De Ecuadoraanse plantgezondheidsdienst Agrocalidad heeft officieel bevestigd dat de bananenschimmel TR4 is aangetroffen op een plantage in de provincie El Oro. Meteen na de bevestiging zijn er noodmaatregelen genomen, waaronder een fytosanitaire noodtoestand die zes maanden van kracht blijft.
TR4 wordt wereldwijd beschouwd als een van de grootste bedreigingen voor de bananenteelt. Er bestaat namelijk geen gewasbeschermingsmiddel tegen deze schimmel, en ook zijn er geen resistente commerciële bananenrassen beschikbaar. De besmetting werd vastgesteld na laboratoriumonderzoek en een standaard diagnoseprocedure. De schimmel vormt een risico voor bananen, bakbananen, orito en andere soorten uit de bananenfamilie.
© Acorbanec
Volgens Richard Salazar, directeur van bananenexportvereniging Acorbanec, is deze dreiging niet nieuw. "We wisten dat dit eraan zat te komen. De sector is al jaren in voorbereiding", zegt hij. "Er is geen remedie, dus draait alles om biosecurity. Elke teler moet zijn bedrijf nu beschermen alsof het om zijn eigen gezondheid gaat."
De besmetting werd vastgesteld op een plantage van ongeveer 7 hectare. De aangetaste planten zijn direct verwijderd, en binnen een straal van vijf kilometer is een intensieve monitoring gestart. Tot nu toe lijkt de situatie onder controle. "Het lijkt ingedamd. In Colombia hebben ze destijds ook snel kunnen ingrijpen en verdere verspreiding voorkomen", aldus Salazar.
Agrocalidad benadrukt dat er geen risico is voor de volksgezondheid of voor consumenten. De besmetting heeft geen invloed op de export, de kwaliteit of de prijs van de Ecuadoraanse banaan. Het besmette gebied is afgegrendeld en wordt strikt gecontroleerd volgens nationale en internationale protocollen.
De noodtoestand is uitgeroepen door de overheid om sneller toegang te krijgen tot overheidsmiddelen en internationale steun. Daarmee kunnen onder meer het epidemiologische toezicht worden versterkt en technische ingrepen worden versneld, zonder dat telers daar de dupe van worden. Sinds de eerste verdenking in september 2025 is het Nationaal Noodplan geactiveerd, met onder meer mobiele teams, ontsmettingsposten, gespecialiseerde technici en steun van internationale experts.
Binnen de hele exportketen zijn de biosecuritymaatregelen aangescherpt. "Net als bij corona geldt: als er een noodtoestand is, moet iedereen zijn gedrag aanpassen", zegt Salazar. Maatregelen zoals toegangscontrole op plantages, ontsmetting van voertuigen en schoenen, beperking van onbevoegd personeel en verscherpt toezicht op havens, luchthavens en grenzen zijn nu prioriteit.
© Acorbanec
Acorbanec stelt dat er op korte en middellange termijn geen risico is voor de teelt of bevoorrading. "De teelt loopt gewoon door en de markt blijft vertrouwen houden. We zijn al maanden waakzaam en de schimmel is niet verder verspreid", aldus Salazar. Sterker nog: de Ecuadoraanse bananenexport laat tot nu toe dit jaar een positieve lijn zien.
De samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven is cruciaal gebleken. Acorbanec is actief betrokken bij het Technisch Comité Fusarium, samen met Agrocalidad, telers, exporteurs, universiteiten en onderzoeksinstellingen. Ze overleggen regelmatig over de situatie en passen waar nodig de aanpak aan. In het veld wordt continu gemonitord, met hulp van technici en moderne middelen zoals drones.
Waakzaamheid en samenwerking blijven essentieel. "Dit is niet de eerste en zeker niet de laatste ziekte waar de sector mee te maken krijgt", besluit Salazar. "Wat telt is dat we blijven handelen met verantwoordelijkheid, discipline en gezond verstand."
Voor meer informatie:
Richard Salazar
Acorbanec
Tel: +593 98 985 7025 (Ecuador)
[email protected]
www.acorbanec.com