Rotterdam is, samen met Antwerpen, al jaren de belangrijkste fruithaven van Noord-Europa. De basis daarvoor werd vlak na de oorlog gelegd in het gebied rond de Merwehaven, in Rotterdam-West.
Aan het eind van de jaren ’40 bouwden bedrijven als Blaauwhoedenveem en Corn. Swarttouw daar loodsen met koelinstallaties, waar bederfelijke waar zoals groenten en fruit enige tijd opgeslagen kon worden. In 1953 verrees aan de Marconistraat bovendien een groot veilingcomplex voor zuidvruchten, de Fruit Exchange. Dankzij die infrastructuur werd de Merwehaven het centrum van de fruitoverslag. Het grootste deel van de producten werd in dozen aangevoerd met koelschepen uit de landen rond de Middellandse Zee en Zuid-Amerika.
Na een periode van jaarlijks zo’n tien procent groei, zakte de aan- en doorvoer van fruit begin jaren ’80 in. Om die ontwikkeling te keren sloegen de importeurs en twee grote stuwadoorsbedrijven de handen ineen. In overleg met de gemeente werden de loodsen bij de Merwehaven uitgebreid en gemoderniseerd. Die ingreep pakte goed uit: werd er in 1984 nog 400.000 ton fruit overgeslagen op wat inmiddels Fruit Terminal Rotterdam heette, drie later was dat al opgelopen tot 560.000 ton.
Havenwerkers lossen in januari 1965 aan de Merwehaven dozen met sinaasappels van het schip Lemoncore. (Coll. Ary Groeneveld)
Ondertussen voltrokken zich elders in de Rotterdamse haven ingrijpende veranderingen. Sinds het eind van de jaren ’60 werden steeds meer goederen aangevoerd in containers. Die waren gemakkelijker te laden, te lossen en te vervoeren, en dus goedkoper. Met de opkomst van de koelcontainer werd ook fruit steeds vaker op die manier vervoerd. Aangezien in de Merwehaven geen grote containerschepen konden aanmeren, verschoof het zwaartepunt van de fruitoverslag geleidelijk naar de havens aan de andere kant van de Maas.
Toen in 2010 de laatste exploitant van de Fruit Terminal Rotterdam failliet ging, leek het gedaan met de fruitoverslag in de Merwehaven. Met de hulp van een investeerder kon het bedrijf echter een doorstart maken onder de naam Rotterdam Fruit Wharf. Tegenwoordig is dit de enige terminal waar nog koelschepen met pallets fruit gelost kunnen worden.
Bron: Stadsarchief Rotterdam