Verschillende Franse biologische organisaties hebben een open brief aan de directeuren van Leclerc, Coopérative U, Carrefour, Auchan, Casino, Intermarché en Cora gestuurd. De inhoud ervan luidt als volgt:
"De torenhoge inflatie waarmee ons land al bijna een jaar te kampen heeft, maakt dat consumenten hun koopgedrag wijzigen. Over het algemeen is er een duidelijke verschuiving naar beneden gaande, met een bijzondere stijging van de vraag naar goedkopere voedingsmiddelen.
Biologische producten en de prijzen van biologische producten worden door deze verschuivingen sterk beïnvloed. De inflatie is echter niet de enige reden waarom consumenten hun koopgedrag wijzigen: ook de ontwikkeling van initiatieven als het HEV-label of Residuvrij Telen, die zich de regels van de diverse milieukeurmerken toe-eigenen hoewel deze bij lange na niet hetzelfde niveau als die van de reguliere normen bieden, schept bij consumenten verwarring.
In deze context is voor u, als leiders binnen de levensmiddelensector, een sleutelrol weggelegd bij het in stand houden van een zichtbaar, aantrekkelijk en gediversifieerd biologisch aanbod. Wij stellen echter vast dat uw merken zich momenteel uit de biologische markt terugtrekken.
Veel teams die zich vroeger met het biologische aanbod van een merk bezighielden worden bijvoorbeeld ontmanteld. Wij constateren bovendien dat het kennisniveau met betrekking tot onze producten en onze sectoren achteruitgaat en stellen met bezorgdheid vast dat biologische producten worden ondergebracht in categorieën met slecht afgebakende grenzen, als "duurzaam assortiment".
Nog zorgwekkender is het feit dat het kleiner worden van het assortiment aan biologische producten in de diverse Franse supermarkten en speciaalzaken zich in rap tempo voortzet: in september 2022 was dit aanbod sinds januari met 7,3% gedaald. Deze daling is nog sneller dan de feitelijke daling van de consumptie van biologische producten, die over dezelfde periode op -5% wordt geschat.
De kloof is zeer zorgwekkend, omdat deze de daling van de vraag dreigt aan te wakkeren. Hoe minder biologische producten worden gepromoot, hoe minder consumenten worden aangemoedigd om ze te kopen. We dreigen in een vicieuze cirkel terecht te komen die binnen enkele maanden complete sectoren in gevaar kan brengen en de inspanningen die overheden, telers en bedrijven in de loop der jaren hebben geleverd om over te kunnen schakelen op biologisch telen, in gevaar kan brengen.
De afgelopen 20 jaar, en in het bijzonder tussen 2015 en 2020, zijn de sectoren gestructureerd om vervolgens in te kunnen spelen op de dankzij de Franse teelt en verwerking sterke stijging van de vraag. Deze ontwikkeling is grotendeels gebaseerd op de verbintenissen die de verwerkers met de telers zijn aangegaan om de door de diverse leveranciers en de consumenten gevraagde hoeveelheden te kunnen garanderen. Biologische telers en hun telersgroepen, de verschillende verwerkers, meestal kleine en middelgrote ondernemingen, hebben flink geïnvesteerd om aan de vraag te voldoen, vooral tijdens de coronapandemie.
Het is van essentieel belang dat deze verwezenlijkingen worden volgehouden en dat de groei van de biologische markt op middellange en lange termijn niet uit het oog wordt verloren: tussen 2016 en 2020 (vóór de pandemie) hebben biologische producten in de diverse Franse supermarkten en speciaalzaken een jaarlijkse groei met dubbele cijfers gekend. Deze groei heeft geleid tot vrijwel een verdubbeling van het marktaandeel van 2,8% naar 5,2%.
De huidige scherpe verkleining van de assortimenten aan biologische producten dreigt echter te leiden tot een ineenstorting van biologische teeltbedrijven en overige bedrijven, met langdurige gevolgen voor de Franse biologische tuinbouw, vergelijkbaar met het zwarte scenario dat de biologische tuinbouw in de jaren 2010 in het Verenigd Koninkrijk meemaakte. Tuinbouwbedrijven die om willen schakelen naar biologisch telen hebben namelijk ten minste 3 jaar nodig om een biologisch label te kunnen verkrijgen, volgens de wettelijke termijn die in het bestek is vastgesteld, en in de praktijk duurt het vaak 5 jaar om deze omschakeling in goede banen te leiden. Om aan de vraag te kunnen voldoen wanneer deze zich herstelt, is het dus van essentieel belang de bestaande sectoren in stand te houden.
We kunnen dit samen doen, door de biologische tuinbouw weer op de kaart te zetten. De recente campagne #Bioréflexe waaraan onze organisaties samen met verschillende interprofessionals, het Agence bio en het ministerie van Landbouw hebben bijgedragen, is een uitstekend initiatief dat moet worden vernieuwd en uitgebreid."
Mathieu Lancry, voorzitter van FOREBIO
Philippe Camburet, voorzitter van FNAB
Didier Perréol, voorzitter van SYNABIO
Foto: Riccardo Milani/Hans Lucas AFP