Caledonia Potatoes opende deze week haar deuren voor bestaande en potentiële klanten voor de presentatie van haar nieuwe aardappelrassen.
"Dit was een geweldige gelegenheid om weer eens één-op-één met onze klanten te kunnen praten. We nemen doorgaans ook deel aan vakbeurzen maar dat was dit jaar uiteraard niet mogelijk. Het uitnodigen van mensen hier op ons bedrijf betkende wel dat we meer tijd voor hen vrij konden maken," begint Robert Doig, de directeur van Caledonia Potatoes. Dit bedrijf werd in juli opgericht na zich afgesplitst te hebben van The Caithless Group.
Samen met Finlay Dale, coördinator export en veredeling, en Andrew Lamont, manager sales en logistiek, praat Robert over een aantal van de uitdagingen waarmee telers van pootaardappelen momenteel te maken hebben.
"Eén van de grootste problemen voor de pootaardappelsector is de zwakke vraag naar nieuwe en innovatieve rassen. Consumenten zijn eraan gewend steeds dezelfde rassen in het winkelschap te zien en hebben geen behoefte aan nieuwe. Retailers, die voorheen een grote verscheidenheid aan rassen inkochten, zijn hiermee gestopt toen discounters opkwamen en zij zich gedwongen zagen te bezuinigen om de concurrentie met deze budgetketens aan te kunnen gaan. Het is nu eenmaal voordeliger om minder verschillende rassen in het winkelschap te hebben staan," legt Robert uit.
"Op de lange termijn is dit een grote zorg, omdat de toepassing van bepaalde gewasbeschermingsmiddelen wordt verboden en de bestaande rassen vaak niet bestand zijn tegen de plagen en ziekten waaraan zij blootstaan. We hebben dus behoefte aan rassen die sterker zijn en beter bestand zijn tegen virussen en ziekten zodat er minder of zelfs geen chemische gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn bij de teelt."
"Aardappelcystenaaltjes (PCN) vormen een groot probleem in Engeland en komen ook steeds vaker in Schotland voor. Het is daarom belangrijk dat er rassen worden ontwikkeld die resistent zijn tegen deze plaag nu er geen chemicaliën meer kunnen worden toegepast."
Caledonian Rose
"Misschien is de tijd gekomen dat retailers beseffen dat ze niet op prijzen kunnen concurreren met discounters en zich moeten onderscheiden door een breder aanbod aan aardappelrassen aan te bieden. Hiermee zouden kansen worden gecreëerd voor nieuwe rassen," vervolgt Robert.
"Voor de verwerkende sector is het een heel ander verhaal. Deze staat veel meer open voor nieuwe rassen en wordt niet geleid door de klantenvraag naar een bepaald ras voor frites, want een frietje is nu eenmaal een frietje en chipje een chipje. Zij zijn dus vrij snel overgeschakeld op nieuwe rassen met bepaalde specifieke eigenschappen," legt Finlay uit.
Vandaag de dag gaan er niet uitsluitend meer industrieaardappelen naar chips- en fritesproducenten, omdat ook de vraag naar in de magnetron te bereiden aardappelproducten, kant-en-klare stamppotaardappelen, voorgesneden frites en aardappelschijfjes, fors is toegenomen.
Caledonia Potatoes werkt samen met het James Hutton Institute en Scottish Enterprise aan projecten voor de ontwikkeling van nieuwe rassen. Om een nieuw ras te ontwikkelen, begint Caledonian Potatoes met 15.000 - 20.000 unieke planten. Binnen een aantal jaar wordt dit aantal teruggebracht tot twee à drie die geschikt worden geacht voor de markt, een proces dat wel acht jaar in beslag kan nemen. De aardappelen worden vervolgens op verschillende plaatsen in Schotland, Engeland en het buitenland getest om te bepalen hoe ze presteren onder de diverse klimatologische omstandigheden. Dit gebeurt gedurende een aantal jaren omdat het weer per jaar sterk kan verschillen.
Klik hier voor een overzicht van de beschikbare rassen.
Caledonian Potatoes exporteert naar Egypte, Israël, Spanje, Marokko en de Canarische Eilanden.
Robert legt uit dat er altijd een afweging tussen tijd en geld plaats moet vinden wanneer het aankomt op de snelheid waarmee een nieuw ras kan worden ontwikkeld.
Caledonian Pearl
Klimaatverandering maakt het proces nog gecompliceerder, mede gezien het feit dat de omstandigheden in welk land dan ook vrijwel zeker binnen nu en tien jaar anders zullen zijn. Hoe kun je hier rekening mee houden?
"Het is een beetje als in een glazen bol kijken. We moeten nu eenmaal risico's nemen en we kunnen niet iedere variabele afdekken met slechts één ras. Vandaar dat we een breed scala aan rassen moeten testen om de toename van virussen en ziekten en klimaatverandering op te kunnen vangen," zegt Robert.
"Het feit dat retailers maar een beperkt aantal rassen aan willen bieden, vormt een groot risico voor de toekomst want hoe minder rassen hoe minder flexibel we zijn," legt Andrew uit. "Water zal ook een enorm probleem gaan worden en daarom is het erg belangrijk om te kijken naar rassen die goed gedijen met minder water."
Brexit
Normaal gesproken exporteert Groot-Brittannië elke winter zo'n 30.000 ton (met een waarde van €15 mln) pootaardappelen naar het Europese vasteland. Brexit zou een ernstig probleem kunnen vormen voor Britse exporteurs van pootaardappelen. Als er inderdaad geen akkoord wordt bereikt dan zal de sector na 31 december helemaal niet meer kunnen exporteren.
"Onze belangrijkste exportseizoen loopt van januari tot maart. We zullen een klein deel van onze producten nog voor Kerst kunnen exporteren maar afnemers willen niet dat alles tegelijk binnenkomt omdat ze dan in de problemen komen met de bewaring. Als de export stil komt te liggen dan zullen afnemers op zoek gaan naar nieuwe leveranciers met het gevaar dat ze niet meer bij ons terugkomen," legt Robert uit.
"Het Midden-Oosten en markten in het zuidelijke Middellandse Zeegebied zullen weinig problemen opleveren. Wellicht zal er een lichte tariefverhoging komen. Dat gezegd hebbende is het wel zo dat zelfs een tariefverhoging van 4% ertoe kan leiden dat er nog maar weinig te verdienen valt nadat we onze producten hebben verladen en verkocht. Het zou dus zo kunnen zijn dat het echt niet meer loont."
"IP-rassen zullen het op de korte termijn wel redden als we klanten vijf jaar pootgoed in plaats van acht jaar leveren en telers zelf laten vermeerderen. Dit zou echter toch ook weer leiden tot een omzetdaling," zegt Andrew.
Het meest frustrerende van Brexit is de onzekerheid die zij met zich meebrengt. Deze wordt in alle sectoren wordt gevoeld en maakt het onmogelijk om plannen te maken.
"Zelfs als we maar korte tijd niet kunnen exporteren dan liggen we eruit. Het is erg frustrerend om te bedenken dat als er wel afspraken waren gemaakt de inkomsten voor Schotland en het VK behouden waren gebleven," zegt Robert tot besluit.
Voor meer informatie:
Robert Doig
Caledonia Potatoes
+44 1738 446 723
robert@caledoniapotatoes.com