De Nederlandse akkerbouw kampt met een verslechterende financiële positie nu de aardappelprijzen hard onderuitgaan. Ook de opbrengsten voor suikerbieten en tarwe vallen tegen. Volgens transactiedata van ABN AMRO nam de liquiditeitspositie van de gemiddelde akkerbouwer tussen januari en november 2025 met 34.000 euro af.
© ABN AMRO
De aardappelmarkt kwam in 2025 onder druk te staan door overcapaciteit. Na hoge prijzen in 2024 was een groot deel van het teeltplan gericht op aardappels, waardoor het areaal in de vier grootste Europese aardappellanden met 7 procent toenam.
Dalende export
Tegelijkertijd viel de vraag tegen, onder andere door lagere afname door fastfoodketens en dalende export. Door gunstige weersomstandigheden begon het teeltseizoen vroeg en waren de opbrengsten per hectare uitzonderlijk hoog.
© ABN AMRO
"Door overcapaciteit bewoog de aardappelprijs op de vrije markt naar slechts enkele centen per kilo. Aardappelen werden zelfs als veevoer verkocht," stelt ABN AMRO. Ongeveer 80 procent van de aardappelafzet loopt via contractprijzen, wat voor de meeste telers de impact beperkt. De overige 20 procent, die via de vrije markt wordt verkocht, zag de prijzen instorten.
Aardappelen 35 procent van inkomsten
Aardappelen vertegenwoordigen circa 35 procent van de inkomsten van een akkerbouwbedrijf. Andere gewassen zoals suikerbieten en graan konden het verlies slechts beperkt compenseren.
© ABN AMRO
Ondanks een stijging van de inkomsten met 95.000 euro in vergelijking met vorig jaar, verslechterde de liquiditeit omdat de kosten harder stegen. Vooral pacht, brandstof voor beregening en voorjaarskosten zoals zaden, pootgoed en loonwerk drukten zwaar op de begroting.
Investeringen vaak uitgesteld
Door tegenvallende resultaten worden investeringen in nieuwe machines of opslagcapaciteit vaak uitgesteld. ABN AMRO merkt op dat dit de druk op de liquiditeit tijdelijk dempt.
© ABN AMRO
Het Nederlandse akkerbouwareaal blijft groeien, mede door grond die vrijkomt uit opkoopregelingen in de melkveesector. Tegelijkertijd proberen marktpartijen het aardappelareaal te beperken om de markt weer in balans te brengen. Cosun, de Nederlandse suikerbieten-coöperatie, geeft leden 10 procent minder leveringsbewijzen om overaanbod te voorkomen.
Grootste bedrijven gevoeliger voor prijsschommelingen
Het onderzoek laat zien dat de trends in inkomsten en uitgaven vergelijkbaar zijn voor verschillende inkomensgroepen, met uitzondering van de grootste bedrijven die gevoeliger zijn voor prijsschommelingen op de vrije markt.
© ABN AMRO
Door de slechte opbrengsten in 2025 treden akkerbouwers vaker in hun reserves. "Wij zien een lichte stijging van bedrijven die tijdelijk in het rood staan. Desalniettemin blijft het aandeel historisch gezien laag," aldus ABN AMRO. De bank verwacht een beperkte piek in liquiditeitstekorten in het tweede kwartaal van 2026 door hoge voorjaarskosten, waarna deze geleidelijk afneemt.
Voor akkerbouwers blijft het vinden van een balans tussen opbrengsten, kosten en teeltplan een uitdaging in 2026.
Bron: ABN AMBRO
