De huidige wet- en regelgeving van de Nederlandse overheid en de biologische certificeringsorganisatie Skal sluiten niet aan op de praktijk van de kleine biologische agro-ecologische boer. Uit onderzoek blijkt dat er sprake is van bergen papierwerk, willekeur bij controles, opdraaien voor de kosten van anderen, torenhoge pachtprijzen en subsidies die niet worden uitgekeerd. Hierdoor wordt volgens de Federatie van Agro-ecologische boeren de transitie naar een duurzame toekomstbestendige landbouw gehinderd. De Federatie trekt in een onderzoeksrapport aan de bel en doet aanbevelingen om kleine tuinders te bevrijden uit deze wurggreep. De overheid en Skal moeten veranderingen doorvoeren om de transitie naar 15% biologisch landbouwareaal, de Nederlandse beleidsdoelstelling voor 2030, mogelijk te maken.
Kleine tuinders worden verhinderd in hun werk
Veel vollegronds agro-ecologische tuinders en boeren telen op kleine percelen van 0,5 tot 2 hectare. Deze tuinders hanteren een biologische werkwijze maar ervaren de administratieve en financiële last die het telen onder het biologische Skal keurmerk met zich meebrengt als een belemmering. Ook regelgeving van de Nederlandse overheid staat in de weg. De Federatie van Agro-ecologische boeren heeft samen met lidorganisatie BioTuinders een onderzoek uitgevoerd onder tientallen kleinschalige tuinders.
Esther Kuiler van Ommuurde Tuin en schrijver van het rapport. Fotografie: Dick Boschlo
Esther Kuiler, onderzoeker en biologisch tuinder bij de Ommuurde Tuin, vertelt: "De huidige wet- en regelgeving levert grote stress op voor agro-ecologische tuinders. Zij werken biologisch maar de certificeringsregels van Skal zijn niet geschikt voor kleine tuinderijen met grote diversiteit aan gewassen. Daarnaast zorgt regelgeving van de Nederlandse overheid ervoor dat deze tuinders Europese subsidies mislopen, terwijl ze te maken hebben met hoge pachtprijzen en beperkingen waardoor ze bijvoorbeeld geen fruit- en notenbomen mogen planten."
Aanbevelingen
De belemmeringen waar tuinders nu tegenaan lopen zijn volgens de Federatie van Agro-ecologische boeren op te lossen. De Federatie pleit voor het dragen van certificeringskosten voor biologische landbouw door de overheid. Op die manier draaien kleine tuinders niet op voor extra kosten en wordt gewaardeerd dat zij een bijdrage leveren aan de bodemvruchtbaarheid, biodiversiteit en voedselvoorziening voor de lokale omgeving. Daarnaast is het belangrijk dat de menselijke maat wordt teruggebracht in de Skal Biocontrole waarbij administratieve druk voor kleinschalige bedrijven wordt verlicht. Ook pleit de Federatie voor het toelaten van meerdere instanties voor biologische en agro-ecologische certificering, zoals in omliggende landen als Duitsland al gebeurd, waardoor er ook alternatieve certificeringssystemen kunnen worden ontwikkeld zoals een Participatief Garantie Systeem (PGS). Het is belangrijk dat Nederland gaat deelnemen aan Payments for Small Farmers, een subsidie beschikbaar vanuit de Europese Unie, waarbij er inkomenssteun voor boeren wordt geregeld ongeacht het aantal hectare. Ook is het belangrijk dat tuinders toegang krijgen tot GLB-gelden en dat er een toegankelijke RVO perceelsregistratie komt die geschikt is voor bedrijven met een grote diversiteit aan gewassen. Door deze aanbevelingen uit te voeren kan de Nederlandse overheid met weinig moeite een groter areaal biologische landbouw realiseren en draagt de overheid bij aan het behalen van haar eigen landbouw- en klimaatdoelstellingen voor 2030.
De Federatie van Agro-ecologische boeren
De Federatie van Agro-ecologische boeren bestaat uit 5 lidorganisaties: BioTuinders, Toekomstboeren, CSA netwerk, Biodynamische vereniging en Biocyclische-Veganlandbouw. Agro-ecologische boeren zijn biologisch werkende boeren die ook de 11 ecologische en sociaaleconomische principes onderschrijven die te vinden zijn in het wereldwijd erkende Nyeleni-akkoord. Agro-ecologische boeren verzetten zich tegen de macht van de agro-industrie: multinationals die een oneerlijk en vervuilend landbouwsysteem in stand houden om hun eigen winsten te behouden. Agro-ecologische boeren zijn met hun biologische en ecologische landbouwpraktijken losgebroken uit dit onderdrukkende systeem en bouwen zoveel mogelijk hun eigen afzetketens op.
Reactie vanuit Skal Biocontrole
Nicolette Klijnhout-Klijn, directeur van Skal Biocontrole, reageerde desgevraagd als volgt: "Ik heb met interesse kennisgenomen van het onderzoeksrapport. Het is belangrijk dat de biologische sector toegankelijk is en blijft voor kleinschalige bio-bedrijven. Om die reden heeft de Minister van LNV besloten dat vanaf 2024 kleine 100% bio-landbouwbedrijven geen certificatiebijdragen hoeven te betalen. De uitdaging is om te kijken hoe de biologische certificatie van kleinschalige bedrijven uit te voeren volgens het Europees wettelijk kader en tegelijkertijd oog te hebben voor de uitvoerbaarheid voor kleinschalige bedrijven."
Klik hier voor het onderzoeksrapport.
Voor meer informatie:
Federatie van Agro-ecologische boeren
info@federatieagrecologischeboeren.nl
www.federatieagroecologischeboeren.nl