De granaatappelmarkt wordt dit seizoen gekenmerkt door flinke oogstverliezen in delen van het Middellandse Zeegebied, veroorzaakt door ongunstige weersomstandigheden. In sommige regio's wordt dat deels gecompenseerd door grotere maten en een toenemende rol van de verwerkende industrie. In heel Europa zorgt de verminderde beschikbaarheid uit Italië, Spanje, Griekenland en Turkije voor onbalans op de markt, terwijl Noord-Europese landen wel voldoende aanbod melden, maar met een terughoudende vraag.
In Italië liggen de opbrengsten door het natte en koude voorjaar zeker 30% lager dan normaal. Dankzij de beperkte vruchtzetting zijn de granaatappelen echter gemiddeld groter, wat ze aantrekkelijker maakt voor de versmarkt. In Apulië komt het seizoen vroegtijdig ten einde vanwege vorst en regenval die schade aan de oogst hebben aangericht.
Spanje sluit een seizoen af waarin een groot deel van het fruit als klasse II werd bestempeld. Het land had daarnaast te maken met felle concurrentie uit Marokko en een afname van het areaal voor traditionele granaatappelrassen.
© Viola van den Hoven-Katsman | AGF.nl
In Nederland creëren de beperkte Turkse volumes ruimte voor import uit Peru, al blijft de vraag rond Kerst relatief vlak. In Frankrijk blijft de binnenlandse teelt beperkt tot zo'n 600 ton, met een duidelijke focus op verwerking. Duitsland meldt ruime aanvoer uit Turkije, Spanje en Italië, maar de consumptie blijft daar vooralsnog tam.
Turkije kent dit jaar een van zijn kortste granaatappelseizoenen in jaren. De oogst ligt naar schatting 35% lager dan vorig jaar, en vergeleken met 2023 is het totale volume zelfs met de helft afgenomen. Daardoor komt de vraag eerder op gang, en wordt vanaf januari een krappe beschikbaarheid verwacht.
India vormt een uitzondering: de teelt blijft daar stabiel en de export groeit. Dat komt door een sterke binnenlandse vraag en stijgende telersprijzen.
In Noord-Amerika houden vroege leveringen uit Israël en het staartje van het Californische seizoen de markt op gang tijdens de feestdagen. De prijzen zijn er iets hoger door gestegen kosten. Zuid-Afrika is inmiddels begonnen met vroegrijpe rassen en verwacht een grotere oogst dan vorig jaar. De export herstelde met 23%, voornamelijk richting de verwerkende industrie.
Peru start het seizoen met een vertraagde piek in het volume en richt zich vooral op de Europese markt. Chili bedient met zijn beperkte, maar stabiele teelt vooral nichesegmenten, gesteund door betrouwbare logistiek.
Italië: lagere opbrengsten, grotere maten
Het granaatappelseizoen in Sicilië begon moeizaam door een koude en natte lente. Daardoor verliep de bloei lang en onregelmatig, wat leidde tot een 30% lagere opbrengst dan normaal. Tegelijkertijd zorgde de beperkte vruchtzetting ervoor dat de vruchten die wel aan de bomen hingen, flink groter uitvielen. Die grotere maten zijn juist zeer gewild op de versmarkt.
"Naast problemen met de vruchtzetting hadden we te maken met aanhoudende bladluisdruk. Die werd versterkt door de hoge temperaturen in september en de toestand waarin de planten toen verkeerden. De vochtige lente heeft bovendien de ontwikkeling van schimmels als Alternaria en Botrytis in de hand gewerkt", meldt een Siciliaans bedrijf.
De oogst van het Wonderful ras begon in de eerste week van oktober. In Oost-Sicilië beslaat deze variëteit zo'n 80% van het areaal. Ze staat bekend om haar dieprode kleur en zoete smaak, en ondanks het algemene oogstverlies lijkt de kwaliteit en hoeveelheid van dit ras dit jaar veelbelovend. De vraag naar granaatappelen blijft stabiel en laat al jaren een stijgende lijn zien, zowel voor verse consumptie als voor sap.
Toch kent de sector ook structurele uitdagingen. In Oost-Sicilië zijn de afgelopen jaren veel boomgaarden gerooid vanwege teeltproblemen. In veel gevallen speelde een gebrek aan vakkennis bij het beheer van de boomgaarden een grote rol, wat leidde tot kwaliteitsverlies en lagere opbrengsten, en daarmee onrendabele teelt. Een goed beheer van de boomkruin en een uitgebalanceerde bemesting zijn essentieel om de teelt van granaatappelen duurzaam te maken.
