Areaalkrimp, dalende opbrengsten, hoge consumentenprijzen, tegenvallende consumptie... Het is een nogal somber beeld dat al enkele jaren wordt geschetst van de aspergesector wereldwijd. Maar voor deze typische voorjaarsgroente is er misschien licht aan het einde van de tunnel. Christian Befve, een internationaal gerenommeerde expert, ziet de toekomst van de teelt positief tegemoet, zowel in Frankrijk als in andere landen.
"De Franse sector heeft het niet zo slecht gedaan"
Hoewel Frankrijk dit jaar opnieuw te lijden heeft gehad onder de gevolgen van een grillig seizoen, is het beeld minder eenduidig dan in sommige buurlanden. "Duitsland, Italië, Spanje en zelfs Griekenland, die tot nu toe profiteerden van goedkopere arbeidskrachten, hebben dit jaar de arbeidskosten drastisch zien stijgen en konden daardoor moeilijk reageren. Dit in tegenstelling tot Frankrijk, dat al jaren met dit probleem te kampen heeft en daarom al was begonnen met het mechaniseren van de sector. Als gevolg hiervan is het areaal in Frankrijk dit jaar vrijwel identiek gebleven aan dat van vorig jaar, in tegenstelling tot veel andere teeltlanden".
Wereldwijd dalende opbrengsten
Een andere algemene observatie voor het seizoen 2024 is de lage opbrengst wereldwijd. De oorzaak is klimaatverstoring door El Niño in Peru en overvloedige regenval en te frisse temperaturen in Europa, maar dat is niet alles...
"Wereldwijd is de opbrengst met 20% afgenomen. Het rendement per hectare is gedaald met 20-30%. Natuurlijk is het klimaat medeverantwoordelijk, maar ik denk ook dat we de aandacht hebben laten verslappen. We hebben niet voldoende geanticipeerd met technologische vooruitgang. Als je in deze complexe en zeer technische sector achterover begint te leunen, mis je gegarandeerd de boot."
Het geval Peru
Deze observatie wordt geïllustreerd door wat in Peru gebeurt, waar het areaal in een paar jaar tijd is gedaald van 30.000 hectare naar 18.000 hectare. "Ik het de pioniers van de aspergeteelt in Peru begeleid, die nu 80% van de Peruaanse oogst voor hun rekening nemen. Door nieuwe teelttechnieken te omarmen konden ze de gemiddelde opbrengst verhogen tot 20 ton per hectare, maar een aantal jaren later vielen ze terug op 12 ton per hectare. De problemen komen wanneer je denkt dat je het te goed weet. In een steeds veranderend tuinbouwlandschap moet je anticiperen en je weten aan te passen. Het is altijd mogelijk om de trend te keren met een drastisch herstelplan. Zo was er een Peruaanse teler die me benaderde omdat zijn opbrengst was gedaald. Na slechts drie jaar steeg die weer van 9 naar 19 ton per hectare."
"In het algemeen ben ik ervan overtuigd dat het met de juiste aanbevelingen, ook in de huidige klimaatomstandigheden, mogelijk is om de opbrengst per hectare met 20% te verhogen."
Te hoge consumentenprijzen
Terwijl er aan teeltkant een aantal instrumenten voorhanden zijn om aspergetelers te ondersteunen, zal de crisis niet worden opgelost zonder een heroverweging van de consumentenprijzen. "De moeilijkheden die de aspergesector dit seizoen ondervindt, zijn deels te wijten aan veel te hoge prijzen in de winkel. In tijden van inflatie houden consumenten de prijs van de producten die ze kopen goed in de gaten. Het helpt natuurlijk niet als een kilo asperges meer kost dan een kilo exotisch fruit of vlees. Natuurlijk zijn asperges altijd een topproduct geweest, maar er is een maximumprijs die consumenten, zelfs de beter bemiddelden, niet bereid zijn te overschrijden."
Christian Befve denkt dat een telersprijs van gemiddeld €6-7 per kilo een goed uitgangspunt is. "Prijzen van €17 per kilo in de winkel stimuleren de consumptie daarentegen duidelijk niet. Aan retailers zou de vraag moeten worden gesteld welke marges ze hanteren. Aangezien asperges veel hogere teeltkosten hebben dan aardappelen, lijkt het logisch om de kilomarge te bepalen aan de hand van een vast bedrag in plaats van met een percentage op de prijs. Het werk om de asperges in het schap te leggen is immers niet groter dan bij aardappelen. Toch zijn de marges zo veel hoger."
Naar een stijging van de wereldwijde opbrengst met 15-25% tegen 2025
Om de consumptie te stimuleren, is bijgevolg nood aan dalende verkoopprijzen. Dat kan ook door weer een evenwicht te zoeken tussen vraag en aanbod. "Ik geloof echt dat de trend vanaf volgend seizoen zal worden omgebogen. De geschiedenis van asperges volgt cycli van 10 tot 12 jaar, die telkens worden onderbroken door een crisis. Een areaal van 250.000 hectare wereldwijd is te omvangrijk. Maar 190.000 hectare is dan weer te weinig. We zitten nu op een dieptepunt. De markt moet zich geleidelijk herstellen. Daarom moedig ik telers aan om bij te planten om aan de toekomstige vraag te voldoen, want er is een tekort aan asperges. We voorspellen een toename van 15-25% van het areaal volgend jaar. Met meer volume zullen de prijzen weer in evenwicht komen, wat de consumptie zal stimuleren. De goede tijden liggen in het verschiet en de aspergetelers die volhouden, hebben 8 tot 10 jaar met goede prijzen voor de boeg."
Voor meer informatie:
Christian Befve
Christian Befve & Co
[email protected]
www.befve.com