Het Zuid-Afrikaanse ministerie van Landbouw bevestigt dat het erin geslaagd is met de Europese Unie een regeling te treffen voor de inklaring van containers met citrus die vastzitten in havens van de Europese Unie. Tot dusver zijn meer dan 300 van de 509 containers ingeklaard en de resterende containers worden momenteel ingeklaard.
De EU heeft nieuwe maatregelen ingevoerd om het risico in verband met de Afrikaanse fruitmot op citrus te reguleren. De nieuwe maatregelen omvatten gewijzigde aanvullende fytosanitaire verklaringen voor grapefruit en easy peelers en een herziene regeling voor koudebehandeling voor sinaasappelen. De maatregelen werden op 21 juni 2022 bekendgemaakt en zouden op 24 juni 2022 in werking treden.
Dit betekende dat zendingen die vanaf 14 juli in Europa aankwamen, aan de nieuwe maatregelen moesten voldoen. Uitgaande van de kortste vaartijd naar de EU betekende dit dat zendingen die Zuid-Afrika verlieten op 24 juni 2022, drie dagen na de bekendmaking, gecertificeerd hadden moeten zijn volgens de nieuwe maatregelen.
Het Zuid-Afrikaanse ministerie van Landbouw heeft de Europese Commissie in een vergadering en via een schriftelijke mededeling uitgelegd dat deze datum onredelijk was. Op het moment van de bekendmaking van de nieuwe maatregelen waren er zendingen gecertificeerd die al naar de EU waren vertrokken en waren sommige zendingen nog onderweg om te worden uitgevoerd. Volgens het ministerie was het onrealistisch om het inspectie- en certificeringssysteem binnen drie dagen te wijzigen.
De redelijke datum voor de naleving van de nieuwe maatregelen zou zijn geweest voor zendingen die Zuid-Afrika op 9 juli 2022 zouden verlaten, rekening houdend met de vereiste aanpassingen van de systemen en de communicatie met de verschillende regelgevende instanties, waarvoor ten minste drie weken vanaf de bekendmaking nodig waren.
De EG drong echter aan op 14 juli 2022 als uitvoeringsdatum. Zoals verwacht begon het Zuid-Afrikaanse ministerie van landbouw na de uitvoeringsdatum vragen van exporteurs te ontvangen over de afwijzing van zendingen in de EU-havens.
De EU-autoriteiten hadden fytosanitaire certificaten nodig die voldeden aan de nieuwe FCM-maatregelen. Het ministerie splitste de gevallen op in alleen documentatie over grapefruit en easy peelers en naleving van de koudebehandeling voor sinaasappelen.
De impasse werd vervolgens doorbroken door de fytosanitaire certificaten met ingang van 22 juli 2022 te vervangen door de juiste aanvullende verklaringen. De sinaasappels bleven een probleem totdat de sector tijdens een vergadering op 25 juli 2022 aan het ministerie mogelijke gelijkwaardigheidsmaatregelen voorstelde met betrekking tot de behandeling van deze zendingen in het kader van de Zuid-Afrikaanse systeembenadering voor Afrikaanse fruitmot.
Het ministerie zegde toe via de betrokken nationale gewasbeschermingsorganisaties (NPPO's) met de EU te zullen onderhandelen over deze gelijkwaardige maatregelen.
De eerste officiële brief is op 27 juli 2022 aan de Nederlandse NPPO gezonden en op 28 juli 2022 is een positief antwoord ontvangen. Op basis van deze overeenkomst is een regeling vastgesteld dat vervangende fytosanitaire certificaten zullen worden afgegeven voor sinaasappelen met een gelijkwaardige verklaring van koudebehandeling. De afgifte van vervangende fytosanitaire certificaten voor sinaasappelen is op maandag 1 augustus 2022 van start gegaan.
Tijdens een vergadering met het bedrijfsleven op 3 augustus 2022 heeft het Zuid-Afrikaanse ministerie van Landbouw ermee ingestemd andere havens van binnenkomst op te nemen nadat zij van Italië opnieuw een positieve reactie had ontvangen over een gelijkwaardige verklaring van koudebehandeling. De havens die door het bedrijfsleven werden voorgesteld als havens waar Zuid-Afrikaanse sinaasappelen werden geweigerd, waren onder meer havens in Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Italië, Nederland, Portugal, Spanje en Zweden. Meer dan 2.000 containers, met een geschatte waarde van R 500 miljoen (bijna 30 mln euro), werden door deze blokkade getroffen.
Voor meer informatie:
Reggie Ngcobo
Department of Agriculture, Land Reform and Rural Development
Tel: +27 66 298 0980
MLO.Minister@dalrrd.gov.za