De bezorgdheid over het watertekort in het oosten van Andalusië neemt toe. Cijfers aangereikt door de statistische diensten bevestigen de uitzonderlijke situatie voor de tuinbouwsector. Met name in de provincie Granada was de maand oktober – wanneer regens normaal gezien de watervoerende lagen aanvullen na een periode van droogte in de zomer – uitzonderlijk droog. Er viel slechts 2% neerslag van het gemiddelde in die maand. Ook de evapotranspiratie nam toe in deze warmste oktober sinds 1961.
In Almuñécar heeft deze extra druk op de reeds uitgeputte watervoorraden na verschillende jaren van onvoldoende regenval en "administratieve verwaarlozing" – zo benadrukt teler Francisco García – geleid tot een kritiek niveau van de watervoerende lagen. De tuinbouw bevindt zich in een "wanhopige situatie".
"De watervoerende lagen zijn verzilt door het gebrek aan regen en omdat ze nooit zijn aangevuld, zoals we de overheid al jaren vragen. Dan is het onvermijdelijk dat de belangrijkste watervoerende laag verzilt die alle putten van water voor de irrigatiegemeenschappen moet voorzien. Niemand begrijpt dat er 20 jaar na de bouw van de stuwmeren van Béznar en Rules, die een enorme investering vergden, nog altijd geen kanalen zijn aangelegd om het beschikbare water dan ook effectief te verdelen."
"Na ettelijke aanvragen heeft het stadsbestuur eindelijk aangekondigd dat het de watervoerende laag gaat aanvullen. Maar nu is het waarschijnlijk al te laat", zegt Francisco. "Het is heel goed mogelijk dat het water dat ze erin stoppen niet genoeg zal zijn om het huidige hoge zoutgehalte te verlagen en het water dus geschikt te maken voor irrigatie."
"Door de bureaucratie en de vele afdelingen die de bal in elkaars kamp leggen duurt elke procedure ellenlang en als ze uiteindelijk besluiten om iets te doen, is de oplossing niet langer effectief", klaagt hij. "We eisen dan ook de noodtoestand voor ons gebied, zodat alle acties om dit probleem op te lossen onmiddellijk kunnen worden uitgevoerd. Het is inmiddels vijf voor twaalf."
"Hier in Almuñécar zie je de toestand in de boomgaarden met de dag verslechteren. Sommige telers snoeien reeds hun bomen, waarbij ze slechts een stam van een halve meter en enkele takken laten staan. Zo proberen ze de bomen te redden door ze in een soort van winterslaap te brengen. Maar als ze het overleven, zullen ze pas weer over 2 of 3 jaar fruit geven. Anderen hebben zelfs besloten de boomgaarden volledig aan hun lot over te laten."
"Wie besluit door te gaan, neemt zijn toevlucht tot chemische behandelingen om te proberen de bomen te helpen het zoutgehalte van het water te overwinnen. Maar de planten zijn ernstig verzwakt door het zout en het tekort aan water. Ze worden steeds vaker blootgesteld aan ziekten zoals de "regressieve dood" (schimmelziekte waarbij de plant uitdroogt, te beginnen bij de uiteinden van de takken, nvdr)".
"De subtropische teelt is goed voor 50-60% van het inkomen van de streek"
Op 14 december wordt een 12-uursstaking en een betoging georganiseerd voor het gemeentehuis van Almuñécar, waarmee de tuinbouwsector, gesteund door de bevolking van de gemeente, hun situatie en de nood aan een oplossing op bestuurlijk niveau wil kenbaar maken. "Iedereen met wie we praten, zegt ons te steunen. We willen dat iedereen, ongeacht politieke kleur, zich aansluit bij onze actie op 14 december. Dit is immers niet alleen een tuinbouwkundig probleem. Het is een economisch en sociaal probleem, want dit jaar kijken we aan tegen grote economische verliezen en volgend jaar hebben we misschien gewoon geen inkomsten meer."
"We hebben het over meer dan 3.000 hectare subtropische teelt die tussen de 50 en 60% van het inkomen van de streek vertegenwoordigt. Het levensonderhoud van ongeveer 9.000 gezinnen hangt af van deze activiteit."
"De situatie is ernstig genoeg voor het uitroepen van de noodtoestand. Vandaag ligt het probleem in Almuñécar, maar het verspreidt zich als een lopend vuurtje langs de hele kust van Granada", waarschuwt Francisco. "Ik ga ervan uit dat we die duizenden hectaren subtropische teelt nog kunnen redden en dat technici van de Andalusische of Spaanse overheid, of zelfs aan de sector gerelateerde bedrijven, gauw met een doeltreffende en economisch haalbare oplossing op de proppen komen om ons te verzekeren van kwaliteitsvol water. En het probleem kan zelfs nog groter worden, want als morgen de leiding die zoet water levert aan de stad Almuñécar een defect heeft, is het enige beschikbare water dat uit de watervoerende laag. En die is verzilt en levert dus geen drinkbaar water."
"In de laatste laboratoriumanalyse die ik heb uitgevoerd op het water uit mijn put, had het een geleidbaarheid van meer dan 7.100 µS/cm, een chloridewaarde van meer dan 2.100 mg/l en 780 mg/l natrium." De waarden voor water voor menselijke consumptie in Spanje zijn respectievelijk 2.500 µS/cm, 250 mg/l en 200 mg/l.
Voor meer informatie:
Francisco García
Tel: +34 671 67 01 35 (Spanje)
platerogarcia@hotmail.com