Ook in Apulië viel de oogst tegen, voornamelijk door extreem weer. Lentevorst beschadigde bepaalde teeltgebieden, en zware regenval in de herfst zorgde voor scheurende vruchten. Daardoor zal het seizoen waarschijnlijk al halverwege december ten einde lopen, wat voor tekorten tijdens de feestdagen kan zorgen.
"Ook in andere landen rond de Middellandse Zee, zoals Spanje, Griekenland en Turkije, liggen de volumes lager dan normaal. Dit beperkt de totale beschikbaarheid verder", aldus een ander bedrijf. Tegelijkertijd wordt er wel volop geïnvesteerd in verwerking en productiecapaciteit, met als doel om het aanbod stabieler te maken en de sector beter bestand te maken tegen de grillen van het klimaat.
Spanje: klasse II granaatappelen drukken de markt
Het seizoen van de Mollar granaatappel zal naar verwachting medio januari worden afgerond. Het valt op door het hoge aandeel klasse II fruit, een gevolg van ongunstige weersomstandigheden, plaagdruk en stevige concurrentie vanuit Marokko. Door die overvloed aan Marokkaanse aanvoer staan met name de prijzen van het klasse II product onder druk.
"De oogst van vorig jaar was kleiner, vooral door forse schade van Zuid-Afrikaanse trips. Hoewel we de plaag dit jaar beter onder controle hebben, blijft het een uitdaging", vertelt de commercieel verantwoordelijke van een grote coöperatie. "De Europese regels beperken steeds verder de middelen die we mogen inzetten tegen ziekten en plagen, en dat maakt het steeds lastiger om goed fruit te leveren."
Ook de hittegolven in de zomer en regenval op het laatst van het seizoen hebben hun sporen nagelaten: ongeveer de helft van de oogst heeft vlekken op de schil of blijft te klein voor klasse I.
Nu de feestdagen voor de deur staan, trekt de vraag wel aan. Grote, hoogwaardige granaatappelen vinden vlot hun weg naar de markt, tegen prima prijzen. Toch blijft de algehele marktdruk hoog, mede door stevige buitenlandse concurrentie. "We hadden niet verwacht dat er zo veel Marokkaanse klasse II granaatappelen naar Europa zouden komen", zegt de commercieel verantwoordelijke. "Normaal kunnen we dat soort fruit redelijk kwijt, maar dit seizoen zijn we echt overvleugeld door het Marokkaanse aanbod."
Ondertussen staat de teelt van Mollar granaatappelen in Spanje onder druk. In de belangrijkste teeltgebieden wordt het areaal kleiner. Telers hebben te maken met hardnekkige plagen, schaarste aan irrigatiewater en andere factoren die de opbrengst en de winstgevendheid aantasten. Tegelijkertijd winnen vroege rassen zoals Acco en Tastem terrein, omdat ze beter aansluiten op de veranderende marktomstandigheden.
Nederland: minder Turkse aanvoer biedt ruimte voor Peru
Hoewel de consumptie van granaatappelen in Nederland de afgelopen jaren flink is gegroeid, levert de kerstperiode geen opvallende piek op in de afzet, aldus een Nederlandse importeur. "De vraag stijgt wel wat, net als bij andere producten rond de feestdagen, maar granaatappelen profiteren daar niet uitzonderlijk van. Bovendien loopt het Spaanse seizoen op z'n einde."
Deze week lagen Turkse granaatappelen op de Nederlandse markt voor prijzen tussen de €9,50 en €9,75 per 3,5 kilo. De oogst in Turkije is dit jaar kleiner. "Vorig seizoen zaten de Turkse granaatappelen nog in concurrentie met de eerste Peruaanse ladingen, maar die overlap zal dit jaar veel minder spelen", zegt de importeur.
Een opvallend groeiend segment is dat van de kleinere maten, bedoeld voor sapmachines. In Zuid-Europa zijn sapcentrifuges voor granaatappelen inmiddels ingeburgerd in de retail, maar in Nederland is dit fenomeen nog nauwelijks doorgedrongen.
Frankrijk: beperkte oogst, sterke vraag naar verwerking
Het Franse granaatappelseizoen loopt van half september tot eind november. Dankzij goede bewaaromstandigheden en stevige fruitkwaliteit is het aanbod vaak nog beschikbaar tot aan de feestdagen. De totale oogst is nog beperkt – zo'n 600 ton – aangezien veel boomgaarden nog jong zijn. De komende jaren wordt echter een forse toename verwacht zodra de nieuwe aanplant volwassen wordt.
