Aan het begin van deze eeuw, toen veel kleine bananentelers in de Peruaanse provincie Sullana, soms met plantages van minder dan één hectare, moeite hadden om het geld uitbetaald te krijgen voor het fruit dat ze aan handelaren hadden geleverd, was het duidelijk dat een gebrek aan organisatie hen parten speelde. In deze context werd in 2003 Appbosa opgericht, een coöperatie die toen 96 leden telde. Het jaar daarop sloot de telersvereniging zich aan bij Fairtrade en meteen verbeterden de vooruitzichten op een fatsoenlijke vergoeding voor hun harde werken op de plantages.
Een deel van het managementteam van Appbosa (van links naar rechts): Ermitaño Socola (lid van de raad van bestuur), Marcia Herrera (verantwoordelijke voor certificeringen), Flor de María Alvarado (secretaris), Valentín Ruiz (voorzitter) en Percy Arnaldo Ordinola (vicevoorzitter)
"Op dit moment hebben we 556 leden, die samen ongeveer 700 hectare bezitten. De limiet om lid te worden van de coöperatie is een eigendom van 5 hectare, maar veel telers hebben niet meer dan een halve hectare of zelfs minder", zegt Valentín Ruiz Delgado, voorzitter van Appbosa.
Vanuit de lucht is duidelijk zichtbaar dat Piura in de woestijn ligt. De droge woestijnlucht heeft als groot voordeel dat de ziekte- en plaagdruk erg laag is.
Stabiliteit voor de kleinschalige teler
De coöperatie, die alleen biologische bananen teelt, biedt haar leden stabiliteit door te zorgen voor toegang tot de internationale markt en een stabiele prijs gedurende het hele jaar, evenals een extra dollar per karton bananen die gegarandeerd wordt door de Fairtrade certificering. "De voorbije tien jaar hebben we onze telers de hoogste verkoopprijs in Peru kunnen aanbieden", aldus Aingeru García, manager van de coöperatie.
Prachtige bevloeiingskanalen zijn met buitenlandse hulp aangelegd
"In 2005 kwam er, mede dankzij de aanwezigheid van de coöperatie, elektriciteit naar deze streek. Er werd een drinkwatersysteem geïnstalleerd voor de plaatselijke bevolking en de wegen zijn verbeterd. De levensomstandigheden van de telers zijn er fors op vooruitgegaan, niet alleen vanwege het stabiele inkomen, maar ook omdat ze toegang hebben gekregen tot gezondheidsvoorzieningen en omdat hun kinderen naar school kunnen lopen", vertelt Marcia Herrera Reto, verantwoordelijke voor certificeringen.
Het bananenpakstation staat midden tussen de plantages. De meeste telers hebben een areaal van 0,5 tot 2 hectare en hebben daar een redelijk bestaan van.
Dalende winstgevendheid
"Terwijl de families jarenlang goed hebben kunnen leven van hun inkomen op de plantages, heeft de stijging van de teelt- en verpakkingskosten sinds het uitbreken van de pandemie en de oorlog in Europa ertoe geleid dat sommige telers het hoofd niet meer boven water houden", aldus Marcia Herrera, die eraan toevoegt dat de coöperatie vanwege de dalende winstgevendheid van de bananenteelt de mogelijkheid overweegt om te diversifiëren naar andere gewassen. "Op de korte termijn werken we er echter hard aan om ons productieniveau te herstellen, want door klimatologische factoren zoals de cycloon Yaku en het weerfenomeen El Niño is de gemiddelde opbrengst vorig jaar en dit jaar gedaald van de gebruikelijke 1.600-1.700 kartons per hectare naar 1.300 kartons."
De bestemmingsmarkten zijn de VS, Canada, Zuid-Korea en West-Europa, waar de coöperatie een product van homogene kwaliteit naartoe zendt dankzij teelttechnisch advies dat de coöperatie aan alle telers biedt en dankzij de uniforme verpakking waar Appbosa voor instaat.
"Momenteel is er meer aanbod dan vraag op de internationale markt"
Om betere prijzen te krijgen op de internationale markt probeert de coöperatie zich te onderscheiden met een eigen merk en met een certificering die het symbool van de kleinschalige telers draagt, aldus Aingeru García. "Het is evenwel een feit dat het op dit moment erg moeilijk is om een prijsverhoging te krijgen. Gedurende lange tijd dekte Fairtrade een groot deel van de vraag, zodat wie hier biologische bananen kwam kopen dezelfde prijs moest betalen als voor Fairtrade gecertificeerde bananen. Nu ligt de prijs van het biologische product onder de Fairtrade prijs. Het blijft onze prioriteit om zoveel mogelijk volumes als Fairtrade te verkopen, want als we de bananen als enkel biologisch afzetten, krijgen we een lagere prijs."
Op verzoek van de klant kan de tros worden voorzien van een band met meer info
Terwijl er vroeger een uitgesproken prijsverschil was tussen conventionele en biologische teelt, doet het verschil zich nu voor tussen het biologische en het Fairtrade aanbod. "Bovendien verkochten we de bananen jaren geleden tegen een hogere prijs dan het Fairtrade minimum, maar omdat er nu meer aanbod dan vraag is, zetten we allemaal het fruit af tegen de minimumprijs. Op dit moment voert de bananensector in alle Latijns-Amerikaanse landen een campagne om de prijs voor bananen, of ze nu conventioneel of biologisch zijn, omhoog te stuwen, want de prijzen zijn tot een onhoudbaar niveau gedaald", besluit de manager van de coöperatie.
Voor meer informatie:
Valentín Ruiz Delgado (voorzitter)
Appbosa
Sector Nueva Esperanza S/N, Samán
Sullana (Piura) – Peru
Tel: +51 945040766
[email protected]
www.appbosa.com.pe
