Tholen - "Het kan wel", was dinsdag 9 december regelmatig te horen op het Verscongres van EFMI in Putten. Zo presenteerde Ard van de Kreeke van Growy vertical farming als serieuze optie voor toekomstige versketens. De voormalige bio-teler uit Middelburg teelt met zijn vertical farm in een distributiecentrum in Amsterdam inmiddels sla en kruiden voor 50 supermarkten die onder het Growy-label worden verkocht. Growy werkt volgens de drie beloftes: next level lekker, next level gezond en next level betaalbaar. "Mijn grootste frustratie als bio-boer was dat consumenten mijn bloemkool lieten liggen, omdat ze te dachten dat die te duur zou zijn. Onze sla ligt voor 1,19 tot 1,99 euro per bakje in het schap."
© Izak Heijboer | AGF.nl
Growy teelt momenteel sla en kruiden. "Ik denk dat het in de toekomst ook voor aardbeien en tomaten mogelijk gaat zijn, maar dat kan economisch nu nog niet uit", aldus Ard. Volgens hem biedt vertical farming een antwoord op veel kwetsbaarheden in de keten, waarbij er een sterke afhankelijkheid van import is, het klimaat zorgt voor pieken en dalen in kwaliteit en productie en de oogsten onvoorspelbaar zijn. Bovendien is er veel verspilling voor het winkelschap door het kwaliteitsverlies bij het transport. "Voordeel is ook dat wij met vertical farming geen seizoensschommelingen hebben. Wij kunnen exact voorspellen en produceren. Vroeger was mijn favoriete dag 21 juni. De langste dag met vaak 's nachts een buitje regen, die omstandigheden van 21 juni creëren wij nu het hele jaar. "
Schaalbaar concept
"Wij houden de keten heel kort en kunnen met lichteffect de smaak sturen. Je kunt met licht en nutriënten de smaak van planten enorm beïnvloeden, ik kan rucola maken die je niet kunt eten, die brandt je mond uit", zo hield Ard de aanwezigen voor. "Onze producten zijn 100% lokaal, hebben een langere houdbaarheid en zijn pesticidenvrij. Bovendien is het concept enorm schaalbaar. Op 1.000 m² kunnen we ieder assortiment sla en microgroenten lokaal telen. We telen nu met 48 cellen op 20 lagen. Iedere sla- en kruidensoort krijgt zijn eigen klimaat, dag-en-nachtritme en lichtrecept, zodat we per soort sturen op de smaak, kwaliteit en houdbaarheid."
"Het liefst zet ik op elk DC van een supermarkt een vertical farm neer. Ik kan volgend jaar vijf vertical farms bouwen", zo daagde Van de Kreeke de aanwezige retailers uit. Bij de landelijke inkopers kreeg hij namelijk nul op het rekest. Via franchisers lukte het hem toch om in het schap te komen. Vandaag de dag bij vijftig winkels, maar vanaf januari bij 100 winkels die 'via de achterdeur' worden beleverd.
De verticale teelt in het 'led light district' van Amsterdam levert volgens Ard veel weerstand op. "Kruideninkopers vinden onze oplossing echt niet leuk. Die zitten dagelijks met telers uit vijf landen hun aanbod bij elkaar te puzzelen, terwijl wij 365 dagen per jaar precies kunnen leveren wat ze willen. Bovendien twijfelt 90% aan onze economische haalbaarheid. Het zou allemaal te duur zijn en te veel energie kosten, maar wij bewijzen hier dat het wel kan. En iedereen mag komen kijken en onze cijfers zien. Ons energieverbruik is gelijk aan de kassenteelt in Nederland en wij kunnen tegen een hele stabiele kostprijs werken, terwijl die bij de rest van de markt alleen maar omhoog gaat."