Op dit moment wordt ongeveer 30% van het Franse volume als verse granaatappel verkocht; de rest gaat richting verwerking, vooral voor sap. Juist in dat segment is de vraag bijzonder sterk, soms zelfs groter dan het beschikbare aanbod, een teken dat er nog volop groeipotentieel zit in de sector. Naast de binnenlandse oogst liggen er ook Spaanse en Turkse granaatappelen in de Franse schappen.
Duitsland: voldoende aanbod, maar trage afzet
In Duitsland loopt de granaatappelafzet momenteel stroef. Het merendeel komt uit Turkije, aangevuld met partijen uit Spanje en Italië. Ondanks het ruime aanbod zijn de prijzen relatief hoog, gemiddeld zelfs boven het niveau van dezelfde periode vorig jaar. "Er is voldoende beschikbaar, maar de vraag blijft achter", aldus een Duitse groothandelaar.
Turkije: weersomstandigheden drukken oogst en verkorten seizoen
De Turkse granaatappeloogst ligt dit jaar fors lager: naar schatting zo'n 35% lager dan vorig seizoen, en mogelijk zelfs een halvering ten opzichte van 2023. De belangrijkste oorzaken zijn meerdere koude periodes in maart en april, gevolgd door een extreem hete zomer en aanhoudende watertekorten. Deze omstandigheden hadden een negatieve invloed op de bomen, de bloei en de vruchtontwikkeling.
Turkije stond daarin niet alleen: ook andere teeltlanden kregen te maken met extreem weer. In Italië leidde overvloedige regen tijdens de oogst tot verminderde productiviteit, in Griekenland kampte men met problemen in vruchtmaat en kwaliteit, en in Spanje daalden de opbrengsten door vergelijkbare kwaliteitsproblemen.
Ondanks de moeilijke teeltomstandigheden hebben de Turkse granaatappelen van 2025 opvallend goede uiterlijke kwaliteit: de schil is glad en egaal van kleur, beter zelfs dan in voorgaande jaren. Die verbetering heeft de vraag een flinke impuls gegeven. Waar de interesse normaal pas richting Kerst toeneemt, begon de vraag dit jaar al bij de start van de oogst.
Door de beperkte beschikbaarheid zal de export echter sneller stilvallen dan gebruikelijk. Waar de afzet normaal tot half maart doorloopt, wordt nu verwacht dat het seizoen al vóór die tijd ten einde komt. Vanaf januari zal het dan ook steeds lastiger worden om Turkse granaatappelen tegen een acceptabele prijs te verkrijgen.
India: binnenlandse vraag blijft sterk terwijl exportmarkt verbreedt
De granaatappelteelt in India ligt in grote lijnen op hetzelfde niveau als voorgaande jaren. De deelstaat Maharashtra is goed voor bijna 55% van de nationale productie, verspreid over meer dan 115.000 hectare. De groei van de afgelopen drie jaar is vooral te danken aan de Bhagwa variëteit, die op grote schaal wordt geteeld in Maharashtra, Gujarat, Rajasthan en Karnataka. Maharashtra blijft de koploper, zowel in volume als in kwaliteit, gevolgd door Gujarat, waar grotere bedrijfsarealen een snelle uitbreiding mogelijk hebben gemaakt.
De Indiase granaatappelexport laat de laatste seizoenen een gestage groei zien. In 2022-2023 werd 62.280 ton geëxporteerd, goed voor een waarde van €53,71 miljoen. Een jaar later steeg het volume met 18% naar 72.011 ton, met een exportwaarde van €63,55 miljoen. In 2024–2025 (tot en met januari) kwam de exportwaarde uit op €55,01 miljoen, een stijging van 21% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
Ook op de binnenlandse markt blijft de vraag stevig, met een consumptiegroei van 10-15%. Die combinatie van binnenlandse en buitenlandse vraag heeft geleid tot een stijging van de telersprijzen van 10-15%. Granaatappelen uit Maharashtra brengen doorgaans 20-30% meer op vanwege hun grotere maten, kleur, sappigheid en zoete smaak. Het fruit uit Gujarat bevat over het algemeen ook veel sap, maar is kleiner en minder lang houdbaar. Rajasthan levert visueel aantrekkelijke granaatappelen, al zijn ze vaak wat minder zoet en minder sappig.
Wereldwijd blijven de granaatappelprijzen redelijk stabiel, zonder grote seizoensschommelingen. Wat export betreft is Bangladesh een belangrijke afzetmarkt dichtbij huis. Vanuit India gaan dagelijks zo'n 15 tot 20 ton die kant op, direct van individuele telers, tegen prijzen die vergelijkbaar zijn met andere exportbestemmingen. Deze markt is vooral interessant voor fruit dat niet voldoet aan de Europese residu-eisen. Tegelijkertijd maken klimaatafhankelijke ziekten en plagen het steeds moeilijker om residuvrij te telen, wat de export naar Europa bemoeilijkt.
