Roemenië staat traditioneel niet bekend om zijn teelt van blauwe bessen, maar daar komt verandering in. Er wordt veel geïnvesteerd in het land en in de sector en er worden nieuwe rassen geplant die in 2027 in grote volumes op de markt zullen komen.
"De meeste telers hebben de oude variëteiten geteeld, pas sinds 2021 worden nieuwe rassen zoals Sekoya van Fall Creek geplant", legt George Milos van Agricrafters uit. "We zijn een partnerschap aangegaan met Agrovision, een van de erkende distributeurs van het Sekoya-ras wereldwijd."
Blauwe bessen worden meestal in de volle grond en op een normaal grondbed geteeld in Roemenië, pas sinds kort telen telers in tunnels en potten.
"We hadden in gedachten om in de vollegrond te telen, maar de grond heeft niet de juiste eigenschappen, dus besloten we om in plaats daarvan in potten te telen. Waarom investeren in de beste variëteiten en ze in slechte grond planten?"
Volgens George is Sekoya de 'next big thing' in de wereld van de blauwe bessen, de nieuwe goudkoorts. "Een paar jaar geleden hadden retailers nog nooit van dit ras gehoord, maar nu willen ze het hebben. Ze hebben de goede resultaten gezien van de low-chill variëteiten geplant in Peru of Marokko, wij zien nu de resultaten van de high-chill variëteiten."
Agricrafters heeft 62 ha geplant in 2024, dit zal toenemen met nog eens 94 ha in 2025, met als doel om over 5-7 jaar 1000 ha te bereiken met premium variëteiten. "We willen de grootste teler van premium blauwe bessen in Europa worden. Er zijn enorme investeringen nodig, dus nu, in het begin, is het bijeenbrengen van de nodige financiering de grootste uitdaging, maar naarmate we beginnen met de teelt en de verkoop, zal het gemakkelijker gaan."
Het Roemeense seizoen loopt van 15 juni tot 31 augustus, afhankelijk van de weersomstandigheden. "We hopen het hele seizoen fruit te hebben, op dit moment hebben we planten voor het begin en het midden van het seizoen en we zullen ook beginnen met het planten van de latere variëteiten. Ons seizoen overlapt dat van Servië en Portugal aan het begin en het grootste deel van Noord-Europa aan het eind, maar de meeste van deze landen moeten nog blauwe bessen importeren. We hopen op blauwe bessen van zeer goede kwaliteit, jumbogrootte en uitstekende stevigheid om een voordeel te hebben."
In eerste instantie zullen deze blauwe bessen in Europa op de markt worden gebracht; het VK, Duitsland en Nederland. "De Sekoya-variëteiten hebben een zeer goede houdbaarheid en er is een groot potentieel om markten in het Midden- en Verre Oosten te bevoorraden. Roemenië heeft ook een goede logistieke ligging aan de Zwarte Zee. We zijn maar 10-12 dagen verwijderd van Saoedi-Arabië, 20 dagen van Dubai en ongeveer 30-35 dagen van India en China.
Arbeidsaanbod
Roemenië heeft altijd een goede aanvoer van relatief goedkope arbeidskrachten gehad, maar daar komt verandering in. "We hebben nog steeds het geluk dat we goedkopere arbeidskrachten hebben dan de meeste West-Europese landen, maar er wordt in alle sectoren in het land geïnvesteerd en er zijn nu meer banen beschikbaar. Daardoor blijft er minder werk over voor het plukken van fruit, maar in ons gebied hebben we veel mensen die gewend zijn om op teeltbedrijven te werken en goed geld kunnen verdienen. Op dit moment hebben we genoeg arbeidskrachten, maar we kijken ook naar de toekomst en naar machinaal oogsten. Het is belangrijk om te kijken naar de variëteiten die je plant, om er zeker van te zijn dat ze geschikt zijn voor machinaal oogsten wanneer de technologie goed genoeg wordt om over te schakelen van handmatig oogsten naar machinaal oogsten."
De eerste commerciële teelt zal in 2026 plaatsvinden met 450-500 ton. De volumes zullen naar verwachting elk jaar toenemen totdat 28-30 ton per ha kan worden bereikt.