Groente en fruit onder de loep
Sinds 2012 verzamelt Questionmark informatie over producten uit de supermarkt om consumenten te helpen een bewuste keuze te maken. Na vlees, zuivel, eieren, chocola, bier, fris en water, zijn nu ook verse, ingevroren, bewerkte en ingeblikte variaties van de dertig meest populaire groenten- en fruitproducten in Nederlandse supermarkten onder de loep genomen. Zowel fabrikanten als supermarkten mogen zelf meer informatie over hun producten aanleveren. Consumenten kunnen op hun beurt mee bouwen aan de database, door nog niet eerder onderzochte producten te fotograferen en in te sturen.
De gloednieuwe uitbreiding met groente en fruit is een grote hulp voor consumenten, want de echte verhalen achter groenten en fruit kunnen zij niet weten. Als je meer wilt weten dan bij het schap staat vermeld, kun je eigenlijk bijna nergens terecht. Waar komt deze ananas of asperge vandaan? Hoe is die geteeld en vervoerd? En welke invloed heeft de productie van een groente op het milieu of op de omstandigheden waarin arbeiders werken? Wij vinden dat iedereen recht heeft op die informatie om goed te kunnen kiezen.
Arbeidsomstandigheden in groenten en fruit vaak belabberd
Wat is het verhaal van de mensen die in de groente- en fruitsector werken? Dat verschilt enorm per soort groente en fruit. Overal ter wereld waar teelt en oogst arbeidsintensief is, komen de arbeidsomstandigheden van arbeiders onder druk te staan, ook in West-Europa. In tropische landen zijn de arbeidsomstandigheden vaak extra slecht en komt er nog steeds kinderarbeid voor. In Zuid-Europese landen werken vaak migranten, die geen beroep kunnen doen op hun arbeidsrechten. In Nederland lijkt alles goed geregeld, maar ook hier worden aardbeien-, sla- en aspergetelers nog regelmatig betrapt op slechte behandeling en huisvesting van buitenlandse uitzendkrachten. Het maakt dus nogal wat verschil voor welke groente of welk fruit je kiest! Waar je als betrokken consument extra op wilt letten bij de aankoop van je groente en fruit in een Nederlandse supermarkt:
- Ananas, banaan, mandarijnen en sinaasappelsen kennen het grootste risico op uitbuiting van arbeiders. Bij groente zijn dat erwten, boontjes en asperges.
- Kinderarbeid komt nog voor bij sommige appeltelers uit Brazilië, meloenentelers uit Costa Rica en Panama, bananentelers uit Ecuador, Panama en Costa Rica en druiventelers uit Zuid-Afrika.
- De arbeidsomstandigheden en mensenrechten zijn bij de productie van Nederlandse aardappelen, uien, appelen en peren het beste.
Om de verschillende groenten en fruitsoorten te scoren voor impact op het milieu kijkt Questionmark naar teelt en transport, maar ook naar kasverwarming, land- en water, mest- en beschermingsmiddelengebruik. Bij de conserven-, glas- en diepvriesproducten tellen de vriescel, de bewerking, extra ingrediënten en verpakkingen mee. Lokale producten uit Nederlandse kassen slurpen soms wel tien keer meer energie dan seizoensproducten van de volle grond. Transport is ook een energievreter. Het slechtst scoren ingevlogen producten, zoals asperges uit Peru of boontjes uit Kenia. Watergebruik blijkt een groot probleem: door asperges en boontjes uit Peru te halen, voert Nederland miljarden liters water in uit een extreem droog gebied. In de landen waar nog oerbos voorkomt, blijkt ontbossing voor landbouwgrond nog steeds een groot probleem. Waar wil je als milieubewuste consument op letten?
- Kiwi's uit Nieuw Zeeland komen per schip, wat veel efficiënter is. Daarom scoren ze niet slechter dan kiwi's die per vrachtwagen uit Italië komen.
- Sinaasappelen uit Egypte dragen bij aan waterschaarste in dit al droge land.
- De minste invloed op het milieu hebben aardappelen, uien, appelen en peren uit Nederland
Alle informatie bij de hand
"De eindscores van alle producten staan bij elkaar in de Questionmark app. Door te browsen of een barcode te scannen, kunnen consumenten in een handomdraai te weten komen of hun blikje, potje of tomaat een voldoende scoort. Voor de duurzaamste keuze kun je ook voor lokale en seizoensproducten kiezen. Dat is bijna altijd goed."
www.thequestionmark.org