Sinds begin 2021 brengen flitsbezorgers in Nederland boodschappen razendsnel thuis bij de consument. Mede als gevolg van de lockdowns hebben Gorillas, Getir, Zapp en Flink sinds de tweede helft van vorig jaar hun omzet zien exploderen. Nu alle winkels en restaurants weer open zijn, stagneert de groei.
Hoewel in de eerste helft van 2021 slechts enkele bestellingen per dag werden geplaatst, nam dit aantal in de tweede helft snel toe, laten de transactiedata van ABN AMRO zien. Uit de indexcijfers hieronder blijkt dat de vier flitsbezorgers Gorillas, Getir, Zapp en Flink vanaf eind juni 2021 tot midden januari van dit jaar zo’n zestien keer meer bestellingen verwerkten. Ook tijdens de lockdown in januari, februari en maart van 2022 wordt nog flink besteld bij deze partijen. De aantallen bereiken een piek op vrijdag 21 en zaterdag 22 januari, waarna ze stabiliseren om vervolgens in april en mei af te nemen. De enorme dip op 18 februari werd veroorzaakt door de storm Eunice die over Nederland raasde. Veel flits- en maaltijdbezorgers hielden die dag hun koeriers thuis.
Het totale bedrag dat consumenten per maand aan flitsbezorging besteedden laat hetzelfde beeld zien als het aantal transacties. Zoals in de grafiek hieronder is te zien liepen de bestedingen tussen juni vorig jaar en januari dit jaar met een factor 23 op. Zoals aangegeven explodeerden de bestedingen in de tweede helft van 2021 met als hoogtepunt de maanden januari tot en met maart van dit jaar toen Nederland in lockdown was. De kleine dip in februari 2022 wordt veroorzaakt doordat deze maand relatief kort is. Sinds april stagneert de groei in de totale pinuitgaven aan de vier flitsbezorgers.
Horeca
De stagnatie in de groei heeft meerdere mogelijke oorzaken. De horeca die na de verplichte sluiting weer open is, vormt een geduchte concurrent nu veel mensen ook weer buiten de deur een biertje gaan drinken. Snacks en (alcoholische) dranken werden wegens het thuiszitten tijdens quarantaine en de verplichte horecasluiting relatief veel besteld bij flitsbezorgers.
Ook zijn flitsbezorgers de laatste maanden negatief in het nieuws geweest waardoor hun reputatie bij de consument schade heeft opgelopen. Veel is te doen over de overlast die koeriers en de bijbehorende ‘dark stores’ in de stad veroorzaken. Dark stores zijn de kleine lokale distributiecentra van de flitsbezorgers en maken met hun vaak afgeplakte ramen het beeld in de winkelstraten minder mooi. Gemeenten als Amsterdam en Rotterdam hebben al regelgeving afgekondigd en proberen dark stores in het stadscentrum te verbieden en te verplaatsen naar bedrijventerreinen. Zo sloot de gemeente Amsterdam al twee vestigingen van Zapp in West en De Pijp. De onzekerheid rondom regelgeving is een reden waarom de flitsbezorger overweegt om te vertrekken uit Nederland.
De stagnatie van de afgelopen maanden trekt na de snelle groei van vorig jaar inmiddels een wissel op de bedrijfsvoering van de flitsbezorgers. Gorillas verklaarde eind mei om flink in de kosten te snijden door personeel te ontslaan en zich terug te trekken uit onder andere België. Ook Zapp kondigde recent ontslagrondes aan. Hoewel eerder de hoge kosten geen probleem waren voor geldschieters om grote kapitaalinjecties te doen, worden investeerders nu voorzichtiger door stijgende rentes en verslechterende economische vooruitzichten.
Bezorging populair
Boodschappen, maaltijden en maaltijdboxen online kopen en laten bezorgen stijgt in populariteit. Samen boekten bezorgbedrijven, waaronder supermarkten, een omzet van 3,9 miljard euro in 2021, laat het FoodService Instituut Nederland (FSIN) weten. FSIN verwacht dat de totale markt voor bezorging jaarlijks met 5 tot 10 procent blijft groeien. De flitsbezorgers maken ook onderdeel uit van deze groeiende bezorgingsmarkt. Gezamenlijk behaalden ze vorig jaar een omzet van 184 miljoen euro. Marktonderzoeksbureau Gfk schat dat de omzet van flitsbezorgers dit jaar op 500 miljoen euro uitkomt. In januari 2022 verwachtte onderzoeksbureau Kantar dat een omzet van 1 miljard euro dit jaar behaald kan worden mits de groei van 2021 zich voortzet.
Bestelgedrag
Uit eerder onderzoek van GfK in opdracht van ShoppingTomorrow blijkt dat vooral de leeftijdsgroep van 18 tot 34 jaar gebruikmaakt van flitsbezorging. De transactiedata van ABN AMRO laten zien dat de bestellingen gedurende de gehele dag geplaatst worden. Zapp is de enige flitsbezorger die 24 uur per dag levert; Flink en Getir leveren tussen 8.00 en 24.00 uur en Gorillas tussen 8.00 en 23.00 uur.
Rond 12.00 uur en tussen 17.00 en 20.00 uur worden de meeste bestellingen geplaatst. De piek rond 12.00 uur in het aantal bestellingen gaat gepaard met relatief kleine bedragen van gemiddeld 6,62 euro. Dit is opvallend, omdat de consument gedurende de hele dag gemiddeld 16,88 euro per bestelling uitgeeft. Mogelijk worden rond 12 uur relatief veel kleine bestellingen met betrekking tot de lunch geplaatst. In de vroeg avond is het totale volume het hoogst. Dit zijn piekuren waarop het avondeten thuis bereid wordt.
Bron: ABN AMRO