Er lopen ook proeven met zeevracht en commerciële zendingen naar verder gelegen markten zoals de VS, Australië en Canada. Die bestemmingen stellen hoge eisen aan de houdbaarheid en de nabehandeling van het fruit, maar bieden ook veel potentie voor Bhagwa granaatappelen. Voor telers zit de uitdaging vooral in het vinden van de juiste balans tussen de stabiele, maar volume-gedreven vraag vanuit Bangladesh en de strengere kwaliteits- en logistieke vereisten van deze lucratievere verre markten.
Volgens de Indiase exporteursorganisatie Apeda wordt verwacht dat de wereldwijde markt voor granaatappelen in 2027 een waarde bereikt van €6,52 miljard, met een jaarlijkse groei van gemiddeld 7,2%.
Noord-Amerika: vroegere aanvoer ondersteunt marktvraag
In de Verenigde Staten is de aanvoer van granaatappelen uit Israël inmiddels goed op gang. De import startte vorig jaar al iets eerder dan gebruikelijk, en dit seizoen begon nog vroeger. Door die vervroegde start is de verwachting dat het aantal zendingen uit Israël dit jaar hoger uitvalt dan vorig jaar. De totale beschikbaarheid is iets ruimer en de kwaliteit van het fruit is goed. Israël zal het grootste deel van het importvolume voor zijn rekening nemen, al duiken er af en toe ook partijen uit India op.
De binnenlandse teelt in Californië loopt daarentegen op zijn einde. Door regenval in het seizoen kwam de afzet sneller op gang dan verwacht, en naar schatting zullen er nog slechts één tot twee weken granaatappelen beschikbaar zijn van eigen bodem.
De vraag naar granaatappelen blijft elk jaar gestaag groeien, zeker tijdens de feestdagen. Ook begin januari wordt een aanhoudende vraag verwacht, juist omdat consumenten dan op zoek zijn naar vers fruit en het steenfruit uit het zuidelijk halfrond nog niet gearriveerd is. De prijzen liggen dit jaar iets hoger, onder meer door gestegen teelt- en transportkosten.
Zuid-Afrika: vroege rassen onderweg, export herstelt
In Zuid-Afrika is inmiddels de oogst begonnen van Angel Red, een vroege variëteit voor de binnenlandse markt. De rassen Acco en Wonderful volgen respectievelijk in januari/februari en tussen week 6 en 8. Telers melden dat de bomen er goed bij staan, al hangt het uiteindelijke resultaat nog af van hoe de maten zich in de komende weken ontwikkelen. Men verwacht in elk geval een grotere oogst dan in 2024/2025, toen er 18.478 ton werd geteeld.
De export laat een duidelijk herstel zien: in 2025 werd er 11.200 ton uitgevoerd, een stijging van 23% ten opzichte van het voorgaande jaar. Het grootste deel van die volumes was bestemd voor verwerking. De uitvoer naar het Midden-Oosten liep terug, maar de export naar de Europese Unie nam juist toe. Op de Zuid-Afrikaanse thuismarkt werd 28% van het totale volume afgezet, waarvan het overgrote deel verwerkt werd.
Peru: latere piekvolumes, Europa blijft belangrijke markt
Het Peruaanse granaatappelseizoen start op tijd, maar de oogstpiek zal dit jaar ongeveer twee weken later vallen. In Ica, goed voor 76% van de nationale teelt, schuift de piek dus op, terwijl in Arequipa vanaf januari voorzichtig begonnen wordt met kleinere volumes. Europa blijft de belangrijkste afzetmarkt voor Peruaanse granaatappelen. De export naar China zal aan het begin van het seizoen beperkt blijven, vooral vanwege de complexiteit van het verplichte koudebehandelingsprotocol. Om dat proces te verbeteren en schade aan het fruit te voorkomen, wordt technische training ingezet voor telers en exporteurs.
Chili: nichevolumes ondersteund door betrouwbare logistiek
De Chileense granaatappel blijft een nicheproduct. De volumes zijn klein, maar de vraag stabiel. Klanten die waarde hechten aan betrouwbaarheid en snelle logistiek blijven de Chileense aanvoer trouw. De oogst is geconcentreerd in februari. De Verenigde Staten en Japan zijn de belangrijkste bestemmingen.
Volgende week: Overzicht wereldmarkt sinaasappelen
