Voor sinaasappelen is er vraag naar grote maten uit Rusland, Maleisië, Singapore, Brazilië, Vietnam, het VK, Polen en Nederland, en kleine bestellingen uit China. De vraag naar middelgrote maten komt voornamelijk uit het Midden-Oosten, India en Afrikaanse landen. Voor kleine formaten is er belangstelling van de Malediven en Mauritius. De Egyptische teelt heeft dit jaar een aanzienlijke kwaliteitsverbetering te zien gegeven, vooral dankzij het koelere weer in september en oktober in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Het weer heeft de blootstelling aan insecten verminderd en de kwaliteit, de esthetiek en de smaak van het fruit aanzienlijk en op natuurlijke wijze verbeterd.
China: Weer beïnvloedt opbrengst en smaak
Door de weersomstandigheden, met name de droogte, hebben de fruitbomen geleden en is de opbrengst van sinaasappelen in China gedaald. Daardoor liggen de prijzen 10% tot 20% hoger dan vorig jaar. Een ander neveneffect is dat sommige vruchten zoeter smaken dan in vorige, minder droge, seizoenen. De opbrengst is afgenomen, maar de kwaliteit is toegenomen. In andere regio's, waaronder Chongqing, is volop geoogst.
De Chinese sinaasappelteelt is gegroeid van 2,3 miljoen hectare in 2016 naar 2,7 miljoen hectare in 2020. Volgens de World Citrus Organization is China met 7,5 miljoen ton in het citrusseizoen 2021/22 de op twee na grootste sinaasappelproducent ter wereld. China is met 520 duizend ton ook de grootste Aziatische importeur van citrus. Een nieuwe ontwikkeling op de internationale markt is dat de noordelijke provincie van Iran van plan is te beginnen met de uitvoer van citrus naar China.
Een aantal uitdagingen resulteert in een lage productiviteit en een stagnerende opbrengst van de citrusteelt. Zo zijn er onvoldoende hoogwaardige citrusrassen, weinig producten op de markt die aan verschillende smaakvoorkeuren voldoen, één enkel afzetkanaal, onderontwikkelde vershoudtechnologie en toeleveringsketens die resulteren in een hoog percentage beschadigde en verspilde citrusvruchten, een lage graad van standaardisering van de aanplant en een zwak bewustzijn van ecologische tuinbouw en hogere aanplantkosten.
Noord-Amerika: Stabiele aanvoer en sterke prijzen voor sinaasappelen uit Floridia
De aanvoer van sinaasappelen uit Florida blijft stabiel. "We hebben dit jaar voldoende vroege en middenseizoenssinaasappelen en Valencia-sinaasappelen", zegt een teler-vervoerder, die eraan toevoegt dat de aanvoer van sinaasappels voor sap vergelijkbaar is met die van vorig jaar.
Hij merkt ook op dat het seizoen dit jaar op tijd begon voor Florida. "Toen hadden we de twee orkanen (orkaan Nicole en orkaan Ian) en de regenval die onze start onderbrak; ze vertraagden de zaken een beetje gedurende die weken en de weken erna," zegt de teler/handelaar. Hij merkt echter op dat ze, gezien de voorspellingen, vooruit konden plukken en de fruitvoorraden op peil konden houden.
Wat de fruitspecificaties betreft, merkt hij ook op dat de kleur van de sinaasappelen verbetert. "Onze vroege Hamlin-sinaasappelen beginnen altijd met een slechte kleur, maar momenteel hebben we een vrij goede kleur", zegt hij. Wat de sortering betreft, die piekt bij de 100, met een gemiddelde opbrengst van ongeveer 50 procent 100, 15 procent 80, 25 procent 125 en de rest 138.
Behalve Florida verscheept ook Californië momenteel navelsinaasappelen, een product dat niet noodzakelijk concurreert met sinaasappelsap. Mexico is ook begonnen met de oogst. "Wij hebben dat echter nog niet echt gevoeld, ze liggen vooral aan de westkust," zegt de teler-vervoerder.
Intussen zijn de prijzen voor sinaasappelen dit seizoen hoger geweest, wat de vraag enigszins heeft beïnvloed. "De prijzen zullen waarschijnlijk op dit niveau blijven omdat de sapmarkt een tekort aan sinaasappelen heeft", voegt hij eraan toe.
Wat de toekomst betreft, liggen de Valencia's op schema om tussen half februari en begin maart van start te gaan, maar dit jaar zal er iets meer planning nodig zijn. "Het wordt een beetje lastig omdat de vroege middenseizoenen eerder eindigen, dus we proberen nu uit te zoeken hoe we dat gat kunnen dichten", zegt de teler-handelaar. "We denken dat we enkele oplossingen hebben om de tussenseizoenen tot begin februari te laten lopen en waarschijnlijk in de tweede week van februari over te schakelen op Valencia's. Het seizoen loopt voor ons tot half tot eind juli en we eindigen waarschijnlijk precies op tijd."
Argentinië: Uitvoer van Argentijnse sinaasappelen naar Rusland daalt met 69%
De uitvoer van Argentijnse sinaasappelen is in 2022 aanzienlijk gedaald. Volgens het laatste rapport van de Citrusvereniging van het noordwesten van Argentinië (ACNOA), met gegevens tot en met week 40, had het land in totaal 60.328 ton uitgevoerd - 37 ton in de laatst geanalyseerde week, waarin de piek van de zendingen van dit seizoen ruimschoots was overschreden -, wat een inkrimping van de uitvoer met 22,10% ten opzichte van 2021 betekent, en zeer ver verwijderd is van de bijna 161.000 ton die het land volgens gegevens van FAOSTAT in 2010 heeft uitgevoerd.
Europa was dit jaar de belangrijkste bestemming voor Argentijnse sinaasappelen, met 50,5% van de zendingen tot nu toe, maar met een daling van 19,14% ten opzichte van de zendingen in 2021. Latijns-Amerika ontving 35,6% van de tot nu toe verhandelde sinaasappelen, wat 37,92% meer fruit oplevert dan de regio in 2021 kocht; de logistieke complicaties bij de uitvoer van het fruit zouden aan de basis liggen van deze grotere zendingen naar de regio. Op de derde plaats komt Rusland, dat met een aandeel van 7,3% een daling van 69,10% op jaarbasis liet optekenen. Ook de Argentijnse citrussector heeft de afgelopen jaren op een van haar belangrijkste markten de gevolgen ondervonden van de oorlog in Oekraïne. Rusland als land stond voorheen op de derde plaats van belangrijkste bestemmingen, alleen achter Europa en Latijns-Amerika, die, laten we dat niet vergeten, blokken zijn die elk uit meer dan twintig landen bestaan.
De overige bestemmingen voor Argentijnse sinaasappelen ontvingen de resterende 4.000 ton, hoewel zij gezamenlijk een daling van 60% ondervonden; in het geval van China en Hong Kong werden de zendingen volledig gereduceerd.
De daling van de uitvoer valt dit jaar ook samen met de inkrimping van het citrusareaal in de belangrijke Argentijnse citrusprovincie Tucumán, dat, zoals INTA onlangs heeft onthuld, na jaren van constante uitbreiding is afgenomen. In vergelijking met het vorige seizoen is het citrusareaal met 3.878 hectare afgenomen, wat neerkomt op een vermindering met 7,46%.
"De oorzaken van deze daling kunnen in verband worden gebracht met de daling van de rentabiliteit van de activiteit tijdens de laatste twee seizoenen, die vooral te wijten is aan de lage prijzen van het fruit voor de industrie, de geringere uitvoer van vers fruit, de geleidelijke stijging van de teeltkosten, de concurrentie van andere markten en de nationale en internationale sociaal-economische context", vat de INTA in haar verslag samen.
Australië: Handelsovereenkomsten stimuleren exportmogelijkheden voor Australische sinaasappelen naar India
De Australische sinaasappeltelers kregen een duwtje in de rug met de aankondiging dat de tarieven voor citrus naar India later deze maand zullen worden gehalveerd na de afronding van de Overeenkomst inzake economische samenwerking en handel tussen Australië en India (AI-ECTA). De brancheorganisatie Citrus Australia merkte op dat India een belangrijk aandachtspunt is voor de telers van het land, met een export van Australische citrus die in het verleden maar liefst 7800 ton bedroeg. Dat aantal zal de komende jaren stijgen en de tariefverlaging zal de groeimogelijkheden bevorderen doordat Australische citrus concurrerender wordt ten opzichte van andere leveranciers, waaronder Zuid-Afrika. Dankzij deze overeenkomst zullen Australische citrustexporteurs sinaasappelen en mandarijnen naar India kunnen uitvoeren in het kader van een contingenteringsregeling met verlaagd tarief. Het huidige tarief van 30 procent wordt verlaagd tot 15 procent zodra de overeenkomst in werking treedt. Het verlaagde tarief geldt voor de eerste 13.700 ton per jaar. Het quotasysteem zal worden beheerd door de Australische regering en meer details zullen aan de sector worden verstrekt zodra zij beschikbaar zijn.
Volgens het Australian Horticulture Statistics Handbook van Hort Innovation wordt de totale Australische sinaasappelopbrengst voor het jaar eindigend in juni 2021 geraamd op 437,6 miljoen dollar, met een productie van 473.697 ton (waarvan 39% wordt verwerkt, voornamelijk tot sap). Australië is een netto-exporteur van verse sinaasappelen en in de afgelopen drie jaar is het volume met gemiddeld 187.247 ton per jaar gestegen. Japan is de grootste afzonderlijke bestemming voor de Australische sinaasappelexport (37.625 ton), gevolgd door Hongkong (33.587 ton) en China (31.684 ton).
Volgende week: Overzicht wereldmarkt druiven