De vraag naar sinaasappels was dit jaar sterk gestegen door het coronavirus. Je zou verwachten dat ook de mandarijnen van die gestegen vraag konden profiteren maar dat ligt toch anders. Sterker nog, in sommige landen zoals de VS en Zuid-Afrika heeft het succes van de sinaasappel de mandarijn wat overschaduwd. Vooralsnog blijft de vraag naar mandarijnen daardoor stabiel. Vooral in de VS en Europa verwacht men wel dat richting de winter toe de vraag zal stijgen. Wat het aanbod betreft, komen er weinig dikke maten uit Spanje. Voor het noordelijk halfrond verwacht men dit seizoen wel een toename van 5% voor soft citrus. De kwaliteit van mandarijnen uit China is behoorlijk aangetast door de zware neerslag in het land.
Nederland: Corona-effect op mandarijnenverkoop blijft uit, biedt Sinterklaas uitkomst?
Het Spaanse mandarijnenseizoen begon dit seizoen met torenhoge verwachtingen. De Corona-pandemie zorgde gedurende het overzeese seizoen naar een goede vraag van citrus, maar in het Spaanse seizoen is dit Corona-effect vooralsnog uitgebleven. De maatvoering valt dit jaar bijzonder klein uit. Hierdoor loopt de afzet van de dikke maten vlot door, maar gaan de kleine maten een stuk lastiger. Al met al blijft het seizoen nog even achter bij de verwachtingen, maar importeurs blijven positief. Kwalitatief verloopt het seizoen goed en met Sinterklaas in aantocht zal er ook weer de nodige vraag naar de pitufo's ontstaan."
België: Aanbod en vraag in balans
In België is het citrusseizoen goed van start gegaan. Ondanks dat er nog wat overzees volume op de markt is, is de markt van vraag en aanbod goed in balans. De vraag naar mandarijnen en clementines is goed voor de tijd van het jaar. Ook de kwaliteit is mooi en de prijzen liggen op een prima niveau. Dit jaar wordt er 20 tot 25 procent meer Spaans citrus verwacht dan vorig jaar. Een Belgische handelaar verwacht een goed citrusseizoen, omdat het coronavirus de vraag naar citrus stimuleert.
Duitsland: Vraag en aanbod houden gelijke tred
In de Duitse groothandel heeft Spanje momenteel een monopolypositie bij de clementines, Italiaanse waar vindt men slechts sporadisch. Turkse satsuma’s hebben evenwel een goede marktpositie: De latere gebieden in de regio Izmir zijn sinds afgelopen week op de markt en vinden met name op de Duitse groothandelsmarkten gretig aftrek. Meerdere Turkse exporteurs hebben nu de wens uitgesproken om in de nabije toekomst ook meer retailklanten te beleveren.
Over het algemeen kon de vraag zonder problemen gedekt worden. Her en der moesten de bestellingen enigszins worden gereduceerd, onder meer door de algehele horecasluiting. Ook de prijzen wisselen zeer sterk als gevolg van de Corona-crisis. Daarnaast blijkt de Duitse consument nog altijd zeer merkbewust als het gaat om citrus. “Bij veel producten let men tegenwoordig vooral op de prijs-kwaliteit-verhouding. Bij citrus is dit minder het geval en zijn de aloude kwaliteitsmerken als Der Flieger en Götterfrucht nog altijd zeer geliefd.”
Ook het biologische seizoen is goed van start gegaan. Een kleine maand geleden kwamen de eerste Spaanse bio-clementines op de markt, inmiddels zijn met name de rassen Clemenules en Basol rijkelijk voorhanden. “We zien een iets hogere vraag dan anders, aangezien men vanwege het coronavirus nog altijd vitaminerijke producten zoekt. Vraag en aanbod houden echter over het algemeen gelijke tred”, aldus een bio-importeur.
Frankrijk: Switch in variëteiten
In Frankrijk zit men op de markt in een switch tussen twee variëteiten van de mandarijnen waarbij. Hoewel de beschikbaarheid goed is, ligt dat anders bij de kwaliteit. Dit komt deels ook door de weersomstandigheden in Portugal en Spanje. De vraag is echter minder hoog door de lockdown en de nog altijd warme temperaturen waardoor de consumenten eerder voor ander fruit kiezen.
Spanje: Veel kleine maten, toekomstige importheffingen VK ongunstig voor concurrentiepositie
Volgens het Spaanse ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening (MAPA) wordt geschat dat in het seizoen 2020/2021 de oogst van Spaanse clementines en mandarijnen 12% hoger zal zijn dan in 2019/2020. Op dit moment wordt het vrije ras Clemenules het meest geoogst en verhandeld. Hoewel de productie dit jaar lijkt te herstellen, moet er rekening mee worden gehouden dat, door het grotere aantal vruchten in de bomen en de weersomstandigheden van dit jaar, de maten over het algemeen erg klein zijn en er daarom minder kilo's zijn dan oorspronkelijk verwacht.
