"Waarom foodmerken claims maken? In principe om op een eerlijke en heldere manier over hun producten te communiceren", vertelt Simone. "Maar niet elke voedings- of gezondheidsclaim kan of mag zomaar gemaakt worden. Omdat claims vanuit veel invalshoeken kunnen worden bekeken, is bij Unilever een cross-functional team actief die erop toeziet dat de letter van de wet nauwkeurig wordt gevolgd. Dat is broodnodig om eventuele vervolgschade – zoals een fikse boete, een recall of erger nog: een gevaar voor de volksgezondheid – te kunnen voorkomen. Daarom is een Europese claimsverordening opgesteld, een instrument dat bepaald of en bij welke productgroepen überhaupt voedings- en gezondheidsclaims gemaakt mogen worden. Zeker indien er bepaalde werkingen worden toegedicht aan deze voedingsmiddelen."
Voedings- versus gezondheidsclaims
"Een voedingsclaim is een claim die stelt, de indruk wekt of impliceert dat een voedingsmiddel bepaalde heilzame voedingseigenschappen heeft. Het is daarbij niet toegestaan een voedingsmiddel aan te prijzen door middel van een wijziging van een eigenschap die binnen de relevante productgroepen geen onderscheidend vermogen heeft, zoals het zoutgehalte in producten waarin van nature al weinig zout zit. Daarbuiten mag je bepaalde termen niet bezigen. Als je bijvoorbeeld extra nutriënten toevoegt aan producten, dan is het uit den boze om zoiets te labelen als 'van nature' of 'natuurlijk verkregen'", legt Simone uit.
Gezondheids- of ziekterisicoclaims gaan nog een stapje verder. "Dat zijn claims die stellen, de indruk wekken of impliceren dat er een verband bestaat tussen een levensmiddel of bestanddeel daarvan dat zekere gezondheidsvoordelen biedt of -risico's verlaagt. Daarbij is waakzaamheid geboden. Zo mag een fabrikant nooit stellen 'dat het niet-nuttigen van een product de gezondheid schaadt'. Ook zinspelen op gewichtsverlies of aanbevelingen van een individuele arts of beroepsbeoefenaar zijn niet toegestaan. Verder is er een verbod opgesteld voor medische claims (of toespelingen daartoe) waarbij eigenschappen worden toegeschreven aan het voedingsmiddel met betrekking tot het voorkomen of genezen van menselijke ziekten. Een voorbeeld daarvan is het statement dat 'stevia de kans op diabetes verlaagt'."
Eenduidigheid ontbreekt
Voedingsmiddelenbedrijven hebben er een dagtaak aan om uit te pluizen of het te vermarkten product wel voldoet aan de juiste labeling. "Er heerst nog altijd zoveel onduidelijkheid. Er zijn meerdere autoriteiten die moeten worden opgevolgd: de Reclame Code Commissie (RCC) en de NVWA. Het helpt daarbij niet dat zij beiden inconsistent zijn in de interpretatie en handhaving van regelgeving. Lidstaten onderling hanteren allemaal ook nog eens verschillende methoden. De industrie wil niets liever dan eenduidige guidance vanuit de Europese Commissie!", besluit Simone.
Voor meer informatie: www.unilever.com