"Groene sinaasappelen? Dat is hier normaal", zeggen ze op Boerderij Goliath, waar men precies weet hoe het tropische klimaat van Suriname invloed heeft op de citrusteelt. Het bedrijf en de plantage, die in 2010 het licht zagen, zijn vandaag de dag uitgegroeid tot een belangrijke speler in de Surinaamse fruitteelt.
© Pieter Boekhout | AGF.nl350 hectare sinaasappelen en ander fruit
Vijftien jaar terug werd een stuk land, dat door de staat uitgegeven was voor landbouw, beplant met sinaasappelbomen van de Pera Rio variëteit, een Braziliaanse perssinaasappel met een sappercentage van 53%. "Om niet opnieuw het warm water te hoeven uitvinden, is er van meet af gekozen om het Noord-Braziliaanse teeltmodel te kopiëren. Zonuren, bodemgesteldheid, regenval, alles komt er overeen met Suriname." En net als in het noorden van Brazilië kleuren de sinaasappelen niet oranje, want daar is een temperatuurverschil van minstens 14 graden tussen dag en nacht voor nodig. "Maar smaken doen ze net zo goed."
© Pieter Boekhout | AGF.nlPlantage ligt midden in de jungle op 110 km van Paramaribo
Sinaasappelen, limes en mandarijnen
Sinaasappel is goed voor 90% van het citrusaanbod van Boerderij Goliath. Daarnaast worden er ook limes en Ponkan mandarijnen geteeld. Diversificatie staat op het verlanglijstje: verschillende rassen van sinaasappel en mandarijn zijn onderweg. Maar geduld is een vereiste in de fruitteelt. "Van zaadje tot plantbaar materiaal duurt 18 maanden. En daarna nog drie jaar voor de boom productief is. Je bent vijf jaar verder voor je iets ziet van wat je vandaag beslist."
© Pieter Boekhout | AGF.nl
Goede lokale markt
Negentig is ook het percentage citrus dat momenteel op de lokale markt wordt afgezet. "De citrusprijzen in Suriname zijn best goed. Bovendien is er hier nog amper concurrentie." Toch kijkt het bedrijf ook over de grens: 10% van de oogst wordt geëxporteerd naar het Caribisch gebied. Dankzij lidmaatschap van de Caricom hoeven Surinaamse exporteurs geen invoerrechten te betalen in de Caraïben, een voordeel dat Brazilië, dé citrusproducent in de regio, met een heffing van 40% niet heeft.
© Pieter Boekhout | AGF.nl
Negentig is ook het percentage citrus dat momenteel op de lokale markt wordt afgezet. Goliath heeft een tiental busjes die voorzien zijn van een sappers. Van daaruit bieden zij op strategische punten in de stad vers sap aan.
"We zijn zelfs een van de weinige citrustelers binnen de Caricom", luidt het trots. Voor Europa is er dan ook geen belangstelling. "Bovendien: de prijzen zijn daar te laag en ze moeten per se oranje handsinaasappelen. Ons fruit is groen en bedoeld om te persen."
© Pieter Boekhout | AGF.nl
Vissen en kippen
Op dit moment staan er 325 hectare citrusbomen, met uitzicht op uitbreiding tot 500 hectare. Dat betekent gecontroleerde ontbossing. "We laten bewust stukken bos staan. Drones en lasertechniek doen bodemmetingen om precies te weten waar ontbossing zin heeft en waar niet. Moerasgrond kappen heeft geen enkele waarde." Op eerder – foutief – ontgonnen moerasgrond zijn inmiddels twaalf visvijvers aangelegd. De vissen zijn niet alleen een extra bron van inkomsten, ze passen ook in het duurzame ecosysteem van de boerderij. "Als je de vijverbodem schoonmaakt, krijg je perfecte mest voor de bomen."
© Pieter Boekhout | AGF.nl
Op eerder ontgonnen moerasgrond zijn inmiddels twaalf visvijvers aangelegd. De vissen zijn niet alleen een extra bron van inkomsten, ze passen ook in het duurzame ecosysteem van de boerderij
Naast uitwerpselen van vissen krijgen de citrusbomen ook die van kippen voor de kiezen. Kippenmest wordt opgekocht bij lokale kippenboeren. Daarnaast wordt zaagsel – de restanten van een oude houtzagerij en versnipperde oude citrusbomen – teruggegeven aan de bodem. "Bepaalde stukken grond zijn arm of hebben een verkeerde pH-waarde. Dus moet je oog hebben voor bodemverbetering. Dat is hier evenwel een proces van 10 tot 15 jaar."
© Pieter Boekhout | AGF.nl
Op weg naar het pakstation
© Pieter Boekhout | AGF.nl
Daar gaat weer een mooie lading
© Pieter Boekhout | AGF.nl
Kleinverpakking in net
Op het teeltbedrijf wordt alle energie opgewekt met zonnepanelen – er is geen stroom van het net beschikbaar – en het water voor irrigatie, dat in overvloed aanwezig is, komt uit bronnen op de boerderij. Duurzamer telen kan bij niet. De werknemers – het merendeel is Braziliaan, mensen met ervaring in de citrusteelt – wonen op het terrein in verzorgde huisvesting, met een moestuin en kippen voor eigen gebruik... en voor mest. Het verschil met Brazilië? "In Brazilië ziet de oogstploeg nooit een pakstation van binnen. Hier doen de werknemers van alles: van takken snoeien en limes plukken tot dozen vullen en zelfs vissen vangen. Ze vinden het prachtig."
© Pieter Boekhout | AGF.nlRondom het pakstation staan moderne appartementblokken waar het personeel in verblijft
Mango's en avocado's
Als de 100.000 bomen volledig in productie zijn – elk goed voor zo'n 40 kilo fruit – verwacht Boerderij Goliath jaarlijks 4.000 ton citrus, waarvan de helft bestemd zal zijn voor export naar de Cariben. De logistiek is al geregeld, het pakstation is operationeel, en de eerste ervaring met combinatieladingen van sinaasappel en lime richting de Cariben is al opgedaan. "Een volle container lime lukt zelden – de oogst is niet continu en de markt is er niet groot genoeg voor –, maar een combinatiecontainer kunnen we altijd vullen."
© Pieter Boekhout | AGF.nlHet trotse Goliath team
En Boerderij Goliath kijkt verder. Er zijn al 1.000 mangobomen geplant, die over drie jaar in productie komen. "Mango is een makkelijke teelt. En het verkoopt goed aan onze stalletjes langs de weg. Als het aanslaat, is de uitbreiding een feit." Ook avocado's staan op het verlanglijstje. "Er is water zat, en er is zeker markt voor."
© Pieter Boekhout | AGF.nlOpkweek eigen sinaasappelbomen
De toekomst ziet er dan ook zonnig uit voor Boerderij Goliath. "Mensen worden zich steeds bewuster van gezondheid. En als de olieboringen in 2028 echt van de grond komen, krijgen mensen hier ook meer te besteden. Dat komt ook onze afzet ten goede."
© Pieter Boekhout | AGF.nlSorteren van de sinaasappelen
© Pieter Boekhout | AGF.nl
© Pieter Boekhout | AGF.nl
Voor meer informatie:
Boerderij Goliath
Bigi Poika (Suriname)
Tel: +597 7260542
[email protected]
www.boerderijgoliath.com
Lees alle andere artikelen over de Suriname special hier