Dinsdag 10 november verheugde de Europese Commissie zich over het akkoord dat het Europees Parlement en de EU-lidstaten in de Raad hebben bereikt over de volgende langetermijn begroting van Europa en Next Generation EU, het tijdelijke herstelinstrument. Na goedkeuring zal het pakket van in totaal 1,8 biljoen euro het grootste pakket zijn dat ooit uit de EU-begroting is gefinancierd. Het zal bijdragen tot de weder-opbouw van een Europa na COVID-19 dat groener, digitaler, veerkrachtiger en beter geschikt zal zijn om de huidige en komende uitdagingen aan te gaan.
Voorzitter Ursula von der Leyen: "Ik ben verheugd over het akkoord dat vandaag is bereikt over ons herstelplan en het volgende meerjarig financieel kader. Nu moeten we onze inspanningen voortzetten om het akkoord over de volgende langetermijn begroting en Next Generation EU uiterlijk eind van het jaar af te ronden. Burgers en bedrijven die zwaar door de coronacrisis zijn getroffen, hebben hulp nodig. Ons herstelplan zal ons helpen de uitdaging van de pandemie om te zetten in een kans tot herstel, aangestuurd door de groene en digitale transitie."
Europees commissaris Johannes Hahn, belast met de begroting, die zich sinds het begin van het mandaat heeft ingezet voor de totstandkoming van het akkoord: "Dankzij het akkoord van vandaag kunnen specifieke programma's in het kader van de lange termijn begroting voor 2021-2027 (waaronder Horizon Europa, Erasmus+ en EU4Health) worden versterkt. Al met al zal de lange termijn begroting van de EU samen met Next Generation EU meer dan 1,8 biljoen euro bedragen. Hun rol zal essentieel zijn om het herstel te ondersteunen en ervoor te zorgen dat de traditionele begunstigden van EU-fondsen voldoende middelen krijgen om hun werkzaamheden voort te zetten in deze voor iedereen zeer moeilijke tijden."
De belangrijkste elementen van het compromis van 10 november zijn:
- Meer dan 50% van het bedrag zal dienen om de modernisering te ondersteunen door middel van beleid op onder meer het gebied van onderzoek en innovatie, via Horizon Europa: eerlijke klimaat- en digitale transitie via het Fonds voor een rechtvaardige transitie en het programma 'Digitaal Europa'; paraatheid, herstel en veerkracht, via de faciliteit voor herstel en veerkracht, rescEU en een nieuw gezondheidsprogramma, EU4Health.
- Traditionele vormen van beleid zoals het cohesiebeleid en het gemeenschappelijk landbouwbeleid blijven ook aanzienlijke financiële steun ontvangen, die zo noodzakelijk is om in tijden van crisis voor stabiliteit te zorgen en de modernisering van die beleidsvormen te waarborgen, hetgeen moet bijdragen tot het herstel en de groene en digitale transitie.
- 30% van de EU-middelen zal worden besteed aan de bestrijding van klimaatverandering, het hoogste aandeel ooit in de grootste Europese begroting ooit. Het pakket besteedt ook bijzondere aandacht aan de bescherming van de biodiversiteit en aan gendergelijkheid.
- De begroting zal beschikken over versterkte flexibiliteitsmechanismen om te garanderen dat zij in onvoorziene behoeften kan voorzien. Hierdoor is de begroting niet alleen geschikt voor de realiteit van vandaag, maar ook voor de onzekerheden van morgen.
- Zoals voorgesteld in mei 2020 en goedgekeurd door de EU-leiders op 21 juli 2020 zal de EU, om het herstel te financieren, op de markten leningen aangaan tegen gunstigere tarieven dan vele lidstaten dat zouden kunnen doen, en de bedragen herverdelen.
- Een duidelijke routekaart op weg naar nieuwe eigen middelen die voor de terugbetaling van de lening zullen worden ingezet. De Commissie heeft toegezegd uiterlijk in juni 2021 met voorstellen te komen voor een mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens en voor een digitale heffing, met het oog op invoering ervan uiterlijk op 1 januari 2023. Daarnaast zal de Commissie in het voorjaar 2021 het EU-emissiehandelssysteem opnieuw bezien en daarbij nagaan of het kan worden uitgebreid tot de lucht- en de zeevaart. Zij zal uiterlijk in juni 2021 een voorstel doen voor eigen middelen op basis van het emissiehandelssysteem. Voorts zal de Commissie aanvullende nieuwe eigen middelen voorstellen, waaronder mogelijk een belasting op financiële transacties en een aan de bedrijfssector gekoppelde financiële bijdrage of een nieuwe gemeenschappelijke heffingsgrondslag voor de vennootschaps-belasting. De Commissie streeft ernaar uiterlijk in juni 2024 een voorstel in te dienen.
- Wat de bescherming van de EU-begroting betreft, zal de EU nu voor het eerst over een specifiek mechanisme beschikken om haar begroting te beschermen tegen inbreuken op de rechtsstaat, zoals overeengekomen op 5 november. Tegelijkertijd zullen de eindbegunstigden van EU-financiering in de betrokken lidstaat geen negatieve gevolgen van dit mechanisme ondervinden.
Volgende stappen
De verordening inzake het meerjarig financieel kader (MFK-verordening) en het interinstitutioneel akkoord die vandaag zijn goedgekeurd, moeten nu formeel door het Europees Parlement en de Raad worden aangenomen overeenkomstig hun eigen regels en procedures.
Parallel daarmee moet worden voortgewerkt met het oog op de definitieve aanneming van alle andere elementen van het pakket met inbegrip van de sectorale wetgeving en het eigenmiddelenbesluit.
Met betrekking tot het eigenmiddelenbesluit, dat de Commissie in staat stelt leningen aan te gaan, is eveneens ratificatie vereist door alle lidstaten, overeenkomstig hun grondwettelijke vereisten. Het Europees Parlement heeft tijdens de plenaire vergadering van september al een positief advies over deze wetgeving uitgebracht. De aanneming door de Raad is de volgende stap.
Tegelijk moeten de onderhandelingen over de jaarlijkse begroting voor 2021 plaatsvinden. De bemiddelingsperiode van 21 dagen, waarin het Europees Parlement en de Raad tot een akkoord moeten komen, loopt van 17 november tot en met 7 december van dit jaar.
De Commissie blijft zich ten volle inzetten om het proces te begeleiden.
Achtergrond
De Commissie heeft haar voorstel voor de volgende langetermijn begroting van de EU op 2 mei 2018 ingediend. Het kadervoorstel werd onmiddellijk gevolgd door wetgevingsvoorstellen voor de 37 sectorale programma's (bv. cohesie, landbouw, Erasmus, Horizon Europa enz.). Tussen 2018 en begin 2020 werkte de Commissie nauw samen met de roterende voorzitterschappen van de Raad en met het Europees Parlement om de onderhandelingen vooruit te helpen.
Als reactie op de ongekende crisis als gevolg van het coronavirus stelde de Europese Commissie op 27 mei 2020 het tijdelijke herstelinstrument Next Generation EU van 750 miljard euro voor, alsmede gerichte verhogingen van de lange termijn begroting van de EU voor 2021-2027.
Op 21 juli 2020 bereikten de staatshoofden en regeringsleiders van de EU een politiek akkoord over het pakket. Sindsdien hebben het Europees Parlement en de Raad, met deelname van de Europese Commissie, elf politieke trialogen gehouden over het akkoord om de definitieve parameters ervan te verfijnen.
Voor meer informatie: www.ec.europa.eu