Sinds begin dit jaar staat Luis Miguel Vegas aan het roer van Provid, de branchevereniging van Peruaanse druiventelers en -exporteurs. Tegelijk blijft hij ook directeur van Proarándanos, de organisatie voor de blauwe bessensector. Die dubbele rol is geen toeval: veel bedrijven zijn actief in beide teelten en kampen met vergelijkbare uitdagingen. Denk aan logistiek, markttoegang en internationale promotie.
Zowel Provid als Proarándanos zijn private verenigingen met vrijwillig lidmaatschap. Toch vertegenwoordigen ze samen zo'n 80% van de Peruaanse teelt in hun respectievelijke sectoren.
© PROVID
Luis Miguel Vegas, CEO van Proarándanos en Provid
Het werk draait om drie pijlers. "De eerste is markttoegang: in samenwerking met Senasa, de nationale plantgezondheidsdienst, worden nieuwe exportmarkten geopend, bestaande behouden en logistieke voorwaarden verbeterd", vertelt Vegas. "Vervolgens leveren de brancheorganisaties data en statistiek: telers en exporteurs krijgen toegang tot actuele en betrouwbare cijfers, essentieel voor goede beslissingen. Daarnaast wordt er gezorgd voor internationale promotie: via stands op grote beurzen wordt Peru als fruitland gepositioneerd."
© PROVID
Druiven: explosieve groei en nieuwe rassen
De opmars van de Peruaanse druif is indrukwekkend. "In 2011 werden nog 16 miljoen kartons geëxporteerd; in 2024-2025 waren dat er 83 miljoen. Dit seizoen is de verwachting 86 miljoen kartons. Dat is een vervijfvoudiging in twaalf jaar. De teelt beslaat nu 24.000 hectare, waarvan de helft in Ica, 35% in Piura en de rest in o.a. Lambayeque, La Libertad en Arequipa", aldus Vegas.
Opvallend is de verschuiving in rassen. "In 2016 bestond 90% van de export uit traditionele rassen, nu is dat nog maar 20%. De rest zijn gepatenteerde rassen. De variëteiten met het grootste areaal zijn Sweet Globe (5.200 ha), Autumn Crisp (4.000 ha) en Red Globe (3.500 ha). Die laatste is de enige traditionele variëteit met nog een noemenswaardige afzet."
De Verenigde Staten nemen de helft van de export voor hun rekening, gevolgd door Europa (inclusief VK) met 25%, Mexico (8%) en andere bestemmingen als Colombia, China en Japan. "In China is de vraag wat teruggelopen, waarschijnlijk door de groei van de eigen productie. In Japan stijgt de import juist, al zijn daar nog wel restricties qua rassenregistratie", legt Vegas uit.
© PROVID
Blauwe bessen: van explosieve groei naar consolidatie
De blauwe bes beleefde een nog snellere opmars. "In 2016 exporteerde Peru 27.000 ton, nu zijn dat 320.000 ton. Daarmee is het land voor het derde jaar op rij de grootste exporteur van verse blauwe bessen ter wereld. De groei is spectaculair – gemiddeld 30% per jaar – maar begint nu te stabiliseren. Dat wijst op een nieuwe fase van volwassenheid in de sector."
Momenteel is er 25.000 hectare in productie, waarvan het grootste deel in La Libertad (42%), gevolgd door Lambayeque (26%) en Ica (14%). Ook in Áncash en Lima wordt geteeld. "Rasseninnovatie is ook hier opvallend. Waar vroeger rassen als Biloxi en Ventura 80% van de oogst uitmaakten, is dat nu nog maar 40%. Nieuwe rassen zoals Sekoya Pop winnen terrein. Peru is thuisbasis van meer dan 10 veredelingsprogramma's, waardoor het land een breed en flexibel assortiment kan bieden."
Prijzen stijgen, vooral in China
De exportprijzen van blauwe bessen zijn de afgelopen drie jaar gestegen. In 2022-2023 lag de gemiddelde wekelijkse prijs (FOB) rond de $5,19 per kilo. In 2023-2024 ging dat omhoog naar $7,45, en in 2024-2025 zelfs naar $7,57, met pieken tot $10,64 in week 36.
China biedt de hoogste prijzen: gemiddeld $8,12 per kilo in 2024-2025, met uitschieters tot $12,78. De VS blijft de grootste afnemer qua volume, met stabiele prijzen rond de $7,79 per kilo. Europa blijft iets achter, met gemiddeld $6,56 per kilo.
"De blauwe bessenteelt is ook sociaal belangrijk. In het afgelopen seizoen leverde de sector ongeveer 120.000 directe banen op, waarvan het merendeel voor vrouwen", geeft Vegas aan.
Gunstig klimaat
Een groot voordeel van Peru is het klimaat. "Het stelt telers in staat om jaarrond blauwe bessen te produceren, met exportklaar product al na acht maanden na aanplant. Die snelle cyclus maakt het makkelijker om nieuwe rassen te testen en investeringen snel terug te verdienen."
De exportkalender loopt van mei tot april. "In de zomermaanden (juli–september) domineert China de import van Peruaanse blauwe bessen. Vanaf oktober richten de exporteurs zich op de VS en Europa. In die maand worden pieken bereikt van meer dan 20 miljoen kilo per week. Ongeveer 10% van de export is inmiddels biologisch, een opvallend cijfer gezien de hoge eisen die de biologische bessenteelt stelt."
Profiel van de teler
Hoewel er zowel in de druiven- als blauwe bessensector variatie is in schaal, domineren de grotere teeltbedrijven. "Dat komt door de hogere technische en commerciële eisen. Bij druiven zie je wel wat kleine en middelgrote bedrijven, maar helemaal niet zoals in de avocadoteelt."
Volgens Vegas ligt de toekomst niet in eindeloze schaalvergroting, maar in slimme groei. "Het gaat om kwaliteit, om de juiste rassen en om sterke, duurzame markten. Nieuwe markten worden verkend, ook waar de exportvoorwaarden ingewikkelder zijn, zoals in Japan", besluit de CEO.
Voor meer informatie:
Luis Miguel Vegas (CEO)
Proarándanos en Provid
Tel: +51 944 000 399 (Peru)
[email protected]
www.proarandanos.org.pe
www.provid.org.pe
