De granaatappel is de laatste jaren steeds populairder geworden, mede dankzij de vele gezondheidsvoordelen die aan de vrucht worden toegeschreven en de beschikbaarheid van verschillende rassen naar gelang van de smaak van de verschillende markten, zoals in Frankrijk. Ook dit seizoen is de vraag op de meeste markten groot, maar is het aanbod over de hele linie gevarieerder. Spanje wordt geconfronteerd met een verlies tot 30% als gevolg van het te warme en droge weer tijdens het groeiseizoen, en ook in Italië hebben sommige regio's te lijden gehad van onregelmatige weersomstandigheden die de teelt hebben beïnvloed.
In Noord-Amerika hebben de telers een wat succesvoller seizoen gehad, ondanks een later dan gebruikelijk begin, en de vooruitzichten voor de Zuid-Afrikaanse boomgaarden zijn positief voor het komende seizoen. Wat de afzetmarkten betreft, zijn sommige markten dit jaar overbevoorraad, zoals Nederland en Italië, waardoor de prijzen dalen. Dit is bijzonder zorgwekkend, omdat de teeltkosten zo sterk zijn gestegen dat elke prijsdaling de marges aantast.
Nederland: Moeizaam Peruaans granaatappelseizoen drukt stempel op mediterraan seizoen
De granaatappelverkoop in Holland ging dit jaar niet van een leien dakje. “Met name gedurende het Peru-seizoen was het ongelofelijk moeilijk. Er was veel te veel aanbod op de markt. Andere jaren werden de Peruaanse granaatappelen vaak tussen de 8 en 10 euro verkocht, dit jaar gingen ze voor 3 euro weg. Normaliter stopt Peru in week 34 met sturen, maar door de grote voorraden gingen veel importeurs langer door waardoor ook de mediterrane landen mee moesten in de lage prijzen”, constateert een Hollandse importeur. “Na jarenlange groei van de granaatappelafzet was het dit jaar het hele jaar niet goed. Zo zie je dat het ook een keerzijde heeft als er na jaren van groei steeds meer spelers zich op deze markt bewegen.”
Duitsland: Turkije domineert de markt
In de Duitse groothandelsmarkt domineert het Turkse ras Hicaz momenteel de markt. Daarnaast spelen Spaanse Wonderful granaatappels een prominente rol. Het aanbod wordt gecompleteerd door zendingen uit Italië en Egypte. Ten tijde van de bloei was er veel vorst in Turkije, waardoor de eerste twee geen oogst opleverden, benadrukt een importeur: "We konden de vruchten pas bij de derde bloei oogsten, vandaar dat er lagere volumes op de markt werden aangeboden." In het algemeen neemt de granaatappelconsumptie in Duitsland een hoge vlucht dankzij video's op YouTube en andere sociale media. Daardoor willen veel nieuwe spelers de vrucht importeren en verkopen.
Frankrijk: Granaatappel steeds populairder in Frankrijk
De granaatappel kende een timide start in Frankrijk, maar heeft de laatste jaren echt aan populariteit gewonnen. Dit is deels te danken aan de komst van nieuwe rassen die zuurder zijn, zoals de Wonderful en Acco, maar ook aan de erkende voordelen van deze vrucht met felrode zaadlijsten. In Frankrijk wordt hij tegenwoordig steeds meer geconsumeerd in sappen. "Sommige klanten kopen ze in bulk en verwerken ze zelf in de winkel, zoals ze dat ook met sinaasappels doen", legt een verkoper op Rungis uit. De granaatappel is niet langer een seizoensproduct. Hij wordt nu het hele jaar door geconsumeerd. "Momenteel zitten we midden in het Spaanse seizoen, dat in september is begonnen en in februari/maart zal eindigen, en beginnen we aan het Turkse seizoen." De prijzen liggen rond 0,90-1,10 €/kg voor de Spaanse oorsprong en 1,30-1,50 €/kg voor Turkije. Deze prijzen zijn nog steeds relatief hoog, maar volkomen aanvaardbaar. Ten slotte is de kwaliteit van het fruit zeer bevredigend.
Italië: Grote vraag, maar druk op de prijzen
"Het granaatappelseizoen verloopt goed. De vraag is groot en er is veel enthousiasme voor de komende kerstvakantie, maar op de Italiaanse markt lijken de verkoopprijzen lager te liggen", aldus een grote teler van de vrucht uit Apulië. "Terwijl de uitvoer zeer goed verloopt, met bevredigende noteringen die hoger zijn dan in het vorige seizoen, is er in Italië een sterke concurrentie door het gedrag van vele handelaren die het fruit tegen zeer lage prijzen verkopen, waardoor de markt wordt verstoord en op bepaalde momenten van de week moeilijkheden ontstaan om alle binnenkomende goederen af te zetten."
