Voor goede ananassen zijn Surinamers steeds minder afhankelijk van aanvoer uit Costa Rica of Brazilië. De ananasteelt breidt uit in het Zuid-Amerikaanse land. Amea is een van de bedrijven die met overtuiging en toewijding lokale rassen teelt die niet alleen zoeter zijn dan de importvarianten, maar ook meer karakter hebben. "Suriname hoeft niet altijd naar het buitenland te kijken", zegt Wensley Perea. "We hebben hier meer voorhanden dan we denken en we kunnen ook veel meer zelf telen. Daar zijn we volop mee bezig."
© Pieter Boekhout | AGF.nl
Wensley Perea: "We hebben hier meer voorhanden dan we denken en we kunnen ook veel meer zelf telen. Daar zijn we volop mee bezig."
Het avontuur van Wensley begon in 2001 met de teelt van cashewnoten. Een veelbelovend project, tot politieke en financiële obstakels in 2006 hem dwongen deze activiteiten stil te leggen. Maar Wensley gaf niet op. Acht jaar geleden startte hij opnieuw, dit keer met een focus op ananas. "We teelden al ananas als tussengewas bij de cashew, dus de stap was logisch."
© Pieter Boekhout | AGF.nlLuchtfoto van de plantage in de jungle
Inheemse ananasrassen zoals Stuger en Inginasi gedijen uitstekend op Surinaamse bodem. "De Guyanas zijn overigens de bakermat van de ananasplant. De vruchten halen hier een hoge Brix-waarde van 17 tot 18 graden. Dat betekent gewoon dat ze héél zoet zijn", verduidelijkt Wensley. Hij voegt eraan toe dat hij binnenkort ook een roze variëteit wil gaan vermeerderen, iets wat in Suriname nog weinig wordt gedaan, maar voor Amea heel belangrijk is.
© Pieter Boekhout | AGF.nlAnanasplantjes worden geplant
Kennis over moderne ananasteelt deed Wensley op in Brazil en Costa Rica, via contacten met AgroFair, een internationaal AGF-bedrijf dat zich inzet voor FairTrade® en biologische teelt. Toch bleken de teeltmethodieken uit Midden-Amerika niet zomaar overdraagbaar. "Ik heb uiteindelijk mijn eigen 'systeem' ontwikkeld, afgestemd op onze eigen rassen, ons klimaat en onze bodem. En we zijn recentelijk ook gestart met het machinaal inplanten van onze ananas. Die innovatie is nodig om het gebrek aan menskrachten te omzeilen en onze groeiambities te kunnen realiseren."
Een ananasplant heeft in Suriname ongeveer 18 maanden nodig van stek tot vrucht. Door gespreid te planten, is er bij Amea het hele jaar door oogst, en daarmee ook afzet op de lokale markt. Op één hectare staan ruim 50.000 planten. In droge, hete periodes is zonnebrand een risico, maar dat weerhoudt Wensley niet. "We hebben bovendien een eigen waterbron. Zonder die waterbron zou irrigatie onbetaalbaar zijn, want leidingwater is veel te duur voor teelt op grote schaal."
© Pieter Boekhout | AGF.nl
Voor de Surinaamse markt
Amea richt zich nu voornamelijk op de binnenlandse markt. "Suriname moet minder importeren en meer zelf produceren. Dat is goed voor de economie en voor het zelfvertrouwen." Hoewel het Surinaamse product vaak duurder is dan de ingevoerde ananas, gelooft Wensley in zijn 'back to basics'-visie. "Mensen willen authenticiteit, terug naar producten van vroeger. En misschien moet de overheid dat een beetje helpen, bijvoorbeeld met hogere invoerrechten voor geïmporteerd fruit."
De prijs kan volgens hem trouwens best omlaag, ten minste als er efficiënter gewerkt wordt en als de afzet meer rechtstreeks aan supermarkten en eindafnemers gebeurt. "Kleinschalige tussenhandel drijft de prijs vaak nodeloos op en dat beperkt de groei van de sector." Op de wereldmarkt ziet Wensley voorlopig weinig kansen. Costa Rica en Brazilië domineren met massa's goedkope ananas. Maar binnen de CARICOM-landen liggen heel wat mogelijkheden. "Daar is het prijsniveau vergelijkbaar met het onze."
"Overigens moeten we de export van onze ananas naar Nederland zeker niet uitsluiten. Veel mensen met Surinaamse roots willen graag iets kopen dat uit Suriname komt, met name groente en fruit. Daar wil Amea toch op inspelen, met name via branding als origineel Surinaams product."
© Pieter Boekhout | AGF.nl Met 20 hectare is Amea al een respectabele ananasteler in Suriname
Verkoop per kilo: logisch en eerlijk
In Suriname werd ananas doorgaans per stuk verkocht. Wensley veranderde dat. "Wij verkopen per kilo. Dat is eerlijker, je betaalt voor wat je krijgt. In het begin was er weerstand, maar bij watermeloen doet men het ook zo. Uiteindelijk zal de hele Surinaamse AGF-sector die kant op moeten." En dat is niet de enige vernieuwing die hij wil brengen. "We willen niet alleen verse ananas verkopen, maar ook ananassap, jam, chunks voor pizza's en fruitsalades. We gaan binnenkort ook zelf gedroogde ananas en andere fruitsoorten produceren. Die markt moet nog groeien hier in Suriname, maar wij willen daarin voorop lopen."
Realisatie van een verwerkingsfabriek voor ananas
Met 20 hectare is Amea al een respectabele ananasteler in Suriname. Toch wil Wensley al zijn ideeën en plannen in de komende jaren verwezenlijken en doorgroeien naar minstens 150 hectare. "Dat zou heel mooi zijn. En we zijn inmiddels bezig met de bouw van een volledige verwerkingslijn voor onze ananas: wassen, waxen, sappen, drogen, alles."
© Pieter Boekhout | AGF.nl
De vooruitzichten zijn positief, er is nog veel mogelijk in de teelt van ananas en andere fruitsoorten. "Ook daar denken we aan, maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Suriname heeft alles wat het nodig heeft om zelfvoorzienend te zijn: vruchtbare grond, zon, water en ruimte. Maar het ontbreekt vaak aan goede en geschoolde arbeidskrachten en de toegang tot kapitaal is heel lastig. Een lening van een miljoen dollar krijg je hier niet zomaar, terwijl dat in andere landen vrij normaal is voor grootschalige landbouwprojecten."
Een ander struikelblok is de importheffing bij de aanvoer van inputs, zoals meststoffen en machines, uit het buitenland. "Er zijn mogelijkheden voor vrijstelling, maar die gelden niet standaard voor iedereen. Dat houdt groei en innovatie tegen. Er is dus nog werk aan de winkel, maar als de overheid en de sector elkaar vinden, dan is er veel mogelijk. Meer dan we denken", besluit Wensley.
Voor meer informatie:
Wensley Perea
NV AMEA Cashew & Pineapple Industries
Rijweg naar Phedra #41
District Para (Suriname)
Tel: +597 8932855
[email protected]