De situatie in de Zuid-Afrikaanse havens, waar al twee weken wordt gestaakt, blijft voorlopig ongewijzigd. De sector verwachtte vanaf het begin dat de staking minstens een week zou duren en heeft plannen gemaakt om de verliezen te beperken, hoewel sommige telers werkeloos hebben moeten aanvaarden dat sommige containers aan de kade niet kunnen worden verscheept.
Bij de Durban Container Terminal staan tienduizenden importcontainers en er is een aanzienlijke achterstand die moet worden weggewerkt wanneer de staking formeel eindigt, wat weken kan duren.
De fruitsector heeft haar oog laten vallen op Walvis Bay (Namibië) en ook de nieuwe fruitterminal van Maputo is een optie. Geen van beide terminals heeft koelinstallaties, maar voor een container met een Genset vormt dat geen probleem.
Sommige exporteurs van blauwe bessen stonden op het punt die weg in te slaan, maar het nieuws van een eerste doorbraak in de onderhandelingen heeft hen ervan overtuigd te wachten.
Cape Town Container Terminal (foto: Druid007 Dreamstime.com)
De telers van blauwe bessen moesten doorgaan met plukken en pallets die al op een schip hadden moeten zijn, opslaan in koelhuizen waar de opslagkosten de pan uitrijzen.
Vergaderingen tussen Transnet en de fruitsector blijven de laatste op de hoogte houden van de stand van de onderhandelingen.
De vakbond die eerst de staking uitriep nadat de loononderhandelingen maandenlang waren vastgelopen, heeft het laatste loonbod aanvaard, terwijl de tweede vakbond blijkbaar nog steeds volhoudt.
Het nieuws dat één vakbond het loonaanbod had aanvaard, werd door de voorzitter van BerriesZA met grote opluchting ontvangen.
"Ik moet echter benadrukken dat we nog lang niet uit de problemen zijn en dat de komende 10 tot 14 dagen absoluut cruciaal zijn om onze export te normaliseren. We moeten ervoor zorgen dat voorrang wordt gegeven aan bederfelijke producten en in het bijzonder aan zachtfruit en vroeg steenfruit, omdat dit van cruciaal belang is voor de duurzaamheid van deze sectoren," aldus Justin Mudge.
"Er is geen lichtpuntje"
De afwezigheid van Zuid-Afrika in Europa geeft meer ruimte aan Peru, waar het aanbod blauwe bessen die van Zuid-Afrika overschrijdt. "Er is geen lichtpuntje," merkt een manager van de blauwe bessensector op.
De prijs van blauwe bessen zal onder druk komen te staan en er zijn telers die na twee eerdere moeilijke jaren zullen moeten stoppen als ze dit seizoen geen goede betalingen krijgen.
Vorig jaar werd het blauwe bessenseizoen ook geplaagd door logistieke problemen; ironisch genoeg heeft de Cape Town Container Terminal nu genoeg kranen om drie aanlegplaatsen te bedienen, maar er zijn geen mensen om ze te bedienen.
De sector is zeer bezorgd over het banenverlies dat opnieuw een moeilijk seizoen voor sommige blauwe bessentelers zou kunnen veroorzaken.
Onverwachte hoeveelheden in koelhuizen verminderen onderhoudstijd
Koelhuizen, waar blauwe bessen werden verpakt voor schepen die niet konden laden, beschikken nu over 75% minder pallets dan vorig jaar.
"Gelukkig is het nu het einde van het citrusseizoen en hadden we geen grote hoeveelheden," zegt de manager van het koelhuis in West-Kaap. "Als dit drie of vier weken geleden was gebeurd, dan hadden we grote problemen gehad. Gelukkig hadden we capaciteit en konden we de hoeveelheden blauwe bessen opvangen."
Dit is normaal gesproken de enige rustige maand in het jaar in dit koelhuis, voordat het druivenseizoen begint. "In deze maand moet mijn personeel verlof nemen en doen we groot onderhoud. Wat de staking heeft gedaan, is dat de opslagkamers vol liggen met fruit. Nu is er geen tijd voor training en verlof. Omdat we het zo druk hebben is ons onderhoudsprogramma zeer intensief, om alles voor het druivenseizoen klaar te hebben. Als de staking nu eindigt en we het laden kunnen hervatten, kunnen we de verloren tijd inhalen."