Op basis van cijfers van het Spaanse ministerie van Landbouw blijkt het pistacheareaal ook vorig jaar weer toegenomen in het Zuid-Europese land: 9.000 hectare meer dan in 2021 om af te klokken op inmiddels 70.200 hectare. 84% van de nieuwe percelen in 2022 bevindt zich in de regio Castilla-La Mancha.
"De markt is snelgroeiend, met veel jonge boomgaarden die nu in productie komen. De pistacheboom heeft, net als de olijfboom, ongeveer vijf jaar bewatering plus één jaar zonder bewatering nodig voordat het vruchten voortbrengt. Met deze gegevens in het achterhoofd zal Spanje over ongeveer tien jaar de vierde grootste producent van pistache ter wereld worden."
In 2022 besloeg het productieve areaal ongeveer 23.300 hectare in Spanje, een derde van het beplante areaal. De gemiddelde opbrengst is bovendien nog laag, want de meeste aanplanten zijn jong. Er wordt dus voor de komende jaren een exponentiële groei verwacht. "En ondertussen blijft het areaal groeien", vertelt Javier Moreno, manager van Mister Pistacho. "De groei vindt plaats in heel Spanje, maar vooral in de provincies Toledo, Ciudad Real en Albacete."
"Aan de ene kant zijn er grote investeerders en agrofoodbedrijven die investeren in pistache, en aan de andere kant zijn er traditionele olijf-, wijn- of graanboeren die overschakelen op pistache, in de hoop grotere winstmarges te kunnen behalen met dit gewas, dat in de teelt tot op zekere hoogte geautomatiseerd kan worden." Daarnaast biedt de pistacheboom een belangrijk voordeel ten opzichte van andere fruit- en notenbomen. "De plant is zeer goed bestand tegen ongunstige klimatologische factoren en omdat ze afkomstig is uit halfwoestijngebieden, weerstaat ze ook goed hittegolven en droogte. Bovendien verdraagt de plant beter de kou dan een olijfboom en omdat ze vrij laat bloeit, is er minder risico dat voorjaarsvorst de oogst schade toebrengt, zoals elk jaar gebeurt met de amandelboom."
"Zo zie je dat de opbrengst dit jaar, ondanks de droogte, erg goed is. En net als bij veel andere fruitbomen ligt de teelt twee weken voor op schema. Er zijn telers die nu al het vroege Larnaka ras aan het oogsten zijn", zegt Javier. "De eerste telersprijzen die ons ter ore komen, zijn prima, veel beter dan die van de voorbije jaren." De pistachesector in Spanje, ondanks dat ze relatief jong is, heeft immers een woelige periode doorgemaakt, zeker op het vlak van de prijzen.
Gegarandeerde minimumprijzen
"Tot ongeveer 6 jaar geleden was de aankoopprijs bij de telers erg hoog, omdat er op de Noord-Europese markt een enorme vraag is naar Spaanse pistache. Ons product wordt er zeer gewaardeerd. Dit vertaalde zich in prijzen die gemiddeld rond de € 9 per kilo lagen. Maar zo'n 5 jaar geleden gebeurde er iets wat wij in de sector helemaal niet leuk vonden."
"Pistache is een bijzonder product. Je moet weten dat je na de oogst slechts 48 uur hebt om pistache te schillen en te drogen om te voorkomen dat hij besmet raakt met aflatoxinen. Destijds waren er in Spanje slechts 8 verwerkingsbedrijven die de oogst van het hele land opkochten en van het ene jaar op het andere, nu 5 jaar geleden, besloten ze een systeem van gegarandeerde minimumaankoopprijzen in te voeren. En wat dacht je? Ze hanteerden allemaal dezelfde minimumprijs voor de teler."
"Opeens ontvingen de telers om te beginnen gemiddeld € 2,80 in plaats van € 9. Daarna ging die prijs wel wat omhoog, afhankelijk van de prijzen waartegen de verwerkingsbedrijven het product verkocht kregen, maar de telersprijs bleef schommelen rond de € 5-6, ruim onder de prijzen die voorheen werden gehanteerd. Terwijl in de schappen van de Europese supermarkten geen prijsdaling werd vastgesteld."
"Dit was echt onnodig. Het gevolg was dat de telers zich gingen organiseren in coöperaties, die zelf verwerkingsbedrijven bouwden, om niet onderworpen te zijn aan de gegarandeerde minimumprijs. Ondertussen is het aantal verwerkingsbedrijven in Spanje van 8 naar 44 gegaan. Zonder overdrijving kan men dus spreken van een revolutie in de Spaanse pistachesector."
Grote volumes in VS en Iran hebben weinig impact op Spaanse teelt
De Verenigde Staten zijn de grootste producent van pistachenoten ter wereld en de klimaatverandering lijkt er niet in het voordeel van de teelt uit te draaien. "Het grootste deel van de teelt vindt er plaats in Californië, in San Joaquin Valley. Er zijn jaar na jaar minder koude-uren, wat gevolgen heeft voor de kwaliteit van het product. Daarom heeft het niveau van de productvoorraden in de Verenigde Staten niet echt invloed op de prijs op de Spaanse markt, in tegenstelling tot wat er bijvoorbeeld gebeurt met amandelen, die momenteel tegen de laagste prijzen ooit worden verhandeld."
"De Spaanse pistache heeft een superieure kwaliteit en daarom een sterke vraag in Europa. De vraag naar het Amerikaanse of Iraanse product is veel lager. En dat zie je terug in de prijzen: vorig jaar steeg de prijs van gedopte Spaanse pistachenoot naar € 23 per kilo. Ter referentie: amandelpitten halen momenteel € 3 per kilo", besluit Javier Moreno.
Voor meer informatie:
Mister Pistacho
Camino de Hontanilla, 1
45360 Villarrubia de Santiago (Toledo) Spanje
Tel: +34 667 35 90 48
info@misterpistacho.es
https://misterpistacho.es