Een initiatief van het Europees Parlement om nieuwe EU-regelgeving over de vermarkting van pootgoed te wijzigen, heeft de alarmbellen doen rinkelen binnen de aardappelsector, aangezien er zorgen zijn dat de voorgestelde wetgeving het risico op ziekteoverdracht tussen gewassen zou kunnen verhogen. De Europese Commissie introduceerde deze regelgeving afgelopen juli ter vervanging van tien bestaande EU-richtlijnen betreffende de productie en vermarkting van plantaardig uitgangsmateriaal (PRM), inclusief richtlijnen uit 2002 gericht op de vermarkting van pootaardappelen. De Landbouwcommissie (AGRI) van het Parlement, met de Italiaanse Europarlementariër Herbert Dorfmann van de Europese Volkspartij (EVP) als auteur, stelde wijzigingen voor die verder gaan dan de uitzonderingen van de Commissie voor specifieke zaden- en pootgoedruil, en suggereerden een verdere versoepeling van de regels.
Europatat, die de Europese aardappel- en pootgoedhandelaren vertegenwoordigt, uitte zorgen dat de wijzigingen van AGRI de unieke aspecten van aardappelgewassen niet in acht nemen, wat kan leiden tot ernstige gevolgen voor de sector. Volgens Romans Vorss, technisch directeur van Europatat, zouden de voorgestelde uitzonderingen kunnen leiden tot het ontstaan van een parallelle pootgoedmarkt. Het hoofdprobleem voor aardappeltelers in heel Europa zijn de bodemgebonden ziekten en plagen, zoals ritnaalden, die aanzienlijke verliezen kunnen veroorzaken. Zo zag Oostenrijk bijvoorbeeld in 2021 een opbrengstdaling van 10% in aardappelen door deze plagen, wat neerkomt op een verlies van 30.000 ton. Bovendien verergeren klimaatveranderingen deze uitdagingen. In 2022 had Italië een recordlage opbrengst door extreme weersomstandigheden en plaagschade.
Er is bijzondere bezorgdheid over de wijziging van AGRI die telers zou toestaan om elk type PRM, inclusief knollen, uit te wisselen zonder te voldoen aan de bestaande verkoopregels. Deze wijziging gaat verder dan het oorspronkelijke voorstel van de Commissie, dat de uitwisselingen beperkte tot alleen zaden. De mogelijkheid voor ongecontroleerde bewegingen van plantaardig uitgangsmateriaal roept fytosanitaire zorgen op, vooral wat betreft grote aardappeltelers. Europa, als de op twee na grootste aardappelproducent wereldwijd in 2021, handhaaft strikte regelgeving op de import van aardappelen om deze fytosanitaire risico's te beheren.
De uitkomst van de aanstaande stemming blijft onzeker, met verwachte steun van verschillende politieke groepen binnen het Parlement. Er zijn wijzigingen voorgesteld om beperkingen op pootgoedruil van teler tot teler opnieuw in te voeren om verhoogde fytosanitaire risico's te verminderen. Deze wijzigingen hebben steun gekregen van Europatat, Copa Cogeca en Euroseeds. Het Parlement zou volgende week tijdens de plenaire sessie een stemming houden, waarbij de houding van de Raad over deze kwestie tegen de herfst wordt verwacht.
Bron: euractiv.com