De Siciliaanse granaatappelseizoen werd gekenmerkt door een zekere onregelmatigheid tijdens de bloei, met een problematische vruchtzetting als gevolg van de wisselende weersomstandigheden. De vruchten kregen niet al te veel kleur, waardoor de telers ze langer dan nodig aan de plant moesten laten. Dit is uiteraard een onregelmatig verschijnsel dat per gebied verschilt. In sommige gebieden wordt een optimale oogst gemeld met een gemiddelde grootte. De belangrijkste concurrenten van het fruit blijven de mediterrane landen zoals Spanje. De oogst uit Israël is sterk, maar vooral Turkije, dat een teeltpositie en dus een commerciële hegemonie in Midden- en Noord-Europa heeft. De telerprijzen varieerden dit jaar van 0,50 tot 0,80-0,95 €/kg voor de beste partijen.
In Campanië is het huidige granaatappelseizoen slecht begonnen. Er is 30% minder opbrengst door de extreme temperaturen tijdens de bloeiperiode, er is geen consumptie en de vraag schommelt. De prijzen liggen 0,20 euro/kg lager dan in het vorige seizoen. "Alsof dat nog niet genoeg is, hebben we ook nog te maken met teeltkosten die meer dan verdrievoudigd zijn", aldus een ondernemer. Desondanks is de inkoopprijs van het fruit lager dan in voorgaande jaren, de vraag op de groothandelsmarkten komt moeizaam op gang, misschien omdat dit fruit niet als een noodzaak wordt beschouwd.
Spanje: 30% minder aanbod granaatappel door warme en droge omstandigheden
Het granaatappelaanbod in Spanje is dit jaar met ongeveer 30% verminderd als gevolg van de hittegolven en het droge weer. "We hebben al vier maanden een stabiele verkoop gehad, gezien de lagere opbrengst dit jaar", zegt een Spaanse teler en exporteur. "Het is al koud en nu begint het kerstseizoen, wanneer de verkoop van granaatappels het meest toeneemt", voegt hij eraan toe.
Het dominante ras in Spanje op dit moment is de Mollar de Elche, het enige ras op de markt met een beschermde oorsprongsbenaming (BGA). Bijna alle supermarktketens in Spanje waarderen en vragen al naar granaatappels met de BGA, en ook in andere Europese landen, vooral in Frankrijk en België, worden ze steeds meer geapprecieerd. Naast het goede promotiewerk van de regelgevende raad, wordt de consument zich bewust van de garanties die een kwaliteitszegel als dit biedt, aldus de exporteur.
De kosten voor teelt, behandeling, verpakking en vervoer zijn voor alle gewassen sterk gestegen, en terwijl sommigen erin slagen deze kosten door te berekenen in de verkoopprijzen, afhankelijk van de marktvoorwaarden, slagen anderen daar niet in, althans niet in de mate die nodig is om de activiteit rendabel te houden, en dat is het geval voor granaatappels.
Zuid-Afrika: Positieve vooruitzichten voor Zuid-Afrikaans granaatappelseizoen
Er is nog geen raming van de granaatappeloogst voor Zuid-Afrika, maar in de Westkaap, waar de meeste granaatappels worden geteeld, zien de boomgaarden er goed uit.
"De temperaturen waren dit jaar gematigder, dus hopelijk betekent dit minder zonnebrand en barsten", aldus een Kaapse teler.
In sommige boomgaarden was de vruchtzetting lager, maar de vroege vruchtzetting is gebleven, wat een goed voorteken is voor de omvang en de opbrengst van de komende oogst, die gewoonlijk in de nazomer, tegen maart volgend jaar, wordt geoogst.
Noord-Amerika: Late start van granaatappelseizoen, maar sterke vraag en goed aanbod
De aanvoer van granaatappels uit Californië is dit jaar gestegen. "Er is een goed aanbod van kleinere maten granaatappels, dat lijkt de trend te zijn dit jaar," zegt een in Californië gevestigde expediteur. "De grotere maten, de 22 en meer, lagen ver onder het laatste vijfjaarlijkse gemiddelde, dus ze pieken bij de 26 en 30. Dit begon met de vroege rassen en zette zich voort door het Wonderful fruit."
Dit is een duidelijk verschil met de korte oogst granaatappels van 2021. In 2021 werd de eerste dag van de oogst voor veel telers ingeluid door een flinke storm met veel wind, die een tol eiste van de conditie van het fruit. "In de tweede helft van oktober viel er veel regen, waardoor het voor sommige telers bijna onmogelijk werd om de velden te betreden", aldus de verzender. Tussen die twee gebeurtenissen was het volume in 2021 gedaald en hoewel het dit jaar weer is toegenomen, is dat meer voor het kleinere fruit.
De telers zijn dit jaar ook ongeveer een week later begonnen dan vorig jaar. De verlader merkt op dat het seizoen gewoonlijk van start gaat van 11 tot 14 oktober en dit jaar begon één teler op 17 oktober, terwijl de rest een week later begon. De zendingen zullen doorgaan tot midden of eind december.
De aanvoer van granaatappels is momenteel alleen binnenlands, terwijl in mei geïmporteerde Chileense granaatappels worden verwacht.
Ondertussen is de vraag naar het fruit sterk. "Het is echt goed geweest, zelfs met alle inflatie. Het is ook relatief stabiel in vergelijking met vorig jaar en de voorgaande jaren en dat zou kunnen komen omdat het echt zeer seizoensgebonden is," zegt de verlader. "Veel plaatsen in het land brengen geen Chileens fruit binnen, dus het is een product dat in zes maanden niet is gezien, en mensen reageren daar nu wel op."
Wat de prijzen betreft, zijn FOB's meestal niet zo sterk voor klein fruit. "De maat 22 is het meest gevraagd en ze vragen de hoogste FOB," zegt de verlader. "Ook al zijn er meer 30's en 34's, die prijzen zijn vrij consistent met de prijzen van vorig jaar, zelfs met de kortere oogst in 2021."
Peru: Potentieel voor groei op Europese en Aziatische markten voor Peruaanse granaatappel
Begin januari begint het nieuwe seizoen voor de Peruaanse granaatappel, dat tot mei zal duren. Vorig jaar kende de fruitexport een interessante groei van 27% in volume, met een totaal van 49,02 miljoen kilo, na reeds een stijging van 5% in 2021 tot 38,56 miljoen kilo, voor een FOB-waarde van 83,8 miljoen euro, volgens cijfers van Progranada.
Het land exporteert granaatappels vers, conventioneel en biologisch, bevroren of gedroogd. Echter, zoals benadrukt in een rapport van het Center for Economic Research and Global Business (CIEN) van de Association of Exporters (ADEX), werd tijdens het eerste kwartaal van 2022 "de stijging van de granaatappelexport in vergelijking met dezelfde periode van het voorgaande jaar (50,6 miljoen), voornamelijk gedreven door zendingen van verse biologische (+174,2%) en conventionele (+24,2%) granaatappels".
De belangrijkste markten voor de Peruaanse granaatappel in 2022, van maten groter dan 35, die zij bereikt, waren Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Canada, vóór Rusland, dat dit seizoen uit de top 3 van de grootste importeurs van Peruaanse granaatappels is gevallen. Alleen de zendingen van verse granaatappels naar de Russische markt in 2021 bedroegen 6,7 miljoen euro en concentreerden zich op een aandeel van 8,8% in de waarde van de export, volgens het CIEN-rapport, maar het begin van de oorlog in Oekraïne eind februari legde de export van granaatappels - evenals vele andere producten - naar die bestemming stil.
Volgens een Peruaans adviesbureau heeft Nederland dit seizoen de invoer van granaatappels uit Peru met 7% verhoogd, omdat "als gevolg van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne deze bestemming de Peruaanse granaatappel vanuit het oosten naar Europese landen zou hebben gesluisd".
Er zij op gewezen dat Duitsland volgens de beschikbare gegevens veruit de eerste markt voor gedroogde granaatappels uit Peru is, met 58,3% van de uitvoer (in waarde) van deze aanbiedingsvorm in 2021, gevolgd door Canada met een aandeel van 28,4%, dat in het geval van bevroren granaatappels 80% bedroeg.
"Aangezien consumenten blijven zoeken naar functionele voordelen in hun voedsel- en drankkeuzes, is de groei van de vraag naar granaatappel duurzaam dankzij de promotie om de eigenschappen en consumptiewijzen ervan bekend te maken. Het is een vrucht met groeipotentieel op zowel de Europese als de Aziatische markt, met name Zuid-Korea en China", benadrukt het rapport.
Volgende week: Overzicht wereldmarkt sinaasappel