Nudges zijn veranderingen in de omgeving waarin mensen keuzes maken. Nudges hebben als doel de beslissing van een persoon naar de 'verstandige' keuze te sturen, zonder alternatieve opties te verbieden of financiële prikkels te beïnvloeden. Uit het promotieonderzoek van Tina Venema blijkt dat de voorkeuren van mensen een belangrijke randvoorwaarde vormen voor de invloed die een nudge heeft op de beslissing. Wanneer mensen sterke voorkeuren hebben voor een van de alternatieve opties is een nudge niet effectief. Venema hoopt vrijdag 17 januari aan de Universiteit Utrecht te promoveren.
Nudges werden geïntroduceerd als een hulpmiddel voor gedragsverandering waarbij erkend wordt dat mensen begrensde rationaliteit hebben en daarom niet van hen kan worden verwacht dat ze altijd al hun beslissingen zorgvuldig overwegen ondanks hun goede bedoelingen. Venema onderzocht in hoeverre bestaande voorkeuren van mensen de effectiviteit van nudges beïnvloeden. Ze onderzocht of gedrag zoals staand werken, suiker toevoegen aan thee, portiegrootte, selectie voor frisdrank en de keuze voor vleesproducten kan worden beïnvloed door nudge-interventies. Venema stelt vast dat de voorkeuren van mensen een belangrijke randvoorwaarde vormen voor de invloed die een nudge heeft op de beslissing.
"Wanneer mensen sterke voorkeuren hebben voor een van de alternatieve opties is een nudge niet effectief en wordt deze overbodig. Het is daarom belangrijk om rekening te houden met bestaande voorkeuren die mensen hebben bij het ontwerpen en testen van nudge-interventies. Nudging sluit aan bij doelen die je al had. Veel keuzes zijn onbewust, maar je hebt wel voorkeuren. Nudging maakt daar gebruik van. Als je iets al niet van plan was, heeft een nudge minder kans van slagen. De gedachte was bijvoorbeeld dat als je mensen een logo van een ijstheemerk liet zien, ze dan die ijsthee zouden kiezen. Dat blijkt niet zo te zijn: alleen mensen die dorst hadden kiezen daarna ijsthee", aldus Venema.
Bron: Universiteit Utrecht / Volkskrant