Tholen - Ondanks alle aandacht voor gezondheid en koken in de media en het maatschappelijk debat, blijft de consumptie van groenten jaar in jaar uit stabiel. Die van fruit laat sinds 2016 zelfs een dalende trend zien. "Dat verbaast ons zeer en baart zorgen. Was al die aandacht er niet geweest, zou de consumptie van groenten en fruit wellicht gedaald zijn", zei Richard Schouten, directeur GroentenFruit Huis tijdens de aftrap van de actie ‘Gezonde Boodschappen voor Iedereen’. Een twintigtal maatschappelijke organisaties waaronder de Hartstichting, Diabetesfonds, belangenorganisaties en kennisinstellingen, willen consumenten bewegen gezonder te eten en doen een beroep op de overheid om de btw-verhoging op groenten en fruit terug te draaien dan wel andere maatregelen te treffen. Prijsprikkels kunnen consumenten bewegen gezondere keuzes te maken, adviseert ook de WHO.
Denise van Vliet van GroentenFruit Huis deelde donderdag pakketjes met de dagelijks aanbevolen hoeveelheid groenten en fruit uit aan het publiek op het Plein in Den Haag. Ook Hugo de Jonge, minister van Volksgezondheid, nam de gezonde boodschappen in ontvangst, foto GroentenFruit Huis/VidiPhoto .
Sinds 1 januari daalden de verkoopcijfers (t/m week 32) van fruit verder met 2 procent. De groentenverkoop steeg wel, met 1 procent. GroentenFruit Huis vermoedt een relatie met het verhoogde btw-tarief dat per 1 januari inging. Zij lieten een een quickscan uitvoeren door onderzoeksbureau Multiscope. Daaruit blijkt dat zo’n 18% van de consumenten aangeeft minder fruit te kopen en 14% minder groenten te kopen als gevolg van de btw-verhoging. Met name de lagere inkomensgroep raakt steeds meer op achterstand. Gemiddeld wordt minder dan 57% van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid groenten en fruit gegeten.
Carla Dik-Faber (CU) en Laura Bromet (GroenLinks) met daarachter Adri Bom-Lenstra (gedeputeerde provincie Zuid-Holland) steunden de actie in persoon en namen een healty snack uit de muur. Links Richard Schouten en Kees Wantenaar van GroentenFruit Huis
Gezonde boodschappen
De organisaties doen een beroep op de politiek om nu serieus werk te maken van gezond voedsel. In Den Haag is daarom aan Kamerleden de website www.gezondeboodschappen.nl gepresenteerd. Deze informatiesite biedt inzicht in consumptiecijfers, aankoopcijfers, prijsbeleving van consumenten en in rapporten die aantonen dat een hogere consumptie van groenten en fruit bijdraagt aan een gezondere en duurzame levensstijl. GroentenFruit Huis wil dat de overheid zich harder inzet om de consumptie van groenten en fruit te bevorderen en dat niet aan supermarkten overlaat. Er is een gezonde omgeving nodig. Richard Schouten: “Wij pleiten voor aanpassing van het kabinetsbeleid naar een lager btw-tarief op groenten en fruit en andere maatregelen die bijdragen aan een hogere consumptie van groenten en fruit." Met name kinderen eten te weinig groenten, wat voor de toekomstige consumptie weinig goeds belooft. Gezondeboodschappen pleit daarom voor maatregelen die zorgen voor een gezonde omgeving (gezonde school en sportkantine, schoolfruit, vergader groenten en fruit) en ondersteuning van gezonde gedrag (voedselonderwijs, schooltuintjes en informatie zoals Veggipedia en Ga voor Kleur).”
80 procent van de ondervraagde consumenten vindt dat btw op groenten en fruit omlaag moet. (cartoon van Hein de Kort )
Consumentenonderzoek
Uit een consumentenonderzoek, begin september uitgevoerd door onderzoeksbureau Multiscope in opdracht van GroentenFruit Huis, blijkt dat twee derde van de consumenten meent dat prijsmaatregelen helpen om de aankoop van gezonde boodschappen te stimuleren. Opvallend is dat consumenten de prijs van vers fruit als duurder ervaren dan de prijs van verse groenten. In werkelijkheid lag de gemiddelde consumentenprijs in 2018 per kilo fruit (€ 2,24) juist lager dan de kiloprijs groenten (€ 2,91). Dit verklaart mede de aankoopdaling in vers fruit.
Medewerkers van het GroentenFruit Huis deelden pakketjes uit aan voorbijgangers die de actie wel konden waarderen. (foto GroentenFruit Huis/VidiPhoto)
Achterstand vergoot
Groenten en fruit hebben het grootste aandeel in de zogeheten ‘Schijf van Vijf’. Tegelijkertijd blijft de consumptie van groenten en fruit van alle aanbevolen voedingsmiddelen het meest achter bij de dagelijks aanbevolen hoeveelheid van 250 gram groenten en 200 gram fruit per dag. Iedere Nederlander, groot of klein, arm of rijk, heeft dezelfde behoefte aan 'Gezonde Boodschappen'. Het gemiddelde ligt nu op 131 gram groenten en 113 gram fruit per persoon. Als gevolg van de btw-verhoging op groenten en fruit raakt de lagere inkomensgroep steeds verder op achterstand met op de koop toe alle negatieve gevolgen voor onder andere gezondheid en duurzaamheid. De recente cijfers van IRI bevestigen nogmaals dat hoe hoger het besteedbaar inkomen per huishouden, des te groter de aankoop van verse groenten en fruit.