Winteruien zijn in Oekraïne een industriële teelt, grotendeels gemoderniseerd en mechanisch beheerd, wat efficiëntie mogelijk maakt, zelfs bij wisselende marktomstandigheden. De vraag van zowel verwerkers als consumenten is stabiel, waardoor de risico's voor telers beperkt blijven, aldus Vitaliy Bilan, oprichter van het teeltbedrijf Pan Bilan.
Teelt en teelttechniek
Het optimale zaaimoment ligt tussen eind augustus en begin september. Te vroeg zaaien kan leiden tot doorschieten, terwijl te laat zaaien resulteert in onderontwikkelde planten en lagere opbrengsten. Winteruien ontwikkelen bladmassa eerder dan lentetypen, wat het risico op plagen verlaagt en preventieve behandelingen tegen uienvlieg in de herfst ondersteunt. Onder geventileerde omstandigheden zijn winteruien 3–4 maanden houdbaar zonder kwaliteitsverlies.
Economische voordelen
Winteruien bieden vroege markttoegang en hogere prijzen. Een project van 20 hectare vereist ongeveer €200.000 en kan een bruto-opbrengst van €300.000 genereren, wat neerkomt op 50% winstgevendheid. Vroege hybriden leveren iets minder op, maar kunnen in eind mei–begin juni prijzen van €0,53–0,55/kg behalen, terwijl latere rassen het oogstseizoen met 50 dagen verlengen. Ervaren telers behalen opbrengsten van 50–90 ton/ha, goed voor een exportwaarde tot €17.500/ha.
Exportpotentieel
Winteruien hebben een sterk exportpotentieel en concurreren met Spanje, Italië, Marokko en Egypte. Europese marktprijzen liggen rond €0,20/kg, waarbij btw-teruggave de netto-opbrengst verhoogt tot €0,24/kg. Lopende initiatieven testen zendingen naar Roemenië en andere EU-landen. Kleine bedrijven kunnen via een gedeeld logistiek systeem stabiel inkomen genereren, zelfs vanaf 1–2 hectare.
Hybriden uit Zuid-Korea getest in Oekraïne tonen potentiële opbrengsten boven de 80 t/ha, uniforme bolvorm van meer dan 90% en winterhardheid nabij 100%. Daarnaast maakt het project gebruik van biopreparaten om chemische behandelingen te verminderen en de kosten te verlagen.
Teeltlocatie en waterbeheer
Winteruien worden voornamelijk geteeld in het zuiden en midden van Oekraïne, waar irrigatie de opkomst ondersteunt en voorjaarsbemesting de bolontwikkeling bevordert. Vroege bladontwikkeling vermindert de irrigatiebehoefte in de zomer en biedt een buffer tegen ongunstige weersomstandigheden.
Bron: agrotimes.ua
