De afgelopen jaren leefde de gedachte dat de groeimogelijkheden voor de export van groente en fruit vooral in markten buiten de Europese Unie lagen en dan met name in Rusland. De exportcijfers onderschreven dit. Tien jaar geleden werd de export naar Rusland geschat op 3,2 miljard euro. Vorig jaar was dit meer dan verdubbeld naar 6,8 miljard. Landbouwproducten waren goed voor 1,5 miljard, ofwel 1,8 procent van de totale exportwaarde van landbouwproducten van 78 miljard euro in 2013.
In de eerste helft van 2014 daalde de export van agriproducten naar Rusland echter met maar liefst 10 procent vergeleken met het voorgaande jaar. In de tweede helft van dit jaar is de export van agriproducten door de boycot zelfs helemaal stil komen te liggen. Minder dan 4 procent van de totale export van groenten gaat naar Rusland, maar vooral telers van fruit en tomaten missen een groot deel van hun exportomzet. Voor Atradius waren de sancties aanleiding om het dekkingsbeleid op de diverse groente- en fruithandelaren extra onder de loep te nemen om zo eventuele risico's juist te kunnen inschatten. Met inachtneming van de sanctiewetgeving wordt waar mogelijk op Rusland nog steeds dekking afgegeven. Tot dusver heeft Atradius ten gevolge van de sancties vanuit Rusland nauwelijks extra vertraagde betalingen en/of faillissementen waargenomen. In de periode voor de Russische boycot waren de prijzen voor kasgroenten al zwak. In september zijn de prijzen van kasgroenten weer hersteld tot het niveau van voor de boycot, of zelfs daarboven.
Rabobank, de grootste verstrekker van krediet in de Nederlandse landbouwsector, stelde onlangs dat de Russische sancties de sector dit jaar naar verwachting meer dan 300 miljoen euro zullen kosten. De afgelopen maanden zijn de vooruitzichten iets minder somber geworden vergeleken met de situatie direct na het instellen van de boycotmaatregelen begin augustus. De euro is begin oktober gedaald naar het laagste niveau in twee jaar en verwacht wordt dat dit een positief effect zal hebben op de export. Verder leidt de export van groente en fruit naar Rusland door landen die niet door de sancties zijn getroffen tot vraag in hun binnenlandse markt. Deze markten kunnen een goed alternatief zijn voor Nederlandse exporteurs. Daarom wordt niet verwacht dat de export in de landbouwsector in 2014 zal afnemen.
Algemene vooruitzichten
De algehele vooruitzichten voor de sector groenten- en fruit zijn positief. Nederland heeft als op een na grootste exporteur van landbouwproducten ter wereld een ijzersterke positie. Groenten en fruit maken het leeuwendeel hiervan uit. In de eerste helft van 2014 groeide de export van groenten met 6 procent. Vooral tomaten doen het goed; de export hiervan is de afgelopen 25 jaar verdubbeld naar 1 miljard kilo. Ook voor aardappels en uien zijn de vooruitzichten positief. De export van fruit nam in het eerste kwartaal van 2014 met 8 procent toe. Tot september groeiden de exportvolumes van peren en appels met respectievelijk 90 en 13 procent. Vooral de verkoopvooruitzichten in nichemarkten als organische producten en snackgroenten (minitomaatjes, minikomkommers en minipaprika's) laten gezonde groeicijfers zien. Met deze mooie verwachtingen en lage schadeclaims over de afgelopen tijd heeft Atradius haar risicoacceptatie op deze sector verhoogd. Bij het afgeven van kredietlimieten is het voor Atradius daarbij wel van groot belang om inzicht te hebben in de meest recente jaarcijfers. Dat is zeker van toepassing in de huidige economische omgeving waarin de ontwikkelingen elkaar snel opvolgen en de impact die dit kan hebben op bedrijven groot kan zijn. Volgens de wet hoeven ondernemingen hun jaarrekening pas 12 maanden na het einde van de balansdatum te deponeren. Dat betekent dat er nog steeds veel bedrijven zijn die hun jaarcijfers over 2013 nog niet hebben gedeponeerd. Voor de kredietbeoordeling die Atradius doet, is het ontbreken van recente(re) jaarcijfers een factor die een negatieve weerslag kan hebben op die beoordeling. Daarom probeert Atradius altijd de meest recente cijfers te verkrijgen, waarbij ook eventuele tussentijdse en/of nog niet goedgekeurde cijfers positief kunnen bijdragen aan de kredietbeoordeling.
Voor meer informatie:
Atradius Credit Insurance N.V.
Tel: +31 (0)20 553 9111
Fax: +31 (0)20 553 2811