Maria en Antonio Gordini huilen bittere tranen, die vertellen over een leven lang vol offers. En in een paar uur tijd spoelde de overstroming van 3 mei 2023 boomgaarden weg, zette ze huizen onder water en sleurde ze allerhande voorwerpen kilometers ver mee. Het is niet alleen Maria en Antonio overkomen, maar honderden gezinnen en ondernemers. We bevinden ons in Boncellino, een gehucht van Bagnacavallo, in de Italiaanse provincie Ravenna. Hier bezweek de oever van de rivier de Lamone op 3 mei rond 8.40 uur en stroomde een enorme hoeveelheid water het omringende landschap binnen. Alles werd overweldigd.
Samen met teelttechnicus Gilberto Ballardini bereikten we de dijk van de rivier de Lamone. "Al om 6.30 uur 's ochtends", vertelt teler Antonio Gordini, "trad de rivier buiten de oevers, en rond 8.45 uur hield de dijk het niet meer. Met een ongelooflijke kracht stroomde het water de omliggende velden in." Het eerste obstakel dat het water op zijn weg tegenkwam en werd weggevaagd door de golven was de appelboomgaard van Maria Gordini, de zus van Antonio. Een boomgaard van ongeveer 12 hectare Goldens van 10 jaar oud, in volle productie, beschermd door anti-hagelnetten.
Klik hier voor de fotoreportage.
Alleen de spanpalen aan één kant hielden het, de rest werd weggesleept. De kracht van het water vernielde ook de weg onder de dijk: stenen, kiezels en asfalt werden honderden meters meegesleurd en liggen nu op wat vroeger de appelboomgaard was. De rivierbedding van de Lamone is hoger dan het grondoppervlak van de omgeving en het water viel van een hoogte van enkele meters op de vlakte.
Dit is wat overblijft van een appelboomgaard beschermd door hagelnetten.
"Allereerst willen we de vrijwilligers bedanken die al enkele dagen hun handen uit de mouwen steken, bijvoorbeeld de Civiele Bescherming en andere instanties, om de straten op te kuisen en de huizen weer bewoonbaar te maken. Maar nu moeten we ook beginnen na te denken over onze teeltlocaties: hoe kunnen we dit te boven komen en weer heropbouwen?", vraagt Antonio zich af.
Er werd bijna 6 dagen 24 uur per dag gewerkt om de kapotte dijk te herstellen.
Laten we nog even de appelboomgaard van Gordini als voorbeeld nemen. Alles is vernietigd. Op de grond ligt er 10 tot 50 cm slib, zand en stenen. Tegengehouden door een hek en een paar grote bomen, liggen alle appelbomen, netten en palen op één hoop. "Wie gaat ons helpen alles op te ruimen en weer op te bouwen? Hoeveel jaar zullen we zonder inkomsten zitten? Als alles goed gaat, minimaal 5 jaar. En hoe komen we dan die 5 jaar door?"
Antonio Gordini met een appelboom die door het woeste water werd uitgerukt
Als je door de smalle straatjes van Boncellino loopt, stuit je op rivierschelpen, vissen en hier en daar een verdronken haas. Overal hangt de stank van bederf. De mensen stroopten meteen de handen uit de mouwen, maar een of twee meter water in huis heeft schade veroorzaakt waarvoor twee maanden nodig zullen zijn om het materieel gezien weer te herstellen. En misschien worden sommige beschadigingen wel nooit hersteld, als een herinnering aan wat gebeurd is.
"Ik zwom in bijna twee meter water van de ene kant van het huis naar de andere kant", zegt een andere teler, "maar ik zag dat er geen uitweg was. Toen, na de middag, kwamen ze ons redden met een boot. In een ander gebied weet ik van helikopterinterventies."
Er kan evenwel nog veel gedaan worden op het vlak van preventie. Aangezien 250 millimeter regen in een paar uur tijd in het stroomgebied van de Lamone een buitengewone gebeurtenis is gebleken, zijn de telers er zeker van dat zonder de hoge planten in de rivier de schade veel minder zou zijn geweest. Net zoals het nuttig zou zijn om de populatie van bepaalde wilde dieren te beperken, zoals stekelvarkens en beverraten, want die graven gaten en tunnels, die de oevers verzwakken.
En alle versterkingswerkzaamheden die van 4 tot 9 mei in een paar dagen tijd werden uitgevoerd, moesten eigenlijk al in de voorgaande maanden (en jaren) worden gedaan als normale onderhoudswerken. Dat zou veel minder gekost hebben en de dorpelingen zouden geen schade van deze omvang hebben geleden.