Net zoals het coronavirus het einde betekende van het citrusseizoen 2019/2020 met de uitbreiding van de eerste golf van de pandemie, zo trof de tweede Europese golf het begin van het nieuwe mandarijn- en clementineseizoen, wat opnieuw de reactie van de markten beïnvloedde en onzekerheid creëerde. In het begin was er een geringe vraag maar die lijkt zich nu enigszins te herstellen, maar de prijzen zijn erg laag in Europa, vooral voor kleine maten, waar het aanbod groter is dan de vraag.
Vanaf 1 januari 2021 kan de export naar het Verenigd Koninkrijk nadelig worden beïnvloed door de mogelijke toepassing van tarieven van 16% op Spaanse clementines en mandarijnen. Indien uitgevoerd, zal dit naar verwachting een sterke impact hebben in de tweede helft van het seizoen. Deze onbetaalbare tarieven voor clementines zouden ervoor zorgen dat Spanje de concurrentie verliest van zijn directe concurrenten uit derde landen op het noordelijk halfrond, zoals Marokko, Egypte of Turkije, terwijl het Verenigd Koninkrijk in het tegenseizoen (Zuid-Afrika) al preferentiële overeenkomsten heeft ondertekend met nul tarieven. Het Verenigd Koninkrijk is, na Duitsland en Frankrijk, de derde grootste markt voor Spaanse exporteurs en er is geen alternatieve bestemming voor deze markt met 66 miljoen consumenten met een hoge koopkracht.
Italië: Veel fluctuatie op de markt in de afgelopen dagen
De Italiaanse markt voor mandarijnen en clementines fluctueert de afgelopen dagen en heeft middel tot middelgrote citrusvruchten nodig. Een groothandel in het noorden van Italië verkoopt momenteel mandarijnen uit Spanje en clementines uit Italië. Prijzen variëren van 0,60 €/kg voor het kleinste product tot bijna 2,00 €/kg voor het fruit met de hoogste kwaliteit.
Wat de productie betreft, in Calabrië begon de oogst in de eerste dagen van oktober en zal doorgaan tot eind februari. Nadat de vroege rassen zijn geoogst, gaan we nu verder met de oogst van de gewone clementine. Droogte en hoge temperaturen zorgden voor een groot aantal kleine maten in de clementines en een snellere rijping van de vruchten. De markt neemt die momenteel niet op. De hoge temperaturen in Italië en in het buitenland, evenals de onzekerheid als gevolg van het Coronavirus, hebben de consumptie nog niet doen stijgen. Producentenprijzen dalen meestal.
De productie van Siciliaanse clementines zal pas de komende weken in het hart komen. De prijzen zijn vrij hoog vanwege de lage productie. Op de markten van Oost-Sicilië liggen de producentenprijzen rond de 0,50 €/kg.
Zuid-Afrika: Mandarijnenmarkt dit keer overschaduwd door sinaasappels
De geschatte opbrengsten voor het afgelopen seizoen in het soft citrus voor Zuid-Afrika kwamen uit op 24,3 miljoen kartonnen (15 kg) wat hoger is dan de eerder gestelde prognose. De export dit seizoen voor deze categorie citrus was ook groter dan in het vorige seizoen (36% meer). Mandarijnen vormen in deze categorie de grootste groep. Maar in dit ongewone citrusseizoen waren het dit keer de sinaasappels die het stukken beter deden dan de mandarijnen. Er gingen op de markt ook wat verhalen rond dat het voor sommige nieuwe late mandarijn-variëteiten een lastige markt was dit jaar.
Nu is het nog te vroeg om wat te zeggen over het aankomende seizoen. In de vroege noordelijke regio’s van Zuid-Afrika volgt straks wel de “november drop” waarin de telers besluiten of ze moeten gaan krenten of niet. Daaruit kunnen ze al een eerste vroege prognose afleiden. In de West-Kaap is het seizoen nu afgesloten en komen de eerste bomen alweer in bloei.
Egypte: Saudische boycot op Turks citrus heeft zijn effect op de Russische markt
De positie op de wereldmarkt en de onzekerheid die de tweede coronagolf in Europa met zich meebrengt is momenteel de grootste zorg voor het Egyptische mandarijnenseizoen. Dit zorgt immers voor snelle veranderingen in de markt en de Egyptische handelaren moet daarop in kunnen spelen. Een van de uitdagingen waar de handel nu voor staat is een Saudische ban op Turks citrus. Veel Egyptisch product gaat immers richting Saudi-Arabië en Rusland net als de Turken. De laatste partij is echter nu gedwongen veel meer richting Rusland te sturen wat zorgt dat de prijzen in Rusland erg instabiel zijn geworden. Afgezien van deze ontwikkeling zien de Egyptenaren ook veel vraag naar citrus in Europa en ook in Oost-Azië en Arabië. Voor het eerst dit jaar zal Egypte ook citrus exporteren naar Japan.
Verenigde Staten: Vraag en concurrentie wordt sterker
Het lijkt erop dat het aankomende mandarijnenseizoen in Noord-Amerika competitief gaat worden. In eigen land is Californië gestart met de vroege oogst van de clementines. Er is dit jaar veel vruchtzetting en dus belooft het een goede oogst te worden. Eerdere warme dagen in het jaar hebben echter gezorgd voor wat moeilijkheden in de irrigatie van de velden.
Voor de mandarijnen verwacht men een prijsverhoging van 15% op de markt. Dit is het gevolg van de duurdere vrachttarieven om de mandarijnen van de West- naar de oostkust te brengen. De FOB voor mandarijnen op de Westkust zal vermoedelijk dalen. De komende twee weken zijn er ook nog Chileense mandarijnen beschikbaar evenals het eerste product uit Marokko en Spanje al verwachten de Amerikanen dat pas rond januari de verkoop van deze laatste twee gaat stijgen. “De kwaliteit is nog niet wat het zou moeten zijn,” vertelt een handelaar uit New-Jersey. De import zal naar verwachting zwaar moeten concurreren met het binnenlands product uit Californië.
Hoewel in het citrus de vraag naar sinaasappelen sterk is gestegen door het coronavirus vanwege het gehalte aan vitamine C in het fruit blijkt die trend in de VS niet over te slaan op de mandarijnen. Die laatste blijft in vraag solide en zelfs iets minder dan vorige jaren. Wel trekt de vraag aan op het moment wat normaal is voor de tijd van het jaar. De prijs voor de consument is nu ook redelijk te noemen.
Chili: Laatste mandarijnen op de markt
De laatste Chileense mandarijnen komen nu op de markt en de export richting de VS concurreert met het binnenlandse product uit Californië. Het merendeels van de Chileense mandarijnen gaat richting de VS en de Chilenen kunnen dit jaar terug kijken op een goed seizoen ondanks de gemiddeld lage prijzen. Chili exporteerde dit jaar 9,8 miljoen kartons richting de VS, in 2019 waren dat 8,5 kartons. Over het algemeen zagen de mandarijnen echter niet zo’n spectaculaire groei in de vraag als de sinaasappelen.
Peru: Groei in mandarijnenexport
Het Peruviaanse seizoen is ook voor dit jaar afgesloten. Het land exporteerde 7,2 miljoen kartons richting de VS en is daarmee de belangrijkste exportbestemming voor Peru. In seizoen 2019 waren dit nog 4,7 miljoen kartons. Omdat de vraag naar citrus sterk was gestegen door het coronavirus hadden de telers wel een betere vraag verwacht naar mandarijnen. In de praktijk viel dat toch anders uit. Het seizoen startte in de lente met hoge prijzen maar tegen juli begonnen die prijzen te dalen en bleven op een laag niveau tot het einde van het seizoen in oktober.
China: Zware neerslag brengt kwaliteit mandarijnen omlaag
Een van de belangrijkste productieregio’s voor mandarijnen is Sichuan waar het areaal en het productievolume niet veel is veranderd ten opzichte van vorig jaar. Maar de kwaliteit is dit jaar minder door de zware neerslag in de regio. Dit zorgt bijvoorbeeld voor een lagere BRIX in de tangarines en ook de schil vertoont meer spots. Het percentage topkwaliteit tangarines is daardoor dit jaar gelimiteerd.
Op het moment is men in China ook gestart met de oogst van de Baba tangarines en deden de Aiyuan tangarines een maand geleden al hun intrede op de markt. Op het moment overstijgt het aanbod de vraag en door de kwaliteit zijn de prijzen gezakt. Dat heeft ook zijn weerslag op de Chinese export van mandarijnen die soms niet geschikt zijn voor de verkoop.
Australië: Meer export richting Japan
Het recordjaar voor citrus van vorig jaar werd gekenmerkt door een 'on crop'. De export van mandarijnen nam toe door het aantal nieuwe aanplant dat Australië de afgelopen tien jaar heeft gezien. Dit jaar is het oogstvolume gedaald vanwege de wisselende peiling in citrus, maar de maatvoering was goed. Citrus Australia voorspelde dat het citrusseizoen 2020 kleiner zou zijn in volume dan vorig jaar, maar bepaalde variëteiten waren lager in volume dan de industrie aanvankelijk dacht, waaronder Murcotts.
Op 30 september had China het grootste deel van de Australische mandarijnen geïmporteerd (13.488 ton). Door de grootte van het gewas is er over het algemeen minder fruit beschikbaar dat voldoet aan de specificaties van de Chinese markt. Thailand en Japan waren ook belangrijke exportmarkten, waarbij Japan meer importeerde dan het voorgaande jaar. In totaal werden er tegen 30 september 58.000 ton mandarijnen geëxporteerd wat gelijk was aan het jaar 2018. Maar de exportwaarde van de mandarijnen was wel hoger dan in 2018. De industrie moest zich aanpassen aan het opereren onder andere omstandigheden dan in het verleden - een virtuele marketingruimte - vanwege het coronavirus. Desondanks meldde Citrus Australia dat de vraag naar citrus wereldwijd erg sterk was.
Voor volgende week: Kaki/Persimmon/Sharon