Tholen - Het aantal vondsten van het Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) in Nederland is opgelopen tot 13. In combinatie met berichten over verspreiding in Spanje en Italië doet dat de twijfel over de huidige Q-status toenemen.
In Nederland kent nu ook de gemeente Reimerswaal een vondst, terwijl de gemeentes Hollands Kroon en Brielle er ieder ook een vondst bij hebben gekregen.
Dat blijkt uit de laatste statusupdate van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA). In totaal maakt die instantie in de update van 11 december ook melding van 8 zware verdenkingen, waarvan 4 in de gemeente Westland. Het aantal vondsten (6) in Westland is ongewijzigd gebleven.
Schadepercentages
Hoeveel schade een besmetting met het virus op het gewas heeft is nog niet helemaal duidelijk. Het virus is voor de mens ongevaarlijk. Op het eerste getroffen bedrijf in Nederland vertoonde 8 procent van de planten virussymptomen.
Op andere getroffen bedrijven varieert de virusschade, zo constateerde de NVWA eind november nog. Soms is de schade minder dan 8 procent, maar veel meer dan 8 procent schade kwam de NVWA nog niet tegen.
Verspreiding zorgt voor twijfels over quarantainestatus
Door het oplopen van het aantal vondsten, wordt inmiddels her en der getwijfeld over het nut van een Europese quarantainestatus (geldend sinds 1 november). Een Q-status zou moeten dienen om verspreiding van het virus in te dammen.
Dat lijkt niet echt goed te lukken, nu het aantal meldingen in Nederland nog steeds oploopt, er ook in Spanje een officieel bevestigde vondst is gedaan in de gemeente Vícar in Almería en Italië ook te kampen heeft met verspreiding van het virus met als gevolg de EPPO-status 'Present, distribution restricted'.
EU wil sneller Q-status vanaf 2020
Invoering van de nieuwe Europese Plantgezondheidsregels op 14 december aanstaande moet gaan zorgen voor sneller Europees ingrijpen. Met de nieuwe wetgeving zal een nieuw virus of een plaag na een eerste melding direct via een noodmelding een status krijgen. Vandaag wordt, onder meer daarover, ook in Europees verband vergaderd.
Uitroeiing blijft moeilijk verhaal
Eerder dit jaar waren er ook al twijfels over het instellen van een Q-status. Zo schatte de NVWA de kans op uitroeiing van het virus in april 2019 al klein: "Om het virus actief te bestrijden zouden bedrijven de teelt moeten ruimen, terwijl er een grote kans is dat het virus dan alweer nieuwe bedrijven heeft besmet. Daarnaast is er een relatief grote kans dat het virus achterblijft in de kas en daarna de nieuwe teelt besmet."
Ook ruim een jaar later is nog veel onduidelijk over bestrijding van het virus, al doen de betrokken instanties er alles aan met protocollen (bekijk ze hier bij TuinbouwAlert) en onderzoeken het kennisniveau over het ToBRF-virus op te schroeven.
Toch kwam er een Q-status, er doorgedrukt door op dat moment nog virusvrije landen die vreesden voor besmetting. Nederland kon vervolgens niet anders dan volgen, terwijl de NVWA ondertussen op verzoek van Europese Unie op zoek was gegaan naar ToBRFV in reguliere controles.