Listeria monocytogenes en Salmonella stammen zijn regelmatig aanwezig in een voedingsbedrijf. Via de analysetechniek Whole genome sequencing en de inzet van internationale databanken is een veroorzaker van een voedselinfectie tegenwoordig vrij goed worden achterhaald. Het Vlaamse Instituut voor Landbouw-, Voeding- en Visserijonderzoek ILVO begeleidt voedingsbedrijven bij bestrijding van Listeria en Salmonella.
Naast ondersteuning op de werkvloer biedt ook ILVO ook alternatieve diensten aan. Het bedrijf kan zonder koppeling aan internationale databanken aanwezige Listeria monocytogenes en Salmonella stammen binnen een bedrijf onderscheiden.
Een beheersingsplan bevat naast de monitoring van alle ingangsmateriaal, het productieproces en de eindproducten, een focus op de reinigbaarheid van de omgeving en het hygiënisch ontwerp van de machines. Ook het monitoren van de effectiviteit van het reinigings- en desinfectieprogramma is nodig. Speciale aandacht gaat naar het verwijderen van de hardnekkige plekken, de biofilms. Hierin zitten bacteriën, waaronder ook soms Listeria of Salmonella, beschermd onder een slijmlaag. Een doelgerichte aanpak en monitoring is daarvoor nodig.
Een belangrijk verschil bestaat tussen Listeria en Salmonella stammen die zich gedurende langere tijd kunnen handhaven in de productie, en stammen die snel weer geëlimineerd worden. Het zijn de persisterende Listeria en Salmonella stammen die maanden en zelfs jaren, vanuit hun plaats waar ze verankerd zijn, het eindproduct kunnen besmetten die opgepikt worden via de nieuwe benadering. Via deze benadering worden uitbraken accurater dan voorheen terug getraceerd naar het levensmiddelenbedrijf.
Via Whole genome sequencing kan een besmetting tot op stamniveau worden herleid. Bovendien kan deze informatie in internationale bibliotheken verzameld worden waardoor voedseluitbraken ook internationaal en retrospectief bekeken worden. Bedrijven willen de Listeria en Salmonella problematiek beheersen, maar zijn terughoudend tegenover Whole genome sequencing omdat de resultaten in internationale bibliotheken bewaard en vergeleken kunnen worden.
ILVO heeft een alternatief voor Whole genome sequencing uitgewerkt, dat sneller als goedkoper is. De resultaten zijn minder reproduceerbaar en discriminerend. Dat maakt dat de resultaten enkel geschikt zijn om vergelijkingen te maken binnen het bedrijf. Vergelijkingen internationaal zijn hierbij niet mogelijk.
bron: